- HISTORIA

Wacław Zatorski

♦ MOBI

Wojny Czyngis-chana zmieniły historię Azji i Europy. Ten wielki wódz i władca zdołał zjednoczyć na poły dzikie plemiona mongolskie i dzięki wspaniałej organizacji, przy wsparciu chińskiej myśli technicznej, doprowadził do powstania jednego z największych imperiów w dziejach świata. W swych licznych kampaniach wojennych do 1206 r., kiedy został ogłoszony chanem, dokonał podboju całej Mongolii. Później on i jego wodzowie zdobyli północne Chiny (1211-1215), Chorezm, Samarkandę i całą Azję Centralną (1218-1223), następnie wyprawiali się do Iranu, Afganistanu i Indii. Lata 1222-1223 to atak na Połowców i Ruś, a w 30. i 40. latach XIII w. już jego następcy zorganizowali wyprawy na Europę Południowo-Wschodnią, w tym Polskę i Węgry.
Czyngis-chan zmarł 18 sierpnia 1227 r., po ciężkiej chorobie, podczas oblężenia Tun-guan w północnych Chinach, pozostawiając silne i dobrze zorganizowane państwo.

Jerzy Grundkowski

♦ MOBI

Historia odkrywana na nowo

„Z historią jest jak z mięsnym pasztetem – nie należy się przyglądać, jak się go przyrządza" – stwierdził kiedyś Aldous Huxley. Można by więc rzec, że lepiej o historii czytać, niż w niej uczestniczyć :) – tym bardziej, że wciąż mamy do odkrycia sporo zagadek i tajemnic z nią związanych.
Takim właśnie śladem – tropiciela mirabiliów – podąża pisarz i historyk Jerzy Grundkowski. Z jego książki dowiadujemy się m.in., dlaczego generał Józef Bem przeszedł na islam; na kogo Casanova pisał donosy; jaka była faktyczna przyczyna śmierci Aleksandra Macedońskiego i z jakiego powodu cesarz Heliogabal myślał o operacji zmiany płci...

Gilbert Keith Chesterton

♦ MOBI

"Luki w dziejach Anglii nie dotyczą rzeczy małych, znanych jedynie uczonym, lecz raczej rzeczy wielkich, które uczeni z reguły pomijają. Wielu z tych rzeczy można się dowiedzieć nie tylko bez cudów erudycji, ale nie otwierając nawet w ogóle książki. Można się o nich dowiedzieć patrząc na rzeczy wielkie i bijące w oczy, takie jak ogrom kościołów gotyckich czy styl klasycznych dworów wiejskich. Nie trzeba długich i trudnych badań dla dowiedzenia się, że ziemianin nie jest opatem, choć dom jego nosi miano opactwa. Nie trzeba zawiłych rozumowań dla wywnioskowania,że teren zwany gromadzkim należał niegdyś do gromady. Różnice w poglądach nie tyczą więc samych faktów, lecz znaczenia tych faktów, a ocena tego znaczenia wiąże się z krytyczną oceną całego rozumienia dziejów."
(z przedmowy G. K. Chestertona)

Karol Modzelewski

♦ MOBI

Książka ta jest przeznaczona nie tylko dla specjalistów. Nie popularyzuje jednak ogólnie przyjętych ustaleń historiografii, lecz proponuje nową interpretację historycznego rodowodu Europy. Autor prowadzi czytelnika tą samą drogą, którą podąża badacz historii: od analizy dokumentów epoki do próby odtworzenia obrazu dawnych społeczeństw i kultur.
Europa wyrasta z dziedzictwa starożytnych Greków, Rzymian i chrześcijańskiego Kościoła, ale istotnym składnikiem naszej kultury jest także dorobek ludów, które Grecy, Rzymianie oraz ich średniowieczni spadkobiercy nazywali pogardliwie barbarzyńcami. Autor rozpatruje te ludy łącznie, w szczeglności zaś zrywa z traktowaniem dawnych Germanów i Słowian jako dwóch odrębnych światów. Nie waha się wiązać ze sobą świadectw źródłowych dotyczących różnych ludów i zapisanych w różnym czasie, jeżeli łączy je podobna sytuacja antropologiczna. Z tak przeprowadzonej analizy wyłania się obraz tradycyjnego społeczeństwa, w którym jednstkę traktowano jako ogniwo grupy, nie rozróżniano sacrum i profanum, a instytucje kultu pogańskiego były nierozłącznie związane z politycznymi instytucjami wspólnoty plemiennej.
Chrzest był początkiem końca świata barbarzyńców, ale ten świat nie przeminął bez śladu. Jego dziedzictwo, obecne w rozmaitym stopniu w różnych krajach, pozostaje ważnym czynnikiem kulturowej różnorodności Europy.

Steven Runciman

Królestwo Akki i późniejsze krucjaty

♦ MOBI

Trzeci tom Dziejów wypraw krzyżowych - wspaniałej panoramy postaci i wydarzeń - opisujących historię powstania i zadziwiająco długiego trwania słabych państw frankijskich na Wschodzie. Pokazują gospodarcze, społeczne i ideowe uwarunkowania, które zrodziły w XI wieku zapał krucjatowy, a także przyczyny, które spowodowały jego wygaśnięcie w wiekach późniejszych. Fascynacja genealogią, kierująca zainteresowania Runcimana ku problemom rodzinno-dynastycznym, przyczyniła się niewątpliwie do ożywienia Wypraw licznymi barwnymi szczegółami.

Bertrand Russell

♦ MOBI

Książka ta jest próbą przedstawienia głównych przyczyn przemian politycznych, jakie nastąpiły między rokiem 1814 i 1914. Wydaje mi się, że przyczyn tych doszukiwać się należy w zmianach techniczno-gospodarczych, w teoriach politycznych oraz w działalności wybitnych jednostek. Nie sądzę, aby którykolwiek z tych typów przyczyn można było pominąć lub sprowadzić całkowicie do typów pozostałych. Technika nie uległaby takim zmianom, jakie w rzeczywistości nastąpiły, bez pomocy szeregu wybitnych wynalazców. Przyjęcie ideologii narodowej i demokratycznej przez znaczną część klasy panującej wywarło potężny wpływ na bieg wypadków i nie miało źródeł wyłącznie gospodarczych. Reżim wolnej konkurencji, popierany gorąco przez radykałów angielskich i amerykańskich jako główny bodziec postępu, był z pewnością propagowany głównie ze względów gospodarczych, ale niewątpliwie miał też widoczny związek z protestantyzmem. Chociaż więc w rozwoju techniki szukać należy najważniejszej przyczyny przemian XIX wieku, nie była to jednak przyczyna jedyna; w szczególności nie tłumaczy ona podziału na wyraźnie wyodrębniające się narody.

Jürgen Osterhammel

Przeobrażenie świata

♦ MOBI

W czerwcu 2006 r. w australijskim ogrodzie zoologicznym dokonała żywota żółwica Harriet, która w 1835 r. na wyspach Galapagos poznała młodego badacza natury Karola Darwina. Nie ma już zatem wśród żywych nikogo, kto pamiętałby chińskie powstanie bokserów czy wojnę burską w Afryce. Nikt nie pamięta świata bez żarówki, karabinu, automobilu, kinematografu, techniki rentgenowskiej. Nie ma też książki, która przedstawiałaby panoramę XIX wieku z taką wnikliwością, rozmachem i pasją, jak dzieło Osterhammela. Na jej kartach rewolucje, wojny napoleońskie, Pax Britannica, Dziki Zachód czy dominacja i arogancja Europy ukazane są z niezwykłą mocą i plastycznością.

Eric Christiansen

♦ PDF

Historia najmniej znanych krucjat - prowadzonych przeciw ludom pogańskim zamieszkującym wybrzeża Bałtyku.Zachęceni papieskim wezwaniem do świętej wojny skandynawscy władcy i niemieccy rycerze zakonni podbili i zasiedlili najpierw Finlandię, Estonię i Prusy, a później zaatakowali prawosławne księstwo Nowogrodu i pogańską Litwę. Te tak zwane krucjaty północne nie zaistniały w historycznej świadomości tak powszechnie jak bliskowschodnie, za to były znacznie skuteczniejsze. Ogromne nowe terytoria znalazły się i pozostały w sferze wpływów chrześcijaństwa. Książka Erica Christiansena, zrewidowana po kilkunastu latach od pierwszego wydania i wzbogacona o nowe odkrycia badaczy średniowiecza bałtyckiego oraz skandynawskiego, jest wyważonym, ale też fascynującym źródłem wiedzy o tej burzliwej epoce.
Eric Christiansen, urodzony w Danii i wykształcony w Wielkiej Brytanii, jest profesorem New College w Oksfordzie i zajmuje się przede wszystkim historią północnej Europy w wiekach średnich. Wykładał w Londynie, Kopenhadze i na Florydzie, przełożył na angielski kroniki Saksona Gramatyka i Dudona z Saint Quentin.

Michael Haag

Historia i mity

♦ MOBI

Zakon templariuszy – jedna z najbardziej prowokujących, zagadkowych i nierozumianych średniowiecznych organizacji – zawsze był spowity tajemnicą, jednocześnie działając inspirująco na kulturę masową. Michael Haag przedstawia całościową, najnowszą wersję historii tych lojalnych chrześcijańskich rycerzy krzyżowych – zaprzysiężonych do obrony Ziemi Świętej i Jerozolimy. Choć zakon miał wielkie wpływy i bogactwa, rycerze wiedli proste, skromne życie. Ich waleczność była legendarna, oddanie sprawie – absolutne, a gotowość do poświęcenia życia – na porządku dziennym. Ostatecznie zostali zniszczeni nie przez muzułmanów na Wschodzie, lecz przez współwyznawców, chrześcijan, na Zachodzie.
Jedną z wielkich tajemnic otaczających templariuszy od zawsze pozostawała rola, jaką w upadku zakonu odegrało papiestwo. Papież miał być ich obrońcą i wyłącznie jemu byli winni posłuszeństwo, jednakże na podstawie jego bezwolnej uległości wobec żądań króla Francji można wywnioskować, że papiestwo albo zdradziło templariuszy, albo uznało ich za winnych okropnych zbrodni. Przypuszczenia te zmieniły się w 2007 roku, kiedy Watykan opublikował faksymile pergaminu, na którym zapisano zeznania złożone przez przywódców zakonu przed papieskimi śledczymi w Chinon w 1308 roku. Dokument ten odkryto w Tajnych Archiwach Watykańskich i ujawniono – 700 lat za późno, aby ocalić życie wielkiego mistrza zakonu i niezliczonej rzeszy innych rycerzy – że papież uważał templariuszy za niewinnych herezji.

Robert K. Massie

Tom I

♦ MOBI

"Drednought" to nazwa okrętu, który stał się symbolem mocarstwowości państw w okresie od początku XX w. do wybuchu pierwszej wojny światowej. To własnie o tym okresie w kontekście rywalizacji dwóch potęg - Niemiec i Wielkiej Brytanii jest ta książka. Massie w swoim dziele skupia się przede wszytkim na ludziach władzy - od rodów królewskich, poprzez szefów rządów na admirałach i ludziach związanych z dypolomacją skończywszy. Barwność postaci i mnóstwo anegdotycznych wręcz historii z nimi związanych, a przede wszystkim znakomite pióro autora sprawia, że książkę czyta się z niesłabnącym zainteresowaniem, mimo tak wielkiej jej objętości. "Drednought" został przez wielu krytyków uznany za najlepszą książkę Roberta K. Massie, stając się od razu klasykiem historii XX w.

Jan Gozdawa-Gołębiowski
i Tadeusz Wywerka Prekurat

♦ PDF

Niniejsza książka stanowi wyczerpujące ujęcie całokształtu działań morskich w I wojnie światowej. Autorzy zaprezentowali w niej pełny przegląd wydarzeń na morzu z możliwie największą dokładnością. Ważniejsze bitwy i operacje zilustrowane są szkicami i planami. Autorzy nie ograniczyli się do omawiania działań morskich , lecz pokazali je na szerszym tle politycznym i walk na frontach lądowych. Starali się także ukazać wpływ rozwoju techniki i wynalazków w dziedzinie uzbrojenia na przebieg tych działań.
Cennym uzupełnieniem są aneksy i wykazy umieszczone na końcu książki, przedstawiające okręty, składy flot i informacje o ważniejszych bitwach.

Else Roesdahl

♦ PDF

Taka perełka się trafiła.

Wikingowie i ich historia budzą wciąż ogromne zainteresowanie czytelników i historyków, graniczące nierzadko z zauroczeniem. Else Roesdahl odtwarza w swej książce obraz epoki wikingów: ich domostw, miast, zwyczajów, podbojów i zdobyczy. Wraz z autorką jesteśmy świadkami narodzin, rozkwitu i zmierzchu kultury legendarnych odkrywców i łupieżców, ich wielkich batalii i codziennych wysiłków. Książka opisuje niemal wszystkie aspekty życia i kultury wikingów, nie jest to może opis bardzo szczegółowy, ale zdecydowanie bardzo szeroki.

Osprey, Campaign 122

1410 - Bitwa pod Grunwaldem