Metropolis. Największy wynalazek ludzkości.zip

Amit Goswami

Eugenika i amerykańska kampania na rzecz stworzenia rasy Panów

Na przełomie wieku XIX i XX grupa amerykańskich uczonych i polityków postanowiła stworzyć idealny kraj idealnej rasy wyższej nordyckiej. W tym celu należało wyeliminować ze społeczeństwa ludzi chorych, ograniczonych, krnąbrnych, a także ubogich, nędzę uważano bowiem za przypadłość dziedziczną. Posługiwano się takimi metodami, jak przymusowa sterylizacja, odosobnienie, prawa zakazujące mieszania się ras oraz surowa polityka imigracyjna. Niektóre z eugenicznych ustaw obowiązywały jeszcze w latach 70-tych XX wieku. W ruch eugeniczny zaangażowały się agendy rządowe i wielki kapitał. Niektóre kraje poszły za przykładem Amerykanów, szczególnie podatny grunt eugenika znalazła w Niemczech. Z doświadczeń amerykańskich, a także z pomocy finansowej instytucji zza oceanu korzystali hitlerowcy. W rzetelnie udokumentowanej książce autor przypomina ponure karty z dziejów dwudziestowiecznej nauki.

Helena Kowalik

15-letni chłopiec z rozmysłem, na oczach nauczycieli i klasy, zamordował kolegę, który być może był mu winien jakieś pieniądze. Nepalczyk restaurator przyjmował Azjatów do pracy, ale jedyną zapłatą była możliwość najedzenia się i przespania. Zamiar zabójstwa zrodził się w głowach Hindusów nagle. Pewien adwokat poradził jak zarobić duże pieniądze. W Warszawie jest sporo parcel, które po zawierusze wojennej potraciły hipoteki. Fałszując dokumenty, można stać się legalnym właścicielem takich nieruchomości. 22 lata po zabójstwie byłego komendanta głównego policji Marka Papały, kolejni oskarżeni wychodzą z sądu bez skazania. Oto obraz kryminalnej Warszawy i najbliższych okolic naszej stolicy na początku XXI wieku w reportażach znakomitej dziennikarki i reporterki.

Bernt Engelmann, Günter Wallraff

[z przedmowy Wilhelma Szewczyka] Zanim książka Bernta Engelmanna i Güntera Wallraffa "Ihr da oben - wir da unten" ukazała się w Republice Federalnej Niemiec na półkach księgarskich, plotkowano o niej głośno w kręgach dziennikarskich i managerskich. Wietrzono skandal, zaś jeden z autorów, mianowicie Wallraff, oczekiwał procesu, ba, tęsknił za procesem, do czego jednak w końcu nie doszło. Na wszelki wypadek kolońskie wydawnictwo Kiepenheuer & Witsch zarządziło wszelkie środki ostrożności, żeby po ewentualnej przegranej Wallraffa nie ponieść zbyt wielkich strat. Już w czasie druku pierwszego wydania w roku 1973 w jednej z północnoniemieckich drukarń nie powierzało ono szpalt korektowych poczcie - jak się zaraz okaże, była to ostrożność wskazana - lecz specjalnym gońcom. Cały zaś wydrukowany nakład składowano zrazu w Danii, aby uniknąć jego zajęcia.

Justyna Kopińska

Zbiór reportaży „Z nienawiści do kobiet” to historie o najważniejszych sprawach, którymi żyła cała Polska. Książkę otwiera premierowa opowieść syna o Violetcie Villas, artystce, która odniosła ogromny sukces, była podziwiana przez miliony, a zmarła w samotności. Tekst „Ksiądz pedofil odprawia dalej” to szokująca historia trzynastoletniej dziewczynki podstępem wywiezionej od rodziców i gwałconej przez księdza, a reportaż „Z nienawiści do kobiet” pokazuje, jak wojsko zamiata pod dywan molestowanie seksualne kobiet przez wysokiej rangi oficera. Z twórczości Justyny Kopińskiej wyłania się obraz nieskutecznego wymiaru sprawiedliwości i ludzi pozostawionych z poczuciem krzywdy. Po publikacji jej tekstów przestępcy trafiali do więzień, a w prawie wprowadzano zmiany dotyczące bezpieczeństwa w instytucjach zamkniętych.

Jędrzej Morawiecki

Krajobraz po imperium

Słowo szuga oznacza lód zmieszany z wodą i pośniegowym błotem. Pojawienie się jej na drogach i rzekach zapowiada odwilż, wiosnę, nadejście nowego. Jakiej odnowy doświadczyła Rosja po rozpadzie Związku Radzieckiego? Jędrzej Morawiecki przekonuje, że początkowe wolnościowe przemiany, zarówno polityczne, jak i społeczne, ostatecznie nie przyniosły ani państwu, ani jego obywatelom pozytywnych trwałych zmian. Rosja ostatniej dekady to rozkwit nacjonalizmów, radykalizacja postaw, represje wobec niepokornych. Bohaterowie książki szukają kryjówek albo uciekają, trafiając do klinik psychiatrycznych, obozów dla uchodźców, wreszcie do strefy działań wojennych. Autor, od lat podróżujący w najdalsze zakątki Rosji, odkrył inny kraj niż dotychczas opisywany w polskich reportażach lub artykułach prasowych. W Szudze obnażył egzotyzujące i zaczarowujące sposoby kreowania jej obrazu. Przeprowadził też bolesny rozrachunek ze swoim osobistym stosunkiem do Rosji.