Robert Penn Warren - Gubernator.djvu

Eginald Schlattner - Fortepian we mgle

"Fortepian we mgle" to prawdziwa czarna perła powieściopisarstwa. W znakomitej narracji godnej mistrzów gatunku wielkie problemy dziejowe przeplatają się z wszelkimi odcieniami miłości, upokorzenia i odwagi. Schlattner pewnym piórem kreśli wyrazistą panoramę dziejów Rumunii XX wieku, przemian społecznych i obyczajowych, zawirowań Historii, nieuchronnie wstrząsającej losem jednostki. Kolejna po "Czerwonych rękawiczkach" siedmiogrodzka powieść ewangelickiego pastora to barwny kalejdoskop, który tworzą Sasi, Żydzi, Cyganie, zdeklasowane zamożne mieszczaństwo, zagubieni aktywiści, płomienni agitatorzy, piękne robotnice i przeintelektualizowane arystokratki. Śledząc pogmatwane losy Clemensa, wrażliwego młodzieńca z bogatej saskiej rodziny, poznajemy zależności i ukryte mechanizmy rządzące powojennym społeczeństwem rumuńskim. Przyglądamy się wszechobecnej niemocy i paraliżującej nieumiejętności odnalezienia się w nowych realiach, skrzętnie kamuflowanych zuchwałością i butą bohaterów po obu stronach społecznej barykady. "Fortepian we mgle" jest kluczem do zrozumienia mieszkańców Transylwanii, ale w epickim zwierciadle Schlattnera swoje odbicie rozpozna także wielu Europejczyków wplątanych w ideologiczne intrygi XX wieku.

John Updike - Pary

Kontrowersyjna powieść Updike'a opisuje skomplikowane relacje dziesięciu par mieszkających w prowincjonalnej miejscowości Tarbox w Nowej Anglii. Te znajomości przypominają magiczny krąg, w którym toczą się rytualne, często niebezpieczne gry. „Pary” atakowano za brutalną bezpośredniość, ale też wychwalano jako wyjątkowo zręczne, prowokacyjne, niezwykle plastyczne przedstawienie miłości, małżeństwa i cudzołóstwa. To prawdziwy klasyk, jedna z tych książek, które zawsze znajdują czytelników i nigdy nie odchodza w zapomnienie.

Arkadij i Gieorgij Wajner - Ewangelia według kata

Wydana w 1991 roku rozrachunkowa "Ewangelia według kata" przynależy do wielkiej literatury rosyjskiej, z językiem - barwnym, plastycznym, żywym - na miarę Gogola i Tołstoja, a równocześnie brutalnym, jak brutalna jest przedstawiona rzeczywistość. To wstrząsająca, do bólu realistyczna "spowiedź" stalinowskiego kata - cynicznego, inteligentnego mordercy-filozofa, który relację z kazamat Łubianki przeplata cytatami z największych myślicieli. Są tu sceny niesamowite: sekcja zwłok Stalina, kiedy struchlali anatomowie boją się użyć skalpela, czy przesłuchania lekarzy Żydów oskarżonych o wytrucie kremlowskiej czołówki. Defiluje przed nami cała dzika Ruś ze swoją tatarską przeszłością i cuchnącą wódką i "odekołonem" teraźniejszością - nieludzkimi czasami, w których - żeby przeżyć - trzeba zapomnieć o swoim człowieczeństwie.

Thomas Pynchon - Tęcza Grawitacji

Autor tworzy wizjonerski, niemal mistyczny opis wstrząsanej ostatnimi gorączkowymi konwulsjami, odurzonej, znarkotyzowanej wojenną paranoją Europy, poprzez którą kontynuuje swą obłędną Odyseję William Slothrop, amerykański oficer, starając się w okupowanych Niemczech odnaleźć superrakietę V-2. Komizm przeplata się podczas jego wędrówki z grozą, obscena z religijnymi uniesieniami, intryga szpiegowska z poezją. Ale czyż owo pomieszanie wszelkich wartości, które prowadzi do nieuchronnej zagłady zachodniej cywilizacji, nie jest dziełem jej samej?... Tęczę Grawitacji wielu krytyków uznało za najważniejszy tekst literacki od czasów Ulissesa Joyce'a. Przyznano jej National Book Award.

Thomas Bernhard - Korekta

Bohaterami wydanej w 1975 roku powieści są trzej dawni koledzy szkolni, pochodzący z Górnej Austrii. Narrator, matematyk z Uniwersytetu w Cambridge, przyjeżdża po latach nad rzekę Aurach do preparatora ptaków Hoellera i wprowadza się na poddasze jego domu, gdzie zamierza zebrać i uporządkować tysiące notatek, pozostawionych tam przez ich przyjaciela Roithamera, profesora fizyki w Cambridge. Roithamer, postać wykazująca wiele podobieństw do słynnego filozofa Ludwiga Wittgensteina, przez wiele lat budował dla siostry w geometrycznym centrum tamtejszego lasu osobliwy budynek nazywany Stożkiem, a dowiedziawszy się o jej śmierci, popełnił samobójstwo. Towarzyszymy w próbie rekonstrukcji rozpadu osobowości geniusza, nieustannie zmuszającego się do korygowania swoich przemyśleń, zanim proces ten przerwie właściwa korekta – śmierć. Jedyną logiczną konkluzją życia jest zanegowanie własnego istnienia. "Korekta", jeden z kamieni milowych w ewolucji Bernharda, mimo przytłaczającego tematu, stanowi pasjonującą lekturę. Mistrzostwo języka tej powieści, swą formą i energią afirmuje życie w stopniu wyższym niż w innych jego wielkich powieściach.