Agresja (łac. aggresio – napaść) to w psychologii określenie zachowania ukierunkowanego na zewnątrz lub do wewnątrz, mającego na celu spowodowanie szkody fizycznej lub psychicznej.
Wyróżniana jest m.in.:
* agresja wroga – agresja, która ma na celu zranienie lub zadanie bólu.
* agresja instrumentalna – agresja służąca innemu celowi niż zranienie lub zadanie bólu, np. zastraszenie, usunięcie konkurencji itp.
* agresja prospołeczna – chroniąca interesy społeczne, obrona
* agresja indukowana – powstająca w efekcie psychomanipulacji.
* agresja odroczona
* autoagresja – agresja skierowana na własną osobę
W psychologii nie ma zgody co do przyczyn i mechanizmów powstawania zachowań agresywnych.
Nie wszyscy zgadzają się jednak z definicją agresji, przyjmowaną w psychologii społecznej. Niektórzy badacze rozumieją agresję raczej jako wrodzony popęd, a nie zachowanie. Tak rozumiana jest agresja w teoriach psychologii głębi, np. w psychoanalizie i teoriach pochodnych, psychologii ewolucyjnej oraz po części w neuropsychologii. Wg badaczy z tego nurtu agresja jest popędem wrodzonym, który działa podobnie jak popęd seksualny: wraz z upływem czasu dochodzi do kumulowania się napięcia popędowego, które co pewien czas musi zostać rozładowane w odpowiednim zachowaniu. Ludzie różnią się siłą popędu (czytaj: częstością aktów agresywnych) oraz dojrzałością mechanizmów, które przekładają siłę popędu (impuls popędowy) na zachowanie – czyli dojrzałością reakcji agresywnych. Badacze z tego nurtu skupiają się na opisaniu rozwoju agresji w ciągu życia oraz badaniu biologicznego podłoża agresji (np. wpływu hormonów, genów, neurotransmiterów i innych czynników biologicznych na zachowania agresywne).
Jeszcze inne ujęcie proponuje teoria frustracji - agresji. Badacze ci są zdania, że przyczyną zachowań agresywnych są nieprzyjemne sytuacje i stany – frustracje. W myśl tej teorii zachowania agresywne są zwykle sprowokowane przez czynniki zewnętrzne, które wywołują u ludzi nieprzyjemne stany wewnętrzne takie jak gniew, lęk, ból, nuda etc. Instynktowną reakcją na te nieprzyjemne stany staje jest zachowanie agresywne. Badacze z tego nurtu opisywali przyczyny pojawiania się frustracji, czynniki nasilające frustrację oraz procesy poznawcze, od których zależy interpretowanie danej sytuacji jako frustrującej, w odróżnieniu od sytuacji wywołującej deprywację.
Agresja przeniesiona - wyraz przeniesienia agresji z obiektu niedostępnego na obiekt dostępny.
Przykład: Żołnierz (człowiek) rozczarowany zachowaniem kolegów, przełożonych, zły na samego siebie, zachowuje się agresywnie wobec osób przypadkowych.
Bierna agresja - metoda eksponowania negatywnych emocji, poprzez nękanie psychiczne drugiej osoby. Bierna agresja występuje najczęściej wtedy, gdy poprzez normy kulturowe człowiek zmuszony jest do powstrzymania fizycznej przemocy, choć zdarzają się przypadki kiedy bierna agresja występuje świadomie i celowo.
Bodziec wyzwalający agresję – w psychologii nazwa bodźca, który kojarzy się z agresją, np. pistolet. Badania wykazują, iż taki bodziec przez samo swoje pojawienie się zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia agresji.
AGRESJA JAKO ZJAWISKO PSYCHOLOGICZNE
z chomika grawaw57
Agresja (łac. aggresio – napaść) to w psychologii określenie dowolnego zachowania, ukierunkowanego na zewnątrz lub do wewnątrz, mającego na celu spowodowanie szkody fizycznej lub psychicznej. Dla kształtowania się zachowań prospołecznych lub agresywnych istotne są normy i standardy etyczne rodziny generacyjnej.
Zachowania agresywne są właściwe większości gatunków zwierzęcych. Pojawiają się zazwyczaj w sytuacji ograniczonych zasobów powodując walkę o te zasoby między osobnikami róznych gatunków, lub w obrębie jednego gatunku (agresja wewnątrzgatunkowa).
Wyróżniana jest m.in.:
* agresja wroga – agresja poprzedzona uczuciem złości, która ma na celu zranienie lub zadanie bólu.
* agresja instrumentalna – agresja służąca innemu celowi niż zranienie lub zadanie bólu, np. zastraszenie.
* agresja prospołeczna – chroniąca interesy społeczne
* agresja indukowana – powstająca w efekcie psychomanipulacji.
* agresja odroczona
Agresywność to gotowość do reagowania agresją. Jest to nabyta i utrwalona przez uczenie się społeczne cecha osobowości. Agresywność przejawia się w częstych, nieadekwatnych do sytuacji reakcjach agresywnych.
z chomika grawaw57
Psychologia agresji
Jednym z czynników wywołujących agresję jest frustracja, gdy zablokowane zostaną przedsięwzięte cele. Tendencje agresywne są bardziej prawdopodobne, gdy frustracja nie jest przewidywana lub jest spostrzegana jako doświadczana niesłusznie.
Kryteria rozpoznawania agresji destruktywnej
* kryterium emocjonalne
* kryterium intencjonalne - intencja towarzysząca agresji, np. chęć wyrządzenia komuś szkody
* kryterium następcze - koszty ponoszone przez osobe stanowiącą obiekt agresji - koszty emocjonalne i straty fizyczne
* kontekst społeczny - zachowania agresywne realizowane w kontakcie z drugim człowiekiem i poddawane wartościowaniu
Socjologia agresji
Biologia agresji
Pierwotnie agresja była pozytywną cechą, pozwalającą na przetrwanie gatunku ludzkiego.
Zachowania agresywne są adaptacją wobec pewnych stałych dla danego gatunku warunków środowiskowych. W przypadku pojawiania się drapieżnika osobniki należące do gatunku będącego tradycyjną ofiarą tego drapieżnika przejawiają zachowania agresywne, np. niektóre ptaki atakują drapieżniki skradające się do ich gniazd.
W przypadku agresji wewnątrzgatunkowej jest ona najczęściej ograniczana poprzez rytualizację walk (np. rytualne walki samców o samice, które kończą się niegroźnymi dla ich funkcjonowania ranami), tworzenie hierarchii w stadach (w sytuacji, gdy istnieje hierarchia osobniki nie atakują się wzajemnie poza incydentami związanynmi z walką o miejsce w grupie) czy poprzez oznaczanie własnego terenu (w takiej sytuacji osobnik będący rezydentem, czując się pewniej na swoim terytorium ma większe szanse na wygraną i jest rzadziej atakowany).
Do agresji patologicznej mogą prowadzić uszkodzenia mózg, zaburzenie osobowości wywołane zmianami organicznymi to charakteropatia.
z chomika grawaw57
Bodziec wyzwalający agresję — w psychologii nazwa bodźca, który kojarzy się z agresją, np. pistolet. Badania wykazują, iż taki bodziec przez samo swoje pojawienie się zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia agresji.
z chomika grawaw57
Agresja — w prawie międzynarodowym określenie zbrojnej napaści (najazdu, ataku) jednego lub kilku państw na inne.
z chomika grawaw57
Komisja Prawa Międzynarodowego ONZ w 1950 uznała wojnę napastniczą za zbrodnię przeciw pokojowi i uczyniła ją zasadą prawa międzynarodowego. Zakaz agresji znalazł się w dokumentach innych organizacji międzynarodowych: OPA, Ligi Państw Arabskich, OBWE. Zgromadzenie Ogólne NZ w 1974 przyjęło nową definicję agresji, uzupełniając przedwojenną wersję np. o użycie sił zbrojnych znajdujących się na terytorium drugiego państwa w sposób sprzeczny z warunkami umowy czy udostępnienie przez państwo swego terytorium innemu, które dokona agresji w stosunku do państwa trzeciego. Prawo do poszerzania zakresu pojęcia agresji uzyskała Rada Bezpieczeństwa. ONZ zastosowała przymus wojskowy wobec agresora: w 1950 przeciw Korei Północnej, w 1991 przeciw Irakowi i w 1999 przeciwko Serbii (Jugosławii).
z chomika grawaw57
TELEFONY ZAUFANIA:
0-800 120 002— Niebieska linia dla ofiar przemocy
988 —telefon zaufania dla dzieci i młodzieży
0-800 120 226— Ogólno problemowy
0-501 100 420—Stowarzyszenie Przeciwko Przemocy im.
Jolanty Brzozowskiej
Pomoctel@free.ngo.pl— internetowy telefon zaufania
„Anonimowy przyjaciel"
58 65 55—ogólny telefon zaufania
281 16 00— młodzieżowy telefon zaufania
254 97 37— chrześcijański telefon zaufania
253 05 00— całodobowy katolicki telefon zaufania
281 16 00— błękitny telefon
205 38 80— całodobowy telefon pomocy kryzysowej
811 73 43— pogotowie opiekuńcze
z chomika grawaw57
Agresja - skłonność do zachowań agresywnych, ataku, trudność kontrolowania negatywnych
popędów i impulsów skierowanych przeciwko innym ludziom, sytuacjom, poglądom. Agresja
może przybierać rozmaite formy: od aktów fizycznych, jak przemoc czy gwałt w rozmaitych
(indywidualnych lub grupowych) postaciach, do bardziej subtelnych zachowań, m.in. krzyku,
agresji słownej, złośliwości zachowania (jawnej lub ukrytej), mimiki czy gestykulacji może
przejawiać się w każdym zachowaniu, które prowadzi do zaszkodzenia komuś czy do
zniszczenia czyjejś własności. Pojęcie agresji w niniejszym stopniu odnosi się do
konsekwencji zachowania, a w większym do intencji wyrządzania krzywdy.
z chomika grawaw57
Przykładem agresji słownej jest:
• ubliżanie
• przezywanie
• wyśmiewanie
• grożenie
• ośmieszanie
• plotkowanie
• szantaż
• obrażanie
Jej konsekwencje to:
• poczucie zagrożenia
• odrzucenie
• wyizolowanie drugiej osoby z grupy
z chomika grawaw57
Agresja fizyczna to fizyczny atak na drugą osobę lub jej własność. Przybiera najczęściej
formę bezpośrednią, czyli taką, kiedy dochodzi do fizycznego kontaktu agresora z ofiarą, np.
w postaci bicia, kopania, plucia, popychania, zadawania ran, wymuszania pieniędzy itp. Z
agresją instrumentalną mamy do czynienia wtedy, gdy agresor chce coś zdobyć lub osiągnąć
jakiś cel. Agresja emocjonalna występuje w wyniku przeżywanego lęku lub złości.
z chomika grawaw57
AGRESJA WŚRÓD MŁODZIEŻY
Młodzi ludzie często bywają agresywni, przy czym u młodszej młodzieży agresja przybiera formy bądź bójek, bądź ubliżania słownego. Blurton Jones (1967) wprowadził rozróżnienie między zachowaniami zdefiniowanymi jako agresja fizyczna, w czasie których dochodzi do bicia lub uderzenia drugiego człowieka, a twarz atakującego przybiera wyraz gniewu, i zachowaniami określanymi jak „zabawa w bijatykę”, gdy kuksańcom i przepychance towarzyszy śmiech i radość. Pozorne podobieństwo sprawia, że te dwa typy zachowań bywają z sobą mylone.
Podobna praca 80%
Agresja wśród młodzieży
Wielu badaczy wyróżnia agresję werbalną i fizyczną (kierując się kryterium obecności słownych gróźb i obelg), agresję instrumentalną i gniewną (uwzględniając, czy podstawową motywacją napastnika jest pragnienie wywołania dyskomfortu lub wyrządzenia krzywdy drugiej osobie) oraz agresję jednostkową i zbiorową (biorąc pod uwagę liczbę atakujących).
z chomika grawaw57
PRZYCZYNY NASILONEJ AGRESJI
Określony poziom agresji i zdolności do zachowań asertywnych jest zjawiskiem normalnym. Agresja niektórych osób wykracza ponad poziom przeciętny, przy czym często przybiera formę gniewną lub sprowadza się do ciągłego nękania ofiary i stanowi stałą cechę zachowania. Niektóre interwencje dorosłych usprawiedliwiają jej występowanie. Jeśli nie podejmie się żadnych kroków, młodzież wykazująca w okresie szkolnym stałą gotowość do reakcji agresywnych w przyszłości są potencjalnymi sprawcami przemocy, czynów antysocjalnych i przestępstw. Powtarzają się doniesienia
o znaczeniu atmosfery domowej w kształtowaniu się najpierw agresywnych, a potem aspołecznych postaw. Patterson, DeBaryshe
i Ramsey (1989) opisali wzorzec wychowania szczególnie sprzyjający rozwinięciu skłonności agresywnych. Charakteryzuje się on z jednej strony połączeniem mało efektywnych i niekonsekwentnych prób wprowadzania dyscypliny oraz roztaczania kontroli nad aktywnością młodzieży, a z drugiej, niedostatkiem ciepła rodzinnego. Młodzież wychowywana w takich domach, jak utrzymują autorzy, nie tylko jest agresywna, ale również doznaje niepowodzeń w nauce i jest odrzucana przez grono rówieśników. Natomiast w okresie dojrzewania, zwłaszcza przy nieudolnej kontroli rodzicielskiej, często dołączają do grup lansujący dewiacyjny bądź przestępczy model zachowania. W prezentowanym podejściu położono nacisk na znaczenie właściwych postaw rodzicielskich przy przeciwdziałaniu zachowaniom antyspołecznym. Wskazuje się w nim również na ewentualne działania interwencyjne, które powinny obejmować pracę z rodzicami, na przykład popularyzację lektur czy prezentowanie materiałów audiowizualnych.
Problemem wielu szkół jest znęcanie się uczniów starszych nad młodszymi bądź silniejszych nad słabszymi. Prześladowcą jest pojedynczy uczeń lub grupa, a ofiara jest przeważnie wielokrotnie terroryzowana, nie potrafiąc się skutecznie obronić. Chociaż nękanie niektórych uczniów przez ich szkolnych kolegów jest zwykle kojarzone z przemocą - uderzaniem, popychaniem, zabieraniem pieniędzy – może przybierać także formy prawienia złośliwości, czyli tzw. dogadywania, rozpowszechniania zmyślonych historii, ostracyzmu grupowego. Ten problem, jak utrzymuje grupa zachodnioeuropejskich badaczy, dotyczy znacznie większej liczby szkół, niż zwykło się przyjmować. Rodzice i nauczyciele często pozostają nieświadomi tragedii dzieci, gdyż zastraszone ofiary milczą. Szkoła nie jest jednak bezradna, może przeciwdziałać aktom agresji na swym terenie poprzez skuteczniejszy nadzór w czasie przerw, prowadzenie szkoleń i akcji uświadamiających, pracę z jednostkami
i grupami, których problem agresji szkolnej bezpośrednio dotyczy. Istotne jest, aby program interwencyjny był kompleksowy
i uwzględniał wszystkie aspekty działania instytucji szkolnej.
z chomika grawaw57
Nie tylko w życiu, ale przede wszystkim na terenie szkoły mamy do czynienia z agresją
czynną i bierną. Obie postaci niosą ze sobąjednakowy ładunek wrogości i są atakiem na
człowieka.
Czynną agresję bardzo łatwo zidentyfikować, bowiem nie można jej ukryć i z reguły bywa
głośna, a co najmniej widoczna. Jej zewnętrzne oznaki to:
• krzyki
• oskarżenia
• złośliwości
• szyderstwa
• groźby
• przemoc fizyczna
Czynna agresja jest próbą ochrony samego siebie ( w sensie poczucia własnej wartości,
własnych potrzeb, przekonań czy stanu posiadania). Wyrasta często z głębokiego poczucia
braku bezpieczeństwa.
Bierna agresja to próba manipulacji drugą osobą, dokuczenia jej lub zranienia bez
ryzykowania otwartego konfliktu.
z chomika grawaw57
AGRESJA, DOMINACJA, POPULARNOŚĆ
I PRZYWÓDZTWO
Logika skłania do założenia, że dzieci agresywne nie są popularne
i lubiane, bo często bez prowokacji reagują gniewem i przeszkadzają innym w podejmowanych działaniach. Zdarza się jednak, że wyraźnie agresywne zachowania nie prowadzą do odrzucenia przez grupę. Takie „kontrowersyjne” przypadki dotyczą dzieci , które w opinii pozostałych członków grupy często inicjują walki, lecz jednocześnie sprawdzają się jako przywódcy grupowi. Zarysowany model przywództwa budzi uznanie jednych, a protest pozostałych. Nie ma jednak wątpliwości, że zachowanie agresywne dowodzi w tej sytuacji sprawności interpersonalnej i służy jako strategia umocnienia własnej pozycji w grupie. Można stwierdzić, że niektóre dzieci cieszą się większą popularnością niż pozostałe, a wielu spośród nich jest przywódcami grupowymi. Źródłem tej popularności są rozwinięte umiejętności społeczne oraz postawa asertywna, nie przeradzająca się w agresję. Inną, wzbudzającą więcej kontrowersji strategią sięgania po władzę lub osiągania pozycji dominacji wewnątrz grupy jest odnoszenie zwycięstw w walkach. Może to być strategia skuteczna, ale rzadko zjednuje sympatię kolegów. Natomiast wysoki poziom agresji, któremu nie towarzyszą rozwinięte umiejętności społeczne, prowadzi do odrzucenia i niechęci ze strony rówieśników
z chomika grawaw57
Życie codzienne dostarcza nam wielu przykładów świadczących o
przejawie agresji wśród ludzi, czyli skłonności do częstego używania
przemocy w relacjach z innymi jako sposobu rozwiązywania konfliktów bądź
realizacji celów życiowych. Przez zachowanie agresywne rozumie się zachowanie
skierowane przeciw określonym osobom lub rzeczom, przenoszące szkodę
przedmiotowi agresji, przybierające formę ataku, czyli napaści fizycznej lub
słownej.
W każdym przypadku agresji można teoretycznie wyróżnić kilka
czynników:
1) Czynnik wrodzony - u wszystkich ludzi mniej lub bardziej jednakowy.
2) Czynnik aktywnościowy - stwarzający różne możliwości w zakresie
zdobywania przez dziecko doświadczeń, bardziej aktywne dziecko wcześniej i
częściej będzie narażone na przypadkowe konflikty i związane z nim
frustracje, będzie najprawdopodobniej częściej nagradzane i karane, będzie
miało większą szansę wyuczenia się agresywnych sposobów zachowania.
3) Czynnik frustracyjny - zależy w dużym stopniu od środowiska i postaw rodzicielskich.
4) Czynnik naśladowczy - zależy głównie od środowiska.
5) Czynnik instrumentalny - bardzo zależny od pozostałych czynników, jest też w jawiększym stopniu podatny na wpływy wychowawcze.
Wyróżnia się kilka rodzajów agresji:
Agresja bezpośrednia - polega na ataku skierowanym wprost na określoną
osobę lub rzecz.
Agresja słowna - wyraża się w formie wypowiedzi poniżających,
grożenia, wprowadzania w błąd, co pociaga za sobą szkodliwe konsekwencje dla
osoby, na którą jest ona skierowana.
Agresja słowna pośrednia - zmierzająca do wytworzenia negatywnych opinii
o atakowanej osobie i do obniżania jej wartości w opinii innych osób.
Zachowania powodują szkodę lub przykrość osobie, na którą skierowana jest
agresja, nie przebierają jednak formy bezpośredniego ataku na nią.
Agresja fizyczna - wyraża się w biciu, gryzieniu, szarpaniu itp.
Szczególną formą agresji jest agresja młodzieży skierowana pod
adresem osób starszych. Odbywa się ona pod maską konfliktu pokoleń, walki
o autonomię i samostanowienia. Mamy tutaj do czynienia z okazywaniem
niechęci, celowym zajmowaniem miejsc środka komunikacji publicznej, aż do
brutalnych napaści na ulicy.
Już małe dzieci na wiele sytuacji trudnych reagują agresywnie:
krzykiem, biciem, płaczem. Agresja pojawia się w sposób gwałtowny i
bezpośredni, często występuje z niechęcią do nauki. Coraz częściej dorośli,
rodzice, nauczyciele, mimo usilnych zabiegów, nie potrafią poradzić sobie
ze wzrastającą agresją.
z chomika grawaw57
Co jest przyczyną takich zachowań?
Świat, w którym żyjemy, bardzo często stawia nas w sytuacji, w której
czujemy się niepewnie, jesteśmy rozczarowani. Nie zawsze możemy zaspokoić
potrzeby swoje i najbliższych. Rodzice starają się stworzyć jak najlepsze
warunki, w których bezstresowo mogłyby przeżyć beztroskie dzieciństwo.
Chronią więc swoje pociechy przed wszystkimi złymi doświadczeniami,
zaspakajają potrzeby, ale też i zachcianki. Nie chcą, by ich dziecko było
gorsze od innych. Taka postawa rodziców może przynieść skutki odwrotne do
zamierzonych. Jeśli wychowanie ograniczy się tylko do zaspokojenia potrzeb
materialnych to między dzieckiem a rodzicami nie rozwija się wieź i
porozumienie. Chociaż dziecku niczego nie brakuje rolę wychowawcy przejmuje
telewizja, kino, wideo, komputer, czasopisma dla młodzieży - jako czynniki
wpływające na rozwój agresywnych postaw.
Kolejną przyczyną wywołującą agresję jest posługiwanie się
komputerami przez dzieci i młodzież. Z pewnością komputer przynosi wiele
korzyści jednak gry komputerowe nasycone obrazami przemocy stanowią poważne
zagrożenie społeczne. Przy grach dzieci nie tylko oglądają przemoc, ale
same ją realizują a przez to oswajają się z nią i obojętnieją na nią.
Przyczyn agresywnych zachowań należy szukać między innymi na tle
obecnej niekorzystnej sytuacji opiekuńczo-wychowawczej wielu rodzin.
Dorośli, często zajęci swoimi sprawami, zostawiają dzieci samym sobie bez opieki,
z kluczem na szyi, czy też dając im negatywne przekłady swoich zachowań.
Takie dzieci szukają akceptacji poza domem, wśród ludzi, którzy
traktują ich poważnie, wiążą sie też z grupami nieformalnymi.
Inną przyczyną agresji wśród dzieci jest bieda. Złe warunki
materialne rodziny, uniemożliwiające zaspokajanie potrzeb i pragnień dziecka
powodują reakcję obronną w postaci agresji, najczęściej w stosunku do
młodszych kolegów.
Przyczyną agresywnego zachowania może być również szkoła, a w
szczególności niepowodzenia w nauce. Współczesna szkoła wymaga od dzieci
dużej wiedzy, umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, ciągłego
poszukiwania nowych rozwiązań. Dziecko o mniejszej odporności
emocjonalnej zaczyna się w tym wszystkim gubić. Nauczyciel często pracujący w
licznej klasie nie ma możliwości poznania problemów ucznia i udzielenia mu
pomocy.
Uczniowie doznają różnych form przemocy, takich jak: bicie,
zastraszanie, wymuszanie pieniędzy, poniżanie, zmuszanie do palenia papierosów
itp. Takie szczególnie niebezpieczne miejsca to przede wszystkim okolice
szkoły, toalety, korytarze, szatnie, drogi prowadzące do szkoły, zwłaszcza w
miejscach źle oświetlonych czy odosobnionych.
z chomika grawaw57
Agresja jest komunikatem ze strony dziecka w kierunku dorosłego. W
ten sposób dziecko informuje nas, że ma problemy, z którymi sobie nie radzi.
Jak zatem pomóc takiemu dziecku? W takich sytuacjach warto się przyjrzeć
własnym relacjom z dziećmi.
- Ile czasu poświęcam dziecku?
- Czy słyszę co mówi do mnie dziecko?
- Czy nie jest tak, że mój czas dla dziecka to moja praca - to dla Ciebie się tak poświęcam.
- Jak często bawię się z moim dzieckiem?
- Jak często czytam mu książki na dobranoc?
- W jaki sposób zwracam się do mojego dziecka, jakich słów używam?
- Czy są to słowa, które ranią: ty głupku, odejdź, zamknij się, przestań, nie mam czasu, ty nigdy..., ty zawsze...
- Czy są to słowa, które pomagają: cieszę się że jesteś, kocham cię, słucham cię, jestem z Tobą, dziękuję, proszę, przepraszam...
Wielu się zapyta czy ma to jakieś znaczenie? Ma i to ogromne, gdyż
słowa wciąż powtarzane determinują całe dorosłe życie człowieka. Nie
zapominajmy, że dziecko wierzy we wszystko, co mówią mu rodzice lub inne
ważne dla niego osoby. Dzieci, którym poświęca się zbyt mało czasu są
zwykle mało tolerancyjne, niewrażliwe na krzywdę ludzką, bywają
bezwzględne w egzekwowaniu tego, co ich zdaniem im się należy. Dziecko wychowywane w miłości i w poczuciu bezpieczeństwa da sobie radę w różnych
warunkach, będzie też umiało też z innymi ludźmi.
Ważną sprawą jest, aby dziecko nauczyło się akceptować samo
siebie, aby znalazło w sobie wartości, na których może się oprzeć. Jeśli
dziecko jest niepewne, niedowartościowane, wymusza zwrócenie na siebie
uwagi, często porzez agresywne zachowanie. Ktoś słabszy zawsze znajdzie się w
pobliżu, ktoś - komu można dokuczyć, zabrać własność, kogo można
pobić, popchnąć, po to, by przypodobać się kolegom.
Można temu w zdecydowany sposób zapobiec, budując pozytywny obraz
własnego dziecka poprzez:
- mówienie mu, jak bardzo jest dla nas ważne,
- wysłuchiwanie tego, co ma nam do powiedzenia,
- dawanie mu wsparcia,
- wspólne przeżywanie jego radości i niepowodzeń,
- nielekceważenie, nawet błahych dla nas problemów dziecka.
z chomika grawaw57
W jaki sposób możemy zapobiegać agresji?
Dzieci, które czują się bezpieczne w swoich relacjach z rodzicami, są mniej agresywne i lepiej radzą sobie z emocjami. Gdy otacza się je miłością i zainteresowaniem, mają mało powodów do agresji i wrogości. Uciekają się do niej wtedy, gdy się boją, są osamotnione, pełne rozterek lub, gdy mają silną potrzebę akceptacji bądź zwrócenia na siebie uwagi.
Jeżeli nauczą się stosowania zachowań agresywnych i przemocy jako metody na rozwiązywanie problemów, a ze strony dorosłych spotka się to z pobłażliwością lub akceptacją, poziom agresji wobec rówieśników, rodzeństwa i dorosłych będzie prawdopodobnie wzrastał.
Dlatego starajmy się nauczyć dzieci i młodzież, aby zachowania skierowane do innych ludzi oraz do nich samych nie przekraczały pewnych określonych granic.
Traktujmy poważnie uczniów, starajmy się liczyć z ich zdaniem i opiniami na temat omawianych spraw szkolnych i ogólnych. Bądźmy cierpliwi i spokojni podczas wyjaśniania właściwych reguł postępowania.
Ze strony rodziców oczekujmy unikania przejawów przemocy i agresji w rodzinie, budowania autorytetu u swoich dzieci konsekwencją postępowania oraz stosowania jednolitych wymagań w stosunku do swoich dzieci. Tam, gdzie matka i ojciec nie maja szacunku u dziecka, trudno się dziwić, że nie ma ono respektu dla dorosłych i ich wymagań. Jeśli rodzice nie wspierają wysiłku nauczyciela i dyrekcji w kierunku wykorzenienia złych zachowań, to wszelkie działania pozostaną bezowocne.
z chomika grawaw57
- Pobierz folder
Zachomikuj folder
Foldery
Chomikowe rozmowy
Pokaż wszystkie
Pokaż ostatnie
Zaprzyjaźnione i polecane chomiki (17)
