Ks. dr Tihamér Tóth (1889-1939) - węgierski biskup katolicki.jpg
-
⦿ Maria z Agredy -
● Do Matki Bożej Rozwiązującej Węzły (2015) -
● Matka Elżbieta Róża Czacka (1986) -
● Przyczyna wrzenia światowego (wzn.z 1921) -
⇨ Polska przedwojenna -
⇒ Fikcja literacka -
⇒ María z Ágredy - Służebnica Boża (2) -
⇒ Maryja w objawieniach -
⇒ Módlmy się -
⇒ Św. Maria Goretti -
⇒ Życie duchowe -
➡︎ Żydostwo -
Bestie końca czasów - Henryk Pająk (wyd.2001) -
Bitschnau, ks. i ojciec Otto (1825 -1905) -
cd. Spis - Żywoty świętych Pańskich (1937) -
Conrad J. Korzeniowski -
Conrad Joseph -Smuga cienia -
Crawley-Boevey, o. Mateo (1875-1960) -
Debroise, François-Michel -
Galeria 1 (Żywoty Świętych Pańskich) -
Galeria 1 (Żywoty Świętych Pańskich-1908r.) -
Galeria 2 (Żywoty Świętych Pańskich) -
Grozes Ojciec -
Gualandi, Armando -
Günther-Schwarzburg, Władysław (1885-1974) -
Gwynne, Howell Arthur (1865-1950) -
Henryk Pająk -
Hildebrand, Dietrich von (1889-1977) -
Jezus Chrystus - Najświętsze Serce -
Jezus Chrystus - naucza -
Jezus Chrystus - Odrodzenie -
Jezus Chrystus - Ukrzyżowanie -
Jezus Chrystus - Wszyscy Święci -
Jezus Chrystus - Zwycięzca śmierci i piekła -
Kazania na Górze Oliwnej -
Laurentin, René (1917-2017) -
Leszczyński, Jan - Ojciec Prokop (1812-1895) -
Literatura polska -
Maria od Jezusa z Agredy (1602-1665) -
Matka Boża - Dzieciątko Jezus -
Msza Łacińska - Naświętszy Sakrament -
Nowy Testament -
Pająk, Henryk (1937- -
Siwak, Albin (1933-2019) -
Skarga, ks. Piotr (1536-1612) -
Stabińska, Jadwiga -
Stare ryciny -
Stępień, o. Maksymilian -
TRZECIA WOJNA ŚWIATOWA – Henryk Pająk -
Wszyscy Święci z Jezusem na miesiąc listopad
(ur. 14 stycznia 1889 w Szolnok, zm. 5 maja 1939 w Budapeszcie)
– biskup katolicki, kaznodzieja, duszpasterz młodzieży i studentów.
„Kazania i inne pisma księdza biskupa Totha stały się już własnością całego świata. Czytane albo słuchane przez radio, robią wrażenie kazań «filmowych»: w żywym tempie przesuwają się przed nami obrazki, sensacyjne wydarzenia, snopy rzuconych zręcznie wiecznych prawd i głębokich myśli… i podobają się bardzo. Jesteśmy coraz bardziej ciekawi następnego kazania.
Biskup Toth był długoletnim rektorem seminarium duchownego w Budapeszcie i profesorem kaznodziejstwa na uniwersytecie. Przez cały rok akademicki przemawiał co niedzielę w czasie Mszy świętej dla studentów. Słuchały go zawsze nieprzejrzane tłumy, wypełniające szczelnie kościół uniwersytecki. Wpływ jego kazań jest wielki, nic więc dziwnego, że tłumaczą je na wszystkie języki”.
Tak pisał o autorze pierwszy polski wydawca jego dzieł, ks. dr Ferdynand Machay, wielka postać przedwojennego Krakowa. Bez obawy o najmniejszą przesadę można stwierdzić, iż bp Tihamer Toth był najbardziej znanym w świecie pisarzem węgierskim. Jego liczne prace stały się międzynarodowymi bestsellerami i zostały rozpowszechnione w 16 językach, m. in. po niemiecku, francusku, polsku, angielsku, portugalsku, holendersku i czesku, w wielu nakładach na całym świecie. Wydanie zbiorowe jego dzieł ukazało się na Węgrzech w 22 tomach (Budapeszt 1935–1938).
Tihamér Tóth urodził się jako trzeci z pięciu synów adwokata Mátyása Tótha i jego żony Anny, z domu Prisztella, w mieście Szolnok na Nizinie Węgierskiej, w dniu 14 stycznia 1889; zmarł 5 maja 1939 w Budapeszcie. Bardzo wcześnie, bo już w roku 1895 traci ojca, a ciężar wychowania pięciu synów spada na matkę.
W roku 1904 Tihamér Tóth wstępuje do niższego seminarium w Egerze i dwa lata później zdaje tam maturę. Arcybiskup kardynał József Samassa wysłał zdolnego młodzieńca na studia teologiczne do Budapesztu. W r. 1909 spędził kilka miesięcy na stypendium w Paryżu. W latach 1910–11 przebywał w wiedeńskim seminarium kapłańskim „Augustineum” i kontynuował studia na tamtejszym wydziale teologicznym. Jego promocja doktorska odbyła się w Wiedniu 20 maja 1911 r., a święcenia kapłańskie w Egerze, 27 lipca tego samego roku.
Po powrocie do ojczyzny został mianowany z początku wikariuszem w Heves, następnie katechetą w Gyöngyös, a potem od 1913 r. pracował jako prefekt i profesor egzegezy Starego Testamentu w seminarium w Egerze. Po wybuchu I wojny światowej, w latach 1914–1915, służył na froncie serbskim i rosyjskim jako kapelan wojskowy w armii węgierskiej, lecz z przyczyn zdrowotnych został zwolniony z wojska. W 1918 r. mianowany prefektem w centralnym seminarium w Budapeszcie. Wkrótce rozwinął tak wśród kleryków, jak i wśród młodzieży stolicy szeroką i w owym czasie przełomową działalność duszpasterską. W r. 1924 habilitował się na wydziale teologicznym dla przedmiotów homiletyki, katechetyki i pedagogiki religijnej, a w rok później objął katedrę tych przedmiotów. Oprócz duszpasterstwa młodzieżowego prowadził także działalność kaznodziejską w węgierskim radiu. W 1931 r. został mianowany rektorem centralnego seminarium. W r. 1934 Ministerstwo Oświaty zlikwidowało jego katedrę, on zaś otrzymał katedrę teologii pastoralnej.
30 maja 1938 r. Pius XI mianował go biskupem koadiutorem (z prawem następstwa) w Veszprém. Konsekracja miała miejsce w kościele uniwersyteckim w Budapeszcie 29 czerwca 1938 r. Gdy 3 marca 1939 r. zmarł biskup Nándor Rott, bp Tihamér Tóth automatycznie objął rządy diecezji Veszprém. Młodemu i dynamicznemu pasterzowi nie zostało niestety wiele czasu, by zrealizować piękne plany duszpasterskie — przede wszystkim dotyczące formowania kapłanów — bo już dwa miesiące później, 5 maja 1939 r., umarł w Budapeszcie wskutek operacji wrzodu mózgowego.
Biskup Tihamér Tóth był nie tylko genialnym duszpasterzem, który potrafił zafascynować całe pokolenia młodych, ale także wspaniałym kaznodzieją. Od 31 stycznia 1926 r. radio węgierskie emitowało jego kazania niedzielne z kościoła uniwersyteckiego w Budapeszcie. Przez swój współczesny sposób przekazu fascynowały one setki tysięcy słuchaczy, nie tylko katolików.
Jego kazania nadal fascynują i zdumiewają swą świeżością. Uważa się dziś niemal za pewnik, że mówiona forma wypowiedzi źle znosi utrwalenie na piśmie — w tym przypadku reguła ta zdaje się nie obowiązywać. Sam autor odsłania kulisy swego kaznodziejskiego warsztatu w krótkim eseju Nowoczesne kaznodziejstwo, stanowiącym wstęp do polskiego wydania cyklu jego kazań Dekalog: „Kiedy nowoczesny kaznodzieja przygotowuje się do kazania, to po prawej ręce powinien mieć Ewangelię, a po lewej dzienniki. Jak to rozumieć? To znaczy, że świat wiary jest wieczny, zaś świat ludzki przemijający, a celem kazania jest połączyć te dwa światy”.
Toth-kaznodzieja zwykł był prowadzić ze swymi słuchaczami „wirtualną” rozmowę: prezentując pewną prawdę religijno-moralną, uwzględniał jednocześnie cały szereg podnoszonych przeciw niej zarzutów i zbijał je krok po kroku. Metoda ta może być skuteczna jedynie w połączeniu ze znakomitą znajomością słuchaczy, ich sytuacji i sposobu myślenia. „Spośród stałych moich słuchaczy biorę sobie w myśli jednego i sadzam go obok siebie przy biurku. Oto opis rozmowy z rzekomym gościem. Otóż widzisz, kochany bracie, na przyszłą niedzielę będę mówił na taki a taki temat. Znam doskonale twoją głęboką wiedzę i wykształcenie i będę je brał pod uwagę w swojej mowie. Również nie pominę pustych haseł, połowicznych prawd, którymi przepełniona jest atmosfera dzisiejszego świata… Następnie, mój kochany, biorę pod uwagę twój krytycyzm! Twój sceptyczny sposób myślenia… Tak, bracie, chcę z tobą rozmawiać w sposób zajmujący. Już na tydzień czy miesiąc naprzód zastanowię się, o czym mam mówić, i wyszukawszy pewne tematy, będę się starał zebrać odpowiedni materiał…”
Nie zamykał oczu na duchowe niebezpieczeństwa, grożące każdemu pracownikowi na niwie Chrystusowej, wśród których niepoślednią rolę odgrywają niedostatki życia wewnętrznego kaznodziei: „Nasze kazanie może być nawet stylistycznie, dogmatycznie i retorycznie zupełnie poprawne, a jednak nie będzie miało wpływu na nowoczesnego człowieka, jeżeli nie potrafimy rozbudzić jego uczuć, poruszyć go i wstrząsnąć nim, to znaczy otworzyć jego serce na głos wiary. Ma się rozumieć, że nie potrafię tego osiągnąć, jeżeli wpierw sam w rozmyślaniach nie przejmę się nim całą duszą… Niech kaznodzieja głośno, publicznie rozmyśla na ambonie wobec wiernych, a wnikając do własnej duszy, potrafi poruszyć dusze słuchaczy”.
Stając wobec kazań biskupa Tótha, zauważamy oczywisty wpływ nieubłaganego zęba czasu na warstwę „materialną” jego twórczości, z założenia nastawionej na bieżące problemy. A jednak, jeśli nawet niektóre wyrażenia brzmią dziwacznie, a porównania trącą myszką, zasadnicza treść nie straciła swego znaczenia; przeciwnie, niektóre zagadnienia nabrały jeszcze większej aktualności.
Linki pomocne:
http://www.wtl.us.edu.pl/e107_plugins/wtl_stp/index.php?numer=7&str=469-484
https://gloria.tv/article/34nqcKErnAtB4sPkNBmUF1xDV
Lista książek w (mojej) kolejności chronologicznej:
01. DEKALOG, Tom I.
02. DEKALOG, Tom II.
03. CHRYSTUS - KRÓL.
04. WIERZĘ W BOGA.
05. WIERZĘ W JEZUSA CHRYSTUSA.
06. CHRYSTUS W CIERPIENIU I W CHWALE.
07. WIERZĘ W KOŚCIÓŁ POWSZECHNY.
08. WIERZĘ W ŻYCIE WIECZNE
09. O MAŁŻEŃSTWIE CHRZEŚCIJAŃSKIEM.
10. OJCZE NASZ, Tom I.
W języku polskim ukazały się następujące dzieła bp. T. Tótha (wg. innych źródeł):
Dekalog t. I (Kraków 1933;34), ✓
Dekalog t. II (Kraków 1933),
Chrystus - Król (Kraków 1935), ✓
Wierzę w Boga (Kraków 1933), ✓
Chrystus w cierpieniu i chwale (Kraków 1934), ✓
Wierzę w Jezusa Chrystusa (Kraków 1934),
https://gloria.tv/article/34nqcKErnAtB4sPkNBmUF1xDV
Życie piękne i czyste (Poznań 1934),
Wierzę w Kościół powszechny (Kraków 1935),
Chrystus i młodzieniec. Listy do moich studentów (Kraków 1935),
Katolicyzm a eugenika (Poznań 1935), Chrystus Król (Kraków 1936),
O małżeństwie chrześcijańskim (Kraków 1936),
Religia w życiu młodzieńca (Kraków 1936),
Wierzę w życie wieczne (Kraków 1933), ✓
O Eucharystii (Kraków 1939),
http://rzymskikatolik.blox.pl/2010/06/bp-Tihamer-Toth-Cud-Bozej-Milosci-cz-2.html
Z tajników przyrody (Warszawa 1939),
Opieka duchowa nad młodzieżą (Kraków t. I 1940, t. II 1947),
Młodzieniec dobrze wychowany (Kraków 1947),
Triumf Chrystusa (Kraków 1947),
Ojcze nasz (Kraków b.r.w.).
✓ - posiadane