-
0 -
1 -
158 -
900
1163 plików
21,3 GB
Ostatnio pobierane pliki
Kiedyś poszukiwaniami eliksirów młodości zajmowali się znachorzy i szarlatani. Dziś naukowcy odsłaniają tajniki starzenia się...
...na poziomie komórkowym i zastanawiają się, jak ten proces spowolnić. Wprawdzie to wciąż młoda dziedzina wiedzy, ale niewykluczone, że sprawdzone naukowo leki na długowieczność znajdą się w aptekach już za 10-15 lat.
Przeciętny nicień Caenorhabditis elegans po przeżyciu 18 dni flaczeje, marszczy się i robi nieruchawy. Zazwyczaj nie dożywa 20 dni – chyba, że jest jednym z podopiecznych prof. Cynthii Kenyon, która kieruje zakładem badań nad starzeniem się organizmów na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco. Uczona dokonała manipulacji przy dwóch genach nicieni i w ten sposób zamieniła je w miniaturowych matuzalemów. Jej robaki osiągnęły sędziwy wiek 144 dni. - Co więcej, poruszają się i wyglądają jak młode osobniki - zachwala badaczka.
Z dotychczasowych badań wynika, że aby dożyć stu lat, jak 1,5 tys. uczestników badania dr. Thomasa Perlsa, dyrektora programu badawczego stulatków New England Centenarian Study, trzeba mieć dobre geny. To one spowalniają proces starzenia i wzmacniają odporność na choroby wieku podeszłego. Genów tych jest prawdopodobnie około setki, ale zidentyfikowano dopiero kilka. I wykazano, że ich posiadacze bardzo rzadko chorują, nawet jeśli wiodą życie niezgodnie z zaleceniami lekarzy. - Mieliśmy pacjenta, który wypalał paczkę papierosów dziennie - opowiada Perls. - Rzucił wprawdzie palenie jako dziewięćdziesięciolatek, ale nadal wypijał trzy drinki dziennie. W przeddzień mojej wizyty wszedł na dach domu i naprawiał pokrycie. Zmarł, mając 103 lata.
Część dobrych genów wpływa na metabolizm tłuszczów i cholesterolu. I właśnie tymi genami zainteresowała się prof. Kenyon, prowadząc badania nad nicieniami. Tak nimi manipulowała, że osłabiła działanie insuliny i pokrewnego jej hormonu oznaczanego jako IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu 1). - Obniżeniem stężenia tych hormonów steruje gen nazwany Foxo, a mniejsze ich stężenie jest korzystne. Pobudza bowiem układ odpornościowy, zwiększa stężenie przeciwutleniaczy, utrzymuje właściwe pofałdowanie cząsteczek białka - tłumaczy prof. Kenyon. Tegoroczne badanie stulatków w populacji Żydów aszkenazyjskich ujawniło, że niektórzy z nich mają właśnie pewną odmianę genów sterujących poziomem IGF-1.
Czy zatem jeśli natura nie obdarzyła nas dobrymi genami (a niestety czyni to rzadko), to nie mamy szans na osiągnięcie sędziwego wieku? Naukowcy są zdania, że tak źle nie jest i że istnieje sposób, by żyć długo w zdrowiu - choć pewnie niewielu z nas by się na to zdecydowało. Ów sposób polega na stosowaniu diety o znacznie ograniczonej liczbie kalorii. Myszy, które jadły o 30 proc. mniej niż normalnie, żyły o jedną trzecią dłużej. Podobne zjawisko obserwowano u rezusów.
Rzecz jasna nikt nie będzie umieszczał w klatkach ludzi i podawał im kontrolowanych dawek pożywienia, by sprawdzić, co z tego wyniknie po 80 latach. Jednak dr Luigi Fontana z wydziału medycznego Uniwersytetu Waszyngtona w Saint Louis objął badaniami 45 członków Calorie Restriction Society, którzy dobrowolnie poddają się diecie niskokalorycznej. Jednym z nich jest Tadd Ottman, 53-latek, który od 2002 r. stosuje taką dietę (do 1,5 tys. kcal dziennie), dbając jednocześnie o to, by w jego pożywieniu znalazły się wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Mężczyzna schudł z 82 do 59 kilogramów, śpi krócej - potrzebuje 45 minut na dobę snu mniej niż dotychczas, poziom cholesterolu obniżył się u niego z 244 do 169 mg/dl, a ciśnienie tętnicze spadło do 96/66 mm Hg. Nauczył się też żyć ze skutkami ubocznymi: głodowymi skurczami żołądka, zmniejszonym popędem seksualnym i ciągłym uczuciem zimna.
Dr Fontana, który już 12 lat prowadzi badania, zauważył, że serca jego pacjentów działają tak jak u ludzi ok. 15 lat młodszych. Ciśnienie tętnicze mają jak nastolatki, a białko C-reaktywne, które jest miarą uszkodzeń i przewlekłych stanów zapalnych, występuje u nich w stężeniu będącym ułamkiem normy. Jedyne, w czym są gorsi od doświadczalnych myszy na skrajnie niskokalorycznej diecie (nie licząc długowieczności, której jeszcze nie zbadano), to poziom hormonu IGF-1, który się u nich nie obniżył, choć uważa się, że to właśnie stężenie tego hormonu odgrywa zasadniczą rolę w procesie starzenia się, a także w powstawaniu nowotworów. - Poziom IGF-1 nie zmniejszył się, bo aż 25 proc. kalorii przyswajają w postaci białek, choć zalecamy 15 proc. Wegetarianie nie mają takich problemów - mówi naukowiec.
Uczestnicy badania przyznają, że trudno wytrwać na niskokalorycznej diecie. Dlatego biolog David Sinclair z Harvardu ma nadzieję, że uda się znaleźć inne rozwiązanie niż katowanie ludzi głodówkami. Pracuje nad lekami, które dawałyby podobny efekt jak dieta niskokaloryczna. Zainteresował go jeden ze składników czerwonego wina - resweratrol. Otyłe myszy, którym podawano duże dawki tej substancji, były równie zdrowe jak myszy chude. Żyły dłużej i były bardziej wytrzymałe podczas ćwiczeń niż myszy z grupy kontrolnej. - To były mistrzynie sportu wyczynowego, tyle że grube - twierdzi uczony. Tegoroczne wyniki badań pokazały, że także szczupłe myszy, którym podawano resweratrol, rzadziej miały miażdżycę, kataraktę, były sprawniejsze ruchowo, a ich kości były mocniejsze - choć nie żyły dłużej niż zwykli przedstawiciele ich gatunku.
Resweratrol wywołuje podobny efekt jak dieta niskokaloryczna i intensywne ćwiczenia, a to m.in. dlatego, że (podobnie jak dieta i ćwiczenia) pobudza wytwarzanie białka SIRT1, sirtuiny. SIRT1 wzmaga tworzenie się nowych mitochondriów, czyli minizakładów energetycznych w komórce, oraz pobudza do działania mitochondria już istniejące. W listopadzie 2008 r. Sinclair ogłosił wyniki nowego badania, które pokazują, że SIRT1 reperuje pęknięcia w chromosomach i sprawia, że geny odpowiedzialne za utrzymanie młodości są włączone, a te, które kontrolują procesy starzenia - wyłączone. Prof. Kenyon dodaje, że SIRT1 wspomaga te same szlaki metaboliczne, które ona pobudzała u nicieni.
To wszystko nie dowodzi jeszcze, że SIRT1 przedłuża życie. Ale i Kenyon, i Sinclair pracują nad preparatami na długowieczność. Chcą jednak nadać im rangę leku, a to oznacza, że muszą być przeznaczone do leczenia choroby, a nie zapewnienia młodości. Dlatego zarówno firma Sinclaira, Sirtris Pharmaceuticals, jak i prof. Kenyon, Elixir Pharmaceuticals, dążą do opracowania leku przeciw cukrzycy, która jest jedną z najważniejszych chorób wieku podeszłego. Preparat Sirtrisa, oparty na resweratrolu, obniża - jak wykazały badania - poziom cukru i insuliny we krwi u chorych na cukrzycę typu II. Obecnie firma rozpoczyna badania z syntetycznymi aktywatorami sirtuiny, do 1000 razy silniejszymi niż resweratrol. Ich prace wydają się na tyle obiecujące, że koncern GlaxoSmithKline latem 2008 r. kupił firmę Sinclaira za 720 mln dol.
Wielkie nadzieje wiąże się też z substancjami, które reperują telomery - czapeczki z DNA na zakończeniach chromosomów. Po każdym podziale komórki telomery robią się krótsze. Kiedy się zanadto skrócą, komórka przestaje się rozmnażać i zaczyna działać coraz gorzej. Z grubsza na tym właśnie polega starzenie. Uczeni mają nadzieję, że uda im się powstrzymać ten proces przez pobudzanie do działania telomerazy, enzymu naprawiającego telomery. - Znamy rodziny, u których występuje niski poziom telomerazy. Nikt w nich nie dożywa późnego wieku. Umierają na choroby zakaźne, nowotwory, zwłóknienie płuc - wyjaśnia Elizabeth Blackburn z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco.
To nie dowodzi jeszcze, że zwiększenie aktywności telomerazy wydłuży młodość. Hipoteza wydaje się jednak rozsądna. Na dodatek potwierdzają ją ogłoszone w listopadzie 2008 r. wyniki badań prowadzonych przez hiszpańskie Narodowe Centrum Badań nad Nowotworami (CNIO) i uniwersytet w Walencji. Hiszpańscy uczeni wyhodowali myszy o wyższym stężeniu telomerazy i okazało się, że takie gryzonie żyją dłużej o 40 proc. Mają też większą wrażliwość na glukozę, lepsze zdolności ruchowe, mocniejszą skórę i rzadziej cierpią na stany zapalne.
Czy u ludzi będzie tak samo, nie wiadomo. Tymczasem Rita Effros, immunolog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, ogłosiła wyniki badań nad komórkami układu odpornościowego pobranymi od osób zakażonych HIV. Komórki poddano w laboratorium działaniu aktywatora telomerazy, wyprodukowanego przez firmę Geron. - Tak zmodyfikowane lepiej zwalczały wirusa, dzieliły się dłużej i wykazywały cechy młodzieńcze - tłumaczy Effros. Skorzystać z wyników jej badań będą mogli nie tylko chorzy na AIDS, bo wiele chorób wieku starczego wiąże się z osłabieniem układu odpornościowego. Blackburn z kolei zastrzega: - Nadmiar telomerazy może sprzyjać powstawaniu nowotworów. Dlatego droga do uzyskania bezpiecznego leku opartego na telomerazie będzie długa i trudna.
A nie wszyscy chcą czekać. Biolog Bill Andrews z ośrodka Sierra Sciences, który zajmuje się badaniem telomerów, profilaktycznie przyjmuje od półtora roku jego zdaniem całkowicie bezpieczny preparat podwyższający poziom telomerazy, zwany TA-65. Dzięki terapii Andrews przesunął się z ostatnich miejsc do czołówki w biegach długodystansowych zwanych ultramaratonami (dystans 160 km). TA-65 nie można kupić w żadnej aptece. Sprzedaje go wyłącznie firma TA Sciences; roczna kuracja kosztuje 25 tys. dol. i co pół roku trzeba poddawać się szczegółowym badaniom. Czy terapia działa i jest bezpieczna, nie wiadomo. Żadnych wyników badań dotyczących jej efektów jeszcze nie ogłoszono.
Może więc lepiej zaoszczędzić 25 tys. dol. i zmienić tryb życia na zdrowszy? W zeszłym miesiącu Blackburn ogłosiła wyniki badań. Okazało się, że u osób, które stosują dietę dr. Ornisha (niskotłuszczową), dużo ćwiczą i panują nad stresem, poziom telomerazy wzrósł o 30 proc. A według WHO wystarczy zdrowo żyć, by zapobiec w 80 proc. chorobom serca i w 40 proc. nowotworom. A zatem dla tych, którzy nie są wybrańcami w puli genetycznej, zdrowe nawyki to - przynajmniej na razie - najlepszy sposób na długowieczność.
...na poziomie komórkowym i zastanawiają się, jak ten proces spowolnić. Wprawdzie to wciąż młoda dziedzina wiedzy, ale niewykluczone, że sprawdzone naukowo leki na długowieczność znajdą się w aptekach już za 10-15 lat.
Przeciętny nicień Caenorhabditis elegans po przeżyciu 18 dni flaczeje, marszczy się i robi nieruchawy. Zazwyczaj nie dożywa 20 dni – chyba, że jest jednym z podopiecznych prof. Cynthii Kenyon, która kieruje zakładem badań nad starzeniem się organizmów na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco. Uczona dokonała manipulacji przy dwóch genach nicieni i w ten sposób zamieniła je w miniaturowych matuzalemów. Jej robaki osiągnęły sędziwy wiek 144 dni. - Co więcej, poruszają się i wyglądają jak młode osobniki - zachwala badaczka.
Z dotychczasowych badań wynika, że aby dożyć stu lat, jak 1,5 tys. uczestników badania dr. Thomasa Perlsa, dyrektora programu badawczego stulatków New England Centenarian Study, trzeba mieć dobre geny. To one spowalniają proces starzenia i wzmacniają odporność na choroby wieku podeszłego. Genów tych jest prawdopodobnie około setki, ale zidentyfikowano dopiero kilka. I wykazano, że ich posiadacze bardzo rzadko chorują, nawet jeśli wiodą życie niezgodnie z zaleceniami lekarzy. - Mieliśmy pacjenta, który wypalał paczkę papierosów dziennie - opowiada Perls. - Rzucił wprawdzie palenie jako dziewięćdziesięciolatek, ale nadal wypijał trzy drinki dziennie. W przeddzień mojej wizyty wszedł na dach domu i naprawiał pokrycie. Zmarł, mając 103 lata.
Część dobrych genów wpływa na metabolizm tłuszczów i cholesterolu. I właśnie tymi genami zainteresowała się prof. Kenyon, prowadząc badania nad nicieniami. Tak nimi manipulowała, że osłabiła działanie insuliny i pokrewnego jej hormonu oznaczanego jako IGF-1 (insulinopodobny czynnik wzrostu 1). - Obniżeniem stężenia tych hormonów steruje gen nazwany Foxo, a mniejsze ich stężenie jest korzystne. Pobudza bowiem układ odpornościowy, zwiększa stężenie przeciwutleniaczy, utrzymuje właściwe pofałdowanie cząsteczek białka - tłumaczy prof. Kenyon. Tegoroczne badanie stulatków w populacji Żydów aszkenazyjskich ujawniło, że niektórzy z nich mają właśnie pewną odmianę genów sterujących poziomem IGF-1.
Czy zatem jeśli natura nie obdarzyła nas dobrymi genami (a niestety czyni to rzadko), to nie mamy szans na osiągnięcie sędziwego wieku? Naukowcy są zdania, że tak źle nie jest i że istnieje sposób, by żyć długo w zdrowiu - choć pewnie niewielu z nas by się na to zdecydowało. Ów sposób polega na stosowaniu diety o znacznie ograniczonej liczbie kalorii. Myszy, które jadły o 30 proc. mniej niż normalnie, żyły o jedną trzecią dłużej. Podobne zjawisko obserwowano u rezusów.
Rzecz jasna nikt nie będzie umieszczał w klatkach ludzi i podawał im kontrolowanych dawek pożywienia, by sprawdzić, co z tego wyniknie po 80 latach. Jednak dr Luigi Fontana z wydziału medycznego Uniwersytetu Waszyngtona w Saint Louis objął badaniami 45 członków Calorie Restriction Society, którzy dobrowolnie poddają się diecie niskokalorycznej. Jednym z nich jest Tadd Ottman, 53-latek, który od 2002 r. stosuje taką dietę (do 1,5 tys. kcal dziennie), dbając jednocześnie o to, by w jego pożywieniu znalazły się wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Mężczyzna schudł z 82 do 59 kilogramów, śpi krócej - potrzebuje 45 minut na dobę snu mniej niż dotychczas, poziom cholesterolu obniżył się u niego z 244 do 169 mg/dl, a ciśnienie tętnicze spadło do 96/66 mm Hg. Nauczył się też żyć ze skutkami ubocznymi: głodowymi skurczami żołądka, zmniejszonym popędem seksualnym i ciągłym uczuciem zimna.
Dr Fontana, który już 12 lat prowadzi badania, zauważył, że serca jego pacjentów działają tak jak u ludzi ok. 15 lat młodszych. Ciśnienie tętnicze mają jak nastolatki, a białko C-reaktywne, które jest miarą uszkodzeń i przewlekłych stanów zapalnych, występuje u nich w stężeniu będącym ułamkiem normy. Jedyne, w czym są gorsi od doświadczalnych myszy na skrajnie niskokalorycznej diecie (nie licząc długowieczności, której jeszcze nie zbadano), to poziom hormonu IGF-1, który się u nich nie obniżył, choć uważa się, że to właśnie stężenie tego hormonu odgrywa zasadniczą rolę w procesie starzenia się, a także w powstawaniu nowotworów. - Poziom IGF-1 nie zmniejszył się, bo aż 25 proc. kalorii przyswajają w postaci białek, choć zalecamy 15 proc. Wegetarianie nie mają takich problemów - mówi naukowiec.
Uczestnicy badania przyznają, że trudno wytrwać na niskokalorycznej diecie. Dlatego biolog David Sinclair z Harvardu ma nadzieję, że uda się znaleźć inne rozwiązanie niż katowanie ludzi głodówkami. Pracuje nad lekami, które dawałyby podobny efekt jak dieta niskokaloryczna. Zainteresował go jeden ze składników czerwonego wina - resweratrol. Otyłe myszy, którym podawano duże dawki tej substancji, były równie zdrowe jak myszy chude. Żyły dłużej i były bardziej wytrzymałe podczas ćwiczeń niż myszy z grupy kontrolnej. - To były mistrzynie sportu wyczynowego, tyle że grube - twierdzi uczony. Tegoroczne wyniki badań pokazały, że także szczupłe myszy, którym podawano resweratrol, rzadziej miały miażdżycę, kataraktę, były sprawniejsze ruchowo, a ich kości były mocniejsze - choć nie żyły dłużej niż zwykli przedstawiciele ich gatunku.
Resweratrol wywołuje podobny efekt jak dieta niskokaloryczna i intensywne ćwiczenia, a to m.in. dlatego, że (podobnie jak dieta i ćwiczenia) pobudza wytwarzanie białka SIRT1, sirtuiny. SIRT1 wzmaga tworzenie się nowych mitochondriów, czyli minizakładów energetycznych w komórce, oraz pobudza do działania mitochondria już istniejące. W listopadzie 2008 r. Sinclair ogłosił wyniki nowego badania, które pokazują, że SIRT1 reperuje pęknięcia w chromosomach i sprawia, że geny odpowiedzialne za utrzymanie młodości są włączone, a te, które kontrolują procesy starzenia - wyłączone. Prof. Kenyon dodaje, że SIRT1 wspomaga te same szlaki metaboliczne, które ona pobudzała u nicieni.
To wszystko nie dowodzi jeszcze, że SIRT1 przedłuża życie. Ale i Kenyon, i Sinclair pracują nad preparatami na długowieczność. Chcą jednak nadać im rangę leku, a to oznacza, że muszą być przeznaczone do leczenia choroby, a nie zapewnienia młodości. Dlatego zarówno firma Sinclaira, Sirtris Pharmaceuticals, jak i prof. Kenyon, Elixir Pharmaceuticals, dążą do opracowania leku przeciw cukrzycy, która jest jedną z najważniejszych chorób wieku podeszłego. Preparat Sirtrisa, oparty na resweratrolu, obniża - jak wykazały badania - poziom cukru i insuliny we krwi u chorych na cukrzycę typu II. Obecnie firma rozpoczyna badania z syntetycznymi aktywatorami sirtuiny, do 1000 razy silniejszymi niż resweratrol. Ich prace wydają się na tyle obiecujące, że koncern GlaxoSmithKline latem 2008 r. kupił firmę Sinclaira za 720 mln dol.
Wielkie nadzieje wiąże się też z substancjami, które reperują telomery - czapeczki z DNA na zakończeniach chromosomów. Po każdym podziale komórki telomery robią się krótsze. Kiedy się zanadto skrócą, komórka przestaje się rozmnażać i zaczyna działać coraz gorzej. Z grubsza na tym właśnie polega starzenie. Uczeni mają nadzieję, że uda im się powstrzymać ten proces przez pobudzanie do działania telomerazy, enzymu naprawiającego telomery. - Znamy rodziny, u których występuje niski poziom telomerazy. Nikt w nich nie dożywa późnego wieku. Umierają na choroby zakaźne, nowotwory, zwłóknienie płuc - wyjaśnia Elizabeth Blackburn z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco.
To nie dowodzi jeszcze, że zwiększenie aktywności telomerazy wydłuży młodość. Hipoteza wydaje się jednak rozsądna. Na dodatek potwierdzają ją ogłoszone w listopadzie 2008 r. wyniki badań prowadzonych przez hiszpańskie Narodowe Centrum Badań nad Nowotworami (CNIO) i uniwersytet w Walencji. Hiszpańscy uczeni wyhodowali myszy o wyższym stężeniu telomerazy i okazało się, że takie gryzonie żyją dłużej o 40 proc. Mają też większą wrażliwość na glukozę, lepsze zdolności ruchowe, mocniejszą skórę i rzadziej cierpią na stany zapalne.
Czy u ludzi będzie tak samo, nie wiadomo. Tymczasem Rita Effros, immunolog z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Los Angeles, ogłosiła wyniki badań nad komórkami układu odpornościowego pobranymi od osób zakażonych HIV. Komórki poddano w laboratorium działaniu aktywatora telomerazy, wyprodukowanego przez firmę Geron. - Tak zmodyfikowane lepiej zwalczały wirusa, dzieliły się dłużej i wykazywały cechy młodzieńcze - tłumaczy Effros. Skorzystać z wyników jej badań będą mogli nie tylko chorzy na AIDS, bo wiele chorób wieku starczego wiąże się z osłabieniem układu odpornościowego. Blackburn z kolei zastrzega: - Nadmiar telomerazy może sprzyjać powstawaniu nowotworów. Dlatego droga do uzyskania bezpiecznego leku opartego na telomerazie będzie długa i trudna.
A nie wszyscy chcą czekać. Biolog Bill Andrews z ośrodka Sierra Sciences, który zajmuje się badaniem telomerów, profilaktycznie przyjmuje od półtora roku jego zdaniem całkowicie bezpieczny preparat podwyższający poziom telomerazy, zwany TA-65. Dzięki terapii Andrews przesunął się z ostatnich miejsc do czołówki w biegach długodystansowych zwanych ultramaratonami (dystans 160 km). TA-65 nie można kupić w żadnej aptece. Sprzedaje go wyłącznie firma TA Sciences; roczna kuracja kosztuje 25 tys. dol. i co pół roku trzeba poddawać się szczegółowym badaniom. Czy terapia działa i jest bezpieczna, nie wiadomo. Żadnych wyników badań dotyczących jej efektów jeszcze nie ogłoszono.
Może więc lepiej zaoszczędzić 25 tys. dol. i zmienić tryb życia na zdrowszy? W zeszłym miesiącu Blackburn ogłosiła wyniki badań. Okazało się, że u osób, które stosują dietę dr. Ornisha (niskotłuszczową), dużo ćwiczą i panują nad stresem, poziom telomerazy wzrósł o 30 proc. A według WHO wystarczy zdrowo żyć, by zapobiec w 80 proc. chorobom serca i w 40 proc. nowotworom. A zatem dla tych, którzy nie są wybrańcami w puli genetycznej, zdrowe nawyki to - przynajmniej na razie - najlepszy sposób na długowieczność.
- sortuj według:
-
29 -
23 -
1 -
0
58 plików
421,63 MB
Chomikowe rozmowy
Pokaż wszystkie
Pokaż ostatnie
darmowe_fragmenty napisano 26.06.2012 22:10
Filmy RMVB – lektor. Filmy - 3GP (ponad -100 GB). Sutta Pitaka- kanon wczesnego buddyzmu PL. Największy wybór książek o buddyzmie, religioznawstwie, ezoteryce, tajne księgi- wszystko w mp3. Codziennie dochodzą nowe pliki. Warto przejrzeć i nie zapomnij wrócić. Ewentualne hasło wyłącznie na priv."
Shiva
