29297206.jpg

Łańcut

Otoczony parkiem pałac w Łańcucie jest perłą europejskiej architektury rezydencjonalnej. Kompleks zajmuje powierzchnię niewiele mniejszą od całego miasteczka, a sławą przerasta je wielokrotnie.
Przez surowe mury, a potem urządzone z przepychem komnaty przewinął się korowód koronowanych głów oraz politycznych liderów z kraju i z zagranicy. Poczynając od Władysława Jagiełły, który spotkał się tu z Witoldem przed starciem z zakonem krzyżackim na polach Grunwaldu, po mityng prezydentów dziewięciu europejskich państw zorganizowany przez Lecha Wałęsę w 1996 roku.
Stąd na przełomie XVI i XVII wieku wyruszał na owiane legendą zajazdy największy warchoł I Rzeczypospolitej Stanisław Stadnicki, zwany Diabłem.
Kilkanaście lat po śmierci Diabła Łańcuckiego spadkobiercy sprzedali zadłużone dobra Lubomirskim, którzy niewielką fortalicję zamienili w jedną z najnowocześniejszych twierdz XVII-wiecznej Europy.
Pod rządami hetmana Jerzego Sebastiana Lubomirskiego, łańcuckie palazzo in fortezza, jak nazywano obwarowane rezydencje, zostało wyposażone w 80 dział, a garnizon liczył ponoć 400 żołnierzy. W 1655 roku najeżone działami bastiony skłoniły Szwedów do ustąpienia, a w 1657 roku forteca oparła się najazdowi Rakoczego.
Sto lat później, gdy nastały spokojniejsze czasy, funkcje obronne usunięto w cień, zamieniając Łańcut w pełną przepychu rezydencję. Stało się to za sprawą księżnej Izabelli z Czartoryskich Lubomirskiej. Księżna zmieniła wystrój Sali Balowej i kameralnej salki w wieży zegarowej.
Urządziła nowe pokoje, między innymi Gabinet Chiński. Wybudowała teatr, bibliotekę i Białą Jadalnię. Za fosą wzniosła Zameczek Romantyczny, w którym wypoczywała od gwaru. Na zamku bowiem stale przebywało rozbawione towarzystwo – przedstawiciele wyższych sfer czy członkowie rodów królewskich.
Po śmierci księżnej Łańcut przeszedł w ręce Potockich skoligaconych z Czartoryskimi i Lubomirskimi. Im rezydencja zawdzięcza ostatnie przebudowy, zwłaszcza te prowadzone z rozmachem przez Romana i Elżbietę Potockich na przełomie XIX i XX wieku.