Sven Hassel, znany także jako Sven Hazel, Villy Arbing (ur. 19 kwietnia 1917 we Frederiksborgu) – Duńczyk z niemieckim rodowodem, żołnierz armii niemieckiej w czasie II wojny światowej, pisarz – autor książek wojennych.
Biografia
Urodzony jako Sven Pedersen. W młodości zmienił nazwisko na nazwisko rodowe matki, które brzmiało Hassel. W wieku 14 lat wstąpił do floty handlowej. Do czasu powołania do służby wojskowej (1936) pływał na statkach. W 1937 r. nie mogąc znaleźć pracy przeniósł się do Niemiec, gdzie wstąpił do wojska, powołując się na narodowość matki. Przyjął obywatelstwo i został wcielony do jednostki składającej się z naturalizowanych Niemców. Służbę zaczął w koszarach we Wrocławiu. Ostatecznie przeniesiony został do jednostki wojsk pancernej stacjonującej w Eisenach. W czasie ataku na Polskę służył w dywizji pancernej, gdzie był kierowcą czołgu. W rok później zdezerterował w wyniku wyczerpania psychicznego. W wyniku tego zajścia, złapany Hassel został przeniesiony do jednostki karnej Wehrmachtu (niem. sonderabteilung), która składała się z kryminalistów i dysydentów.
Walczył na wszystkich frontach za wyjątkiem Afryki Północnej. Ranny osiem razy. Otrzymał Krzyż Żelazny pierwszej (Eisernes Kreuz I klasse) i drugiej klasy (Eisernes Kreuz II klasse), a także kilka odznaczeń fińskich oraz włoskich. Wojnę zakończył w randze porucznika wzięty do niewoli w Berlinie w 1945 r. przez żołnierzy radzieckich. Kilka następnych lat spędził w obozach jenieckich. W czasie uwięzienia zaczął pisać książki. Przebywał w obozach jenieckich radzieckich, amerykańskich oraz duńskich. Wypuszczony na wolność w 1949 r. nosił się z zamiarem wstąpienia do Legii Cudzoziemskiej. Od tego planu odwiódł go związek z Dorthe Jensen, którą poślubił w 1951 r. Pracował w fabryce samochodów. Dzięki namowom żony dokończył pierwszą powieść i wydał ją w 1953 r. pod tytułem Legion potępieńców (duń. De Fordømtes Legion).
W 1957 r. w wyniku ataku choroby, którą zaraził się jeszcze w czasie wojny, został sparaliżowany na blisko 2 lata. Po powrocie do zdrowia znów zaczął pisać. W 1964 przeniósł się do Barcelony, gdzie mieszka do dzisiaj.
Sven Hassel stworzył niepowtarzalną serię powieści wojennych o losach niemieckiej kompanii karnej w czasie II wojny światowej, której był żołnierzem. Pierwsza książka Legion potępieńców jest zapisem przeżyć autora. Następne książki w coraz większym stopniu stanowią fikcję literacką, jednakże z elementami autobiograficznymi. Jego książki składają się z kilku lub kilkunastu opowiadań związanych ze sobą miejscem wydarzeń i bohaterami. Bohaterami opowiadań są: Sven (autor, narrator wszystkich powieści), Porta (humorystyczny gawędziarz), Mały (olbrzym z nadanym ironicznie przezwiskiem), Stary (doświadczony stary sierżant), Legionista (były żołnierz Legii Cudzoziemskiej), Heide (doswiadczony zołnierz,zatwardziały nazista), Barcelona (weteran wojny domowej w Hiszpanii), Pluto i inni. Ich losy autor przedstawił na różnych frontach II wojny światowej koncentrując się na brutalności i bezsensowności wojny oraz roli pojedynczego żołnierza w wojnie. Książki cechują się również sporą dawką humoru (gdyż, jak twierdzi autor, tylko humor i alkohol dawał zapomnienie od brutalności wojny).
Wojna w książkach Hassela jest brutalna. Nie obowiązują w niej konwencje Genewskie, ludzi zabija się tylko po to aby samemu przetrwać.
Twórczość
Hassel napisał do tej pory 14 książek, które przetłumaczono na 18 języków. Łączny nakład jego książek wyniósł 52 milionów egzemplarzy. Na podstawie książki Koła terroru w 1987 r. nakręcono film pod angielskim tytułem The Misfit Brigade.
* Legion potępieńców, 1953
* Koła terroru, 1958
* Towarzysze broni, 1960
* Batalion marszowy, 1962
* Gestapo, 1963
* Monte Cassino, 1963
* Zlikwidować Paryż, 1967
* Generał-SS, 1969
* Królestwo Piekieł, Powstanie Warszawskie, 1971
* Widziałem, jak umierają, 1976
* Krwawa droga do śmierci, 1977
* Sąd wojenny, 1979
* Więzienie NKWD, 1981
* Komisarz, 1985
Miejscem akcji kolejnej powieści duńskiego pisarza są wstrząsane partyzanckimi walkami Bałkany i okupowana Grecja. Hassel relacjonuje również zaciekłe walki na froncie wschodnim.
zachomikowany
Kolejny tom przygód Hassela, tym razem w Rosji żołnierze karnej kompanii Wermachtu dokonują napadu na bank razem z Sowietami, ucieczka przez linię frontu kończy się utratą zagrabionego złota...
zachomikowany
"... Może pan na mnie polegać - powiedział von Choltitz. - Zniszczenie Paryża nastąpi, gdy tylko otrzymam ludzi i broń, którą mi obiecano, ale na chwilę obecną nie mam nawet wystarczających sił, by bronić hotelu Maurice... Powiedziano mi, że mogę dostać pułk czołgów. Problem polega na tym, że nie zostało mi nawet tyle czołgów, by przydzielić po jednym do każdej kompanii. Dokładna liczba to zdaje się siedem Panter w okropnym stanie..."
zachomikowany
"... Ich cel był widoczny: odciąć nam możliwość odwrotu. Rosjanie byli już od dawna mistrzami w tej taktyce, co wiedzieliśmy z gorzkiego doświadczenia. Nie mieliśmy czasu, by się zastanowić nad naszą sytuacją. Stary przekazał wiadomość majorowi Mercedesowi, a ten natychmiast nakazał odwrót. Był to wyścig ze śmiercią. Zawróciliśmy i daliśmy nogę, każdy czołg jadąc własnym kursem, byle tylko znaleźć się jak najszybciej za niemiecką linią..."
zachomikowany
Widziałem jak umierają opisuje przygody grupy żołnierzy z niemieckiego karnego pułku pancernego w czasie II Wojny Światowej. Sven Hassel przedstawia obraz kampanii w Rosji, bezsensowne okrucieństwo, bezduszność dowództwa i bezradność jednostki wobec przemocy machiny wojennej.
zachomikowany
"...Trzy rosyjskie myśliwce zanurkowały na nas. Zamietli drogę na czysto szybko-strzelnymi działkami. Skuliliśmy się ze strachu i mocniej przycisnęliśmy się do ziemi. Poczuliśmy uderzenie zimnego powietrza, gdy nisko lecące samoloty z wyciem leciały nad równiną na ich skrzydłach błyszczały czerwone gwiazdy. Zdawało się, że wyśmiewają się z nas pogardliwie.- Jezu Chryste!-..."
zachomikowany
Książka tchnie autentyzmem i wydobywa naturalistyczny obraz wojny wraz z całym jej okrucieństwem, nierzadko doprawiony gorzką ironią i wstrząsającym tragikomizmem. Powieść ukazuje beznadziejność losu zwykłego człowieka, odzianego wbrew jego woli w mundur i skazanego na zagładę w imię obcej mu sprawy.
zachomikowany
"Koła terroru" Svena Hassela to jedna z najbardziej mrożących krew w żyłach powieści jakie dane mi było ostatnio przeczytać, choć nie ma ona nic wspólnego z horrorem. Nie wiem, czy jest to spowodowane wydarzeniami jakie autor opisuje, czy też specyficznym językiem i sposobem, w jaki to robi.
Bohaterowie książki to grupka niemieckich żołnierzy z 27 (karnego) pułku pancernego. Kolejno poznajemy Portę, Pluto, Starego, Mullera, Stage'a, Bauera, Legionistę i Malutkiego. Sam autor również jest bohaterem i pełni zarazem funkcję narratora. Wszystkie wydarzenia, o których pisze, oparte są na jego własnych przeżyciach, a książkę można uważać za sfabularyzowany pamiętnik.
Już w pierwszym rozdziale czytelnik zostaje rzucony w sam środek wojennej zawieruchy - bombardowanie niemieckiego miasta i ratowanie dzieci spod ruin sierocińca, wybuchające wszędzie bomby fosforowe i płonący żywcem ludzie. Chwilę później możemy przeczytać o makabrycznym pochówku setek spalonych, zmiażdżonych i porozrywanych w tym nalocie ludzi. Dalej Hassel opowiada o poligonie Sennelager i egzekucji, jaką jego pluton musiał wykonać, a także o zwyczajach i relacjach panujących w jednostce. Autor skupia się jednak głównie na wyprawie do Rosji i morderczej kampanii - zima 1941/1942. Pisze o wschodnim froncie, podróży w głąb terenów zajmowanych przez armię radziecką, przerażającym zimnie, setkach zabitych i o morderczych walkach, które tam prowadził jego oddział. Pokazuje wojnę z perspektywy szeregowego żołnierza, który ze względu na jednostkę, w której służy, dostaje zawsze najgorszą robotę i jest przez dowództwo z góry spisany na straty.
Mimo iż jest to dramat wojenny, obrazów grozy czytelnikowi nie oszczędzono. W "Kołach terroru" pełno jest autentycznego horroru, z jakim może spotkać się na wojnie szeregowy żołnierz. Nie brakuje tu opisów tortur, jakim Rosjanie poddają niemieckich oficerów, czy paraliżującego strachu, jaki ogarnia człowieka podczas kilkugodzinnego ostrzału artyleryjskiego. Hassel nie szczędzi szczegółów, nawet w przypadku, gdy jego czołg przejeżdża po kilkunastu uciekających cywilach, w tym dzieciach. Ironia i czarny humor, którymi czytelnik jest co stronę częstowany, jak wiele razy autor wspomina, pozwoliła mu w połączeniu z litrami wódki przetrwać najcięższe chwile. Właśnie to ironiczne spojrzenie na spaczony świat tworzy specyficzny, patologiczny obraz II Wojny Światowej. Doskonale pokazano w książce upadek moralny, jaki ogarnął armię. Bohaterowie jawnie kpią sobie z wszelkich przejawów patriotyzmu oraz woli zwycięstwa, i mimo iż walczą po stronie Hitlera, są jego wrogami.
"Koła terroru" to powieść specyficzna. Czyta się ją bardzo szybko, gdyż napisana jest prostym i wulgarnym językiem, różni się jednak zasadniczo od innych powieści wojennych. Brak tu Boga, honoru, ojczyzny. Jest tylko beznadzieja, tragedia i wszechobecna śmierć. Szczerze polecam, ale z góry ostrzegam: jeżeli nastawiacie się na coś podobnego do "Demonów Normadii" Mastertona, to srogo się zawiedziecie.
zachomikowany
"...Nadbiegło czterech Rosjan, wszyscy bardzo młodzi żołnierze, w mundurach wojsk NKWD. Na piersiach mieli odznaczenia. Odważni to byli ludzie, lubiący polowanie i lubiący zabijać.
Pojawili się na zakręcie drogi. Legionista pokazał na ziemię kciukiem, a Mały uśmiechnął się w oczekiwaniu. Dwa pistolety maszynowe zaczęły pluć niemal równocześnie..."
zachomikowany
"... Polski podpułkownik, krwawiąc z niezliczonych ran, wstał z leja i krzyknął do dwudziestu ludzi, jedynych, którzy pozostali z całego jego pułku. - Naprzód! Niech żyje Polska! Na szyi miał zawiązany szalik w kolorach polskiej flagi narodowej. - Jesteś moją bratnia duszą - powiedział Legionista, klękając i starannie mierząc. - Będziesz siedział po prawej ręce Allaha, mój dzielny Polaku. - Następnie opróżnił magazynek w brzuch polskiego oficera. - Bóg jest mądry - szepnął. - Nie naszą, ludzkiego robactwa sprawą, jest pytać, dlaczego. - Chwycił pęk granatów ręcznych i wrzucił je do gniazda amerykańskich karabinów maszynowych. Wtedy nadeszli Gurkhowie w kapeluszach o szerokich kresach, z jednego boku podwiniętych do góry..."
zachomikowany
Skusiła mnie druga część tytułu, bo jak dotychczas nie potrafiłem się "zabrać" za lekturę Hassela. Powstanie Warszawskie zajmuje mniej niż połowę książki. Opis walk jest niezwykle sugestywny i naturalistyczny, zaprezentowany "z drugiej strony barykady", choć formacja Hassela nie walczyła w pierwszej linii. Stąd też pojawiają się opisy raczej odbiegające od bitewnych - poszukiwania pożywienia oraz alkoholu, jak korzystania z innego rodzaju "uciech" (w walczącej Warszawie"!). W treść wplecione są cytaty hitlerowskich wodzów (przede wszystkim Himmlera) oraz szczegółowy opis rzezi na Woli jak również innych "wyczynów" bandytów Dirlewangera i Kamińskiego. Warto dodać, że Norman Davies w swoim "Powstaniu'44" wystawia tej książce przychylną recenzję.
Staszek Gdula
zachomikowany
Więzienie NKWD jest kolejnym tomem wstrząsającym opisem morderczych walk, jakie toczył Wehrmacht na terenie Związku Radzieckiego. Koszmar systemu radzieckiego jest porównywalny z brutalnością toczonych walk. Nasi bohaterowie ponownie stają się marionetkami w rękach losu i dowódców-szaleńców. Zaprawieni już w działaniach wojennych, stają w obliczu czegoś, czego dotychczas nie doświadczyli - NKWD zgotowało im piekło na ziemi.
zachomikowany
Szturmująca Stalingrad armia niemiecka po ataku Armii Czerwonej sama znalazła się w okrążeniu. Jej dowódcy ślepym posłuszeństwem fanatyzmem i terrorem próbują wypełnić rozkaz.
zachomikowany
- Pobierz folder
- Zachomikuj folder