439.jpg

Rafael Santi urodził się w 1483 roku, zmarł w wieku 37 lat (1520 r.). Był wybitnym i bardzo płodnym twórcą epoki renesansu we Włoszech. Zasłynął jak malarz i architekt. Bardzo ceniony przez współczesnych. Zył w dostatku, założył ogromną pracownie, w której zatrudniał wielu uczniów. Rafael urodził się, wychowywał i pierwsze lekcje pobierał w miejscowości Urbino. Był to wówczas prężny ośrodek kulturalny, skupiający wielu artystów. Jednym z nich był ojciec Rafaela, Giovanini Santi, malarz i złotnik, u którego syn nauczył się podstaw. Później Rafael pobierał lekcje u mistrza Perugina. Z tego okresu pochodzą obrazy postaci na mocno doświetlonym tle. Ten sposób przedstawiania jest charakterystyczny także dla późniejszej twórczości Rafaela. W 1504 roku wyjechał do Florencji, tu zetknął się bezpośrednio ze sztuką wielkich mistrzów renesansu: Leonardem da Vinci, Michała Anioła, Masaccia, Fra Bartolommea czy Donatella. Pod wpływem tej sztuki Rafael doskonali swój styl, zmienia konwencje. Wpływ Bartolommea widoczny jest szczególnie w ołtarzowej twórczości Rafaela, zaś w obrazach sztalugowych silniej zaznacza się maniera Leonarda ("Madonna w ogrodzie", "Piękna ogrodniczka"). Zdobywszy uznanie jako zdolny artysta, został zaproszony do Rzymu, gdzie na zamówienie papieża, Juliusza II, wykonuje całą serię fresków zdobiących wnętrza sal reprezentacyjnych Watykanu, tzw. stanz. W ramach tego przedsięwzięcia powstają wybitne dzieła: w Camera della Sygnatura Rafael maluje alegorycznie ukazane Teologię, Filozofię, Prawo i Poezję, natomiast na ścianach tej stanzy umieszcza słynną "Szkołę Ateńską" i "Parnas" , ponadto ozdabia wnętrze obrazami przedstawiającymi papieża Juliusza II i Grzegorza IX. W stanzy d`Eliodoro znajdują się "Wypędzenie Heliodora ze świątyni", "Msza Bolseńska", "Attylla i papież Leon" oraz "Uwolnienie św. Piotra".
W tym czasie Rafael zajmuje się także pracami archeologicznymi, konserwowaniem zabytków i budową bazyliki św. Piotra w Rzymie. Z jego projektu powstały takie budowle jak: kościół S. Eligio degli Orefici w Rzymie, kaplice Chigi przy kościele S. Maria del Popolo, także świeckie Palazzo Bresciano Costa, Palazzo Pandolfini i wille Madama.
W latach 1517-19 pracował nad freskami w Loggiach Watykańskich w krużgankach. Umieścił tam 52 sceny z Biblii. Pilastry z kolei ozdobił groteskami.
Charakterystyczne dla Rafaela są obrazy Madonn. Najsłynniejsza z nich jest "Madonna Sykstyńska" , inne to np. "Madonna del Granduca", "Madonna della Sedia". Do znanych obrazów sztalugowych można zaliczyć dzieła o tematyce religijnej takie jak: "Zaślubiny Marii", " Złożenie do grobu". Rafael był też słynnym portrecistą, którego prace zamawiali władcy, możni i dostojnicy kościelni, artysta jest autorem: "Portretu Kardynała", Baldassare Castiglione, Leona X (ukazanego z kardynałami Giulio Medici i Luigi Rossi).
Rafael był ceniony za doskonały styl - harmonijny, dostojny, mieszczący się w kanonach klasycznego piękna oraz perfekcję wykonania. Pod koniec życia zmierzał odnaleźć kierunku manieryzmu, jednak nie zdążył rozwinąć tego stylu, ponieważ zmarł na atak febry odnaleźć 1520 roku, nie ukończywszy swego ostatniego dzieła: "Przemienienia na Górze Tabor". Obraz został dokończony przez któregoś z jego uczniów.