lecz-124.jpg

SZCZWÓŁ PLAMISTY
(Conium maculatum L.)

Szczwół plamisty

Roślina dwuletnia o łodydze wzniesionej, bruzdowanej, rozgałęzionej, z fioletowymi plamami u nasady, z liśćmi naprzemianległymi, 2-3-krotnie pierzastymi. Ogonki liściowe tworzą błoniastą pochwę. Rozgałęzienia kończą się baldachami złożonymi, utworzonymi z drobnych, białych kwiatów. Owocem jest podwójna rozłupnia. Cała roślina jest silnie trująca. Gdy pociera się liście lub gdy roślina więdnie, wydziela się zapach mysi. Szczwół rośnie w zaroślach, ogrodach i na rumowiskach. Jego działanie znane było już w starożytności, a w Grecji antycznej wykorzystywany był do wykonywania wyroków śmierci (np. Sokrates, 399 r. p.n.e.).
Zbiera się owoce (Fructus Conii). Po długim suszeniu przechowuje się je w szczelnym opakowaniu. Zbiór i późniejsze manipulacje trzeba przeprowadzać z największą ostrożnością, z daleka od innych roślin leczniczych. Szczwół zawiera głównie trujące alkaloidy (np. koniinę), olejek eteryczny i kwasy organiczne. Należy jednak podkreślić, że alkaloidy są substancjami lotnymi, toteż skutecmość surowca zmniejsza się z upływem czasu. Dawkowany przez lekarza szczwół znieczula nerwy czuciowe (jak nikotyna lub kurara) i łagodzi bóle mięśni wszystkich narządów. Jest również skuteczny w przypadku astmy. Natomiast w większej dawce powoduje bóle głowy, później - śmiertelne zatrucia. Służy do sporządzania maści lub czopków znieczulających bóle prostaty, działa skutecznie przeciw guzom i chorobom nerwowym. W Polsce nie jest stosowany.

Okres kwitnienia:

VI-IX
Zbiór owoców:

VIII-IX