-
5945 -
1439 -
281013 -
12578
306055 plików
339,27 GB
Pierwsi władcy odrodzonego Królestwa Polskiego (po 1320), aż do śmierci króla Jana Olbrachta (1501) byli chowani pod pomnikami lub posadzką katedry wawelskiej. Pierwszą kryptę zbudowano pod Kaplicą Zygmuntowską.
W latach 1872-1877 pod kierunkiem Teofila Żebrowskiego, Józefa Łepkowskiego i Jana Matejki przeprowadzono renowację, porządkowanie i urządzenie krypt królewskich. Poszczególne krypty zostały połączone nowymi korytarzami, co umożliwiło ich zwiedzanie.
Krypta św.Leonarda
Krypta św. Leonarda – po lewej stronie widoczny jest grobowiec Jana III Sobieskiego, po prawej jego żony Marii KazimieryZwiedzanie grobów królewskich rozpoczyna się w krypcie św. Leonarda. Została ona wzniesiona w latach 1090-1117. Jej wnętrze wspiera się na 8 międzynawowych kolumnach z charakterystycznymi kostkowymi kapitelami. Jest to jedno z najlepiej zachowanych i najładniejszych wnętrz romańskich w Polsce. Na środku znajduje się odnaleziony w 1938 w czasie prac archeologicznych grób biskupa Maurusa zmarłego w 1118. W krypcie tej spoczywają:
Jan III Sobieski zm. 17 czerwca 1696 pochowany na Wawelu 15 stycznia 1734. Obecny sarkofag królewski jest fundacją ostatniego monarchy Stanisława Augusta Poniatowskiego z okazji 100 rocznicy zwycięstwa pod Wiedniem z roku 1783.
Królowa Maria Kazimiera zm. 1716 w sarkofagu ufundowanym w 1840 przez cesarza Austrii Ferdynanda I.
Król Michał Korybut Wiśniowiecki zm. 10 listopada 1673, pochowany na Wawelu 31 stycznia 1676 w sarkofagu ufundowanym przez cesarza Austrii Franciszka Józefa I z 1858.
Książę Józef Poniatowski, który zginął w nurtach Elstery pod Lipskiem 19 października 1813. Uroczystości pogrzebowe w Krakowie i na Wawelu odbyły się 22-23 lipca 1817. Sarkofag księcia ufundowała siostra Maria Tyszkiewiczowa w 1830.
Tadeusz Kościuszko zmarł w Solurze w Szwajcarii 15 października 1817. W lutym 1818 uzyskano zgodę cara Aleksandra I na pogrzeb Kościuszki na Wawelu. Odbył się on w dniach 22-23 czerwca 1818. Umieszczenie trumny w marmurowym sarkofagu odbyło się już w całkowitej tajemnicy 21 grudnia 1832. Zdecydowano o zachowaniu tajemnicy ze względu na sytuację na ziemiach polskich po upadku powstania listopadowego. Obok sarkofagu w 1977 zawieszono brązową tablicę pamiątkową, dar Kongresu USA w 200-lecie bitwy pod Saratogą.
Gen. Władysław Sikorski zginął w katastrofie samolotu w Gibraltarze 4 lipca 1943, sarkofag był gotowy już w 1981, do sprowadzenia prochów generała doszło jednak dopiero 17 września 1993.
W krypcie św. Leonarda przed ołtarzem projektu francuskiego architekta Viollet-le-Duca ufundowanym w 1876 przez hrabinę Katarzynę Potocką mszę prymicyjną 2 listopada 1946 odprawił ks. Karol Wojtyła; 9 czerwca 1997 jako papież Jan Paweł II odprawił mszę raz jeszcze w 50. rocznicę święceń kapłańskich.
KRYPTA STEFANA BATOREGO
Grobowiec Stefana Batorego
Kolejna krypta należy do króla Stefana Batorego. Król zmarł w Grodnie 12 grudnia 1586. Pogrzeb w katedrze wawelskiej w krypcie pod kaplicą Mariacką odbył się 23 maja 1588. Króla pochowano w sarkofagu roboty złotników gdańskich.
KRYPTA RODZINY WŁADYSŁAWA IV
W kolejnej krypcie spoczywa rodzina króla Władysława IV Wazy. Sarkofagi króla i jego żony Cecylii Renaty wykonane ze złoconej miedzi stanowią ciekawy przykład złotnictwa toruńskiego. Obok rodziców spoczywają dzieci: królewicz Zygmunt Kazimierz Waza zm. 1647 i królewna Anna Maria Izabela zm. 1642.
KRYPTA ZYGMUNTOWSKA
W krypcie, którą król Zygmunt Stary przeznaczył dla swojej rodziny spoczywają:
król Zygmunt II August zm. w Knyszynie 7 lipca 1572. Sarkofag królewski wykonano w Gdańsku z cyny. Pierwotnie był on złocony i polichromowany. Alegoryczna dekoracja przedstawia uśpione przez śmierć zmysły i duszę nieśmiertelną.
Anna Jagiellonka zm. w Warszawie 9 września 1596. Pogrzeb w Krakowie miał miejsce 12 listopada 1596
Jan Olbracht,ostatni syn Bony i Zygmunta I Starego, zm. w czasie wypadku w lesie.
Anna Austriaczka pierwsza żona Zygmunta III Wazy zm. 10 lutego 1598 w Warszawie, pochowana w katedrze wawelskiej 16 października 1599
Aleksander Karol Waza zm. 19 listopada 1634. Pochowany na Wawelu 7 lipca 1635. Syn Zygmunta III Wazy.
W oszklonej urnie jeszcze jedna zawiera prochy króla Stanisława Leszczyńskiego zm. 23 lutego 1766 r. Urna z prochami króla została umieszczona w grobach królewskich dopiero w 1938 r.
Za romańskim murem widoczne są kolejne trzy sarkofagi:
królowa Barbara Zapolya pochodząca z Siedmiogrodu pierwsza żona Zygmunta I Starego zm. 2 października 1515.
Królewna Anna Maria córka Zygmunta III Wazy zm. 9 lutego 1600 w Warszawie.
August II Mocny zm. 1 lutego 1733, pochowany w katedrze wawelskiej 15 stycznia 1734.
KRYPTA ZYGMUNTA STAREGO
W sąsiedniej krypcie, znajdującej się pod Kaplicą Zygmuntowską, w kamiennym sarkofagu spoczywa król Zygmunt I Stary zm. 1 kwietnia 1548 wraz ze swoim zmarłym w niemowlęctwie synem Wojciechem Olbrachtem. Sarkofag królewski ozdobiony został medalionem z wizerunkiem króla. Projektował go Bartolommeo Berrecci.
KRYPTA WAZÓW
W krypcie Wazów spoczywają:
Zygmunt III Waza zm. 30 kwietnia 1632. Sarkofag króla wykonany z cyny w Gdańsku zdobią figurki bohaterów i królów biblijnych.
Konstancja Austriaczka druga żona króla Zygmunta III. zm 10 lipca 1631. Pogrzeb pary królewskiej odbył się na Wawelu 4 lipca 1633.
kardynał Jan Albert Waza zm. w Padwie 29 grudnia 1634 pochowano go na Wawelu 26 kwietnia 1635
Ludwika Maria Gonzaga żona króla Jana Kazimierza zm. w Warszawie 10 maja 1667
Jan Kazimierz Waza zm. w Nevers we Francji 16 grudnia 1672. Jego ciało sprowadził do Krakowa biskup Andrzej Trzebicki. pochowano króla w katedrze 31 stycznia 1676.
królewicz Jan Zygmunt Waza syn Jana Kazimierza i Ludwiki Marii Gonzagi.
Opuszczając kryptę Wazów mija się umieszczoną w ścianie urnę z ziemią z Katynia oraz pamiątkową tablicę wmurowaną w 1990 r. z okazji 50. rocznicy zbrodni katyńskiej.
KRYPATA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO
KRYPTA POD WIEŻĄ SREBRNYCH DZWONÓW
W ostatniej krypcie, zaprojektowanej przez Adolfa Szyszko-Bohusza, w romańskiej wieży spoczywa marszałek Józef Piłsudski, przeniesiony tutaj z krypty św. Leonarda gdzie pierwotnie był pochowany. Marszałkowi zgodnie z jego wolą towarzyszy gliniana urna z ziemią z grobu matki Marii z Bilewiczów Piłsudskiej pochowanej podobnie jak serce marszałka na wileńskiej Rossie. Kryptę zamyka ażurowa krata z herbami Polski I Litwy oraz herbem rodu Piłsudskich – Kościesza.
Wyjjście z grobów
Baldachim nad wyjściem z grobów królewskich z łacińskim napisem Corpora dormiunt vigilant animae (Ciała śpią, dusze czuwają) zaprojektował także Adolf Szyszko-Bohusz. Cokół, na którym spoczywa baldachim, powstał z przetopionego pomnika Ottona von Bismarcka w Poznaniu. Kolumny, wykonane z nefrytu, pochodzą z soboru św. Aleksandra Newskiego, który znajdował się na placu Saskim w Warszawie, a kapitele i bazy kolumn odlano z austriackich dział.
- sortuj według:
-
0 -
24 -
0 -
0
24 plików
43,17 MB