ksiądz i szatan.jpg

NIKIFOR - Nikifor Krynicki - właściwe nazwisko Epifaniusz Drowniak (1895-1968) - polski malarz pochodzenia łemkowskiego - artystyczny samouk, zaliczany jest do grona najwybitniejszych na świecie malarzy tzw. naiwnych, prymitywistów.

Był samotny, żył w nędzy i przez większość życia był uważany za upośledzonego psychicznie kalekę. Mówił bełkotliwie i niewyraźnie. Okazało się później, że jego język był przyrośnięty. Był pochłonięty pasją malarską. Pod koniec życia został doceniony i uznany na całym świecie za jednego z najwybitniejszych prymitywistów.
Nikifor był synem Eudokii Drowniak - ubogiej, głuchoniemej Rusinki, która trudniła się noszeniem wody do krynickich schronisk i pensjonatów - oraz, jak się przypuszcza, jednego z artystów malarzy, jakich wielu mieszkało wtedy w willi "Trzy Róże", największego w tamtym czasie pensjonatu w Krynicy (jedna z najbardziej rozpowszechnionych plotek przypisywała ojcostwo Aleksandrowi Gierymskiemu). Jednakże te dane biograficzne są niepewne i niepotwierdzone.

Tożsamość Nikifora Krynickiego została ustalona przez władze, kiedy to w 1962 roku sąd w Muszynie ustalił jego akt urodzenia z podaniem fikcyjnych danych obojga rodziców, na wniosek Stefana Półchłopka, przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej w Krynicy. Jego prawdziwe nazwisko brzmiało najprawdopodobniej Epifaniusz Drowniak. Sam Nikifor nie używał tego nazwiska - o sobie wcześniej mówił i podpisywał się na obrazach jako Nikifor.

Twórczość Nikifora odkryta została w 1930 przez ukraińskiego malarza Romana Turyna, który zapoznał z nią polskich i ukraińskich malarzy kapistów przebywających w Paryżu. Obrazy Nikifora wzbudziły ich zachwyt, zwracali przede wszystkim uwagę na bezbłędne operowanie kolorem. Entuzjastyczne opinie środowiska artystycznego nie zmieniły jednak nieprzychylnego stosunku do jego twórczości - nadal nie znajdował nabywców na swoje prace i zrozumienia dla swej sztuki.
Pierwsza publikacja na temat Nikifora pojawiła się w roku 1938 w czasopiśmie "Arkady" nr 3. Napisał ją Jerzy Wolff - nabywca dużej kolekcji dzieł Nikifora.

Od 1960 aż do śmierci Nikiforem opiekował się krynicki artysta malarz Marian Włosiński. Poświęcił dla niego swój talent i stworzył mu dobre warunki do pracy i życia, a po śmierci Nikifora zadbał o zachowanie jego twórczości. .
Na grobie Nikifora na krynickim cmentarzu znajdują się obecnie dwa napisy: "Nikifor Krynicki" alfabetem łacińskim i "Epifanij Drowniak" cyrylicą.

Talent Nikifora przejawiał się głównie w twórczości na kawałkach tektury, okładkach zeszytów, skrawkach papieru, na których uwieczniał autoportrety, widoki krynickich willi i cerkwie. Był przy tym wysoce płodnym twórcą, stworzył blisko 40 tysięcy dzieł. W centrum Krynicy-Zdroju, nad potokiem Kryniczanka w zabytkowej willi Romanówka znajduje się Muzeum Nikifora.

Największy zbiór obrazów i rysunków Nikifora znajduje się w Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu.
(http://pl.wikipedia.org/wiki/Nikifor_Krynicki)