Urnes Stavkirke 1.jpg

KOŚCIÓŁ W URNES (norw. Urnes stavkirke)
To najstarszy zachowany kościół klepkowy (słupowy) Norwegii. Znajduje się w miejscowości Ornes położonej na brzegu Lusterfjorden, w gminie Luster, w regionie Sogn og Fjordane, przez wielu uważanym za najpiękniejszy w całym kraju Wikingów.

Budowę drewnianego kościoła w Orneset podejmowano trzykrotnie, dokładnie w tym samym miejscu, gdzie do dziś stoi budowla. Pomiędzy budową pierwszego i ostatniego kościoła, wzniesionego w 1150 roku, który dziś udostępniony jest do zwiedzania, minęło sto lat. Powstał on prawdopodobnie jako prywatna świątynia dla bogatego i wpływowego rodu Ornes. Naukowcy twierdzą, że w tym samym miejscu istniały wcześniej co najmniej dwa inne kościoły. Tym samym wzniesienie pośród pięknego krajobrazu gór i fiordu było według nich "miejscem świętym" już od około 1000 roku.

Drzewa potrzebne do budowy kościoła wycięto w latach 1129-1130.

Część jego konstrukcji stanowią belki, które są pozostałością po wcześniejszym XI-wiecznym kościele, którego istnienie potwierdziły badania archeologiczne przeprowadzone w latach 50-tych XX wieku. Dwa metalowe, emaliowane świeczniki na ołtarzu pochodzą z XII wieku. Wykonano je w Limoges we Francji. Całą świątynię zdobią inskrypcje runiczne oraz motywy biblijne i roślinne. Na uwagę zasługuje portal północny, którego snycerska dekoracja symbolizuje mierzenie się dobra ze złem, pokazane pod postacią walki węży z innym zwierzęciem. Według powszechnego przekonania zwierzęciem tym jest lew, w ikonografii chrześcijańskiej uważany za symbol Chrystusa, który zwyciężył zło, czyli węża. Te mistrzowsko wykonane zooformiczne ornamenty sprawiły, że dekorację tego typu zaczęto określać mianem stylu Urnes. Nazwa ta została użyta pierwszy raz przez Haakona Sheteliga w 1909 roku. Charakterystyczną cechą stylu Urnes jest pozornie niedbała kompozycja polegająca na asymetrycznym rozmieszczeniu rzeźbionych wzorów, bazujących na motywie długiej pętli.

Według Sjura Mehluma z Narodowego Antykwariatu świątynia jest niestety w złym stanie. Jest jednak nadzieja, że uda się uratować zabytek przy pomocy środków ze specjalnego programu mającego na celu ochronę kościołów klepkowych (stavkirkeprogrammet). Kościół w Urnes wytrzymywał wiatr i niepogodę przez prawie 900 lat, ale teraz grunt pod nim osuwa się. W ciągu ostatnich lat północna część osunęła się o 12 centymetrów.

Kościół w Urnes jest najstarszym i najbardziej autentycznym z 28 zachowanych kościołów klepkowych. Być może dlatego właśnie on został umieszczony w 1979 roku na liście dziedzictwa światowego UNESCO.

Od czasu reformacji świątynia należy do Kościoła Norweskiego.

Źródło: http://www.visitnorway.com/pl
Źródło: http://www.norwegia.pl/strona/krzywy-kosciol-w-urnes.html