Kurt Russell.jpg

17.03.1951

Kurt Vogel Russell (ur. 17 marca 1951 w Springfield w stanie Massachusetts, USA) – amerykański aktor filmoSyn aktora Binga Russella (ur. 5 maja 1926, zm. 8 kwietnia 2003) i Louise Crain, zaczynał jako dziesięciolatek w serialach telewizyjnych i filmach wytwórni Disneya, m.in. serialu komediowym ABC Latający detektyw (Our Man Higgins, 1963). W debiutanckim musicalu przygodowym To się zdarzyło na Wystawie Światowej (It Happened at the World’s Fair, 1963) wystąpił wraz z Elvisem Presleyem. Uczęszczał do szkoły średniej Thousand Oaks High School w Thousand Oaks, w stanie Kalifornia.
W latach 70. stał się rozpoznawalny z małego ekranu, a za rolę Elvisa Presleya w telewizyjnym biograficznym dramacie muzycznym ABC Król (Elvis, 1981) Johna Carpentera był nominowany do nagrody Emmy. Po udziale w komedii Roberta Zemeckisa Używane samochody (Used Cars, 1980), prawdziwą popularność przyniosła mu rola jednookiego, sprawiedliwego przestępcę Snake’a Plisskena w sensacyjno-przygodowym thrillerze sci-fi Johna Carpentera Ucieczka z Nowego Jorku (Escape from New York, 1981). Do postaci wrócił po piętnastu latach w filmie Ucieczka z Los Angeles (Escape from L.A., 1996). Jego dłogoletnia współpraca z Johnem Carpenterem na planie takich produkcji jak Coś (The Thing, 1982) i Wielka draka w chińskiej dzielnicy (Big Trouble in Little China, 1986) realizowanych dla Walt Disney Studios została uhonorowana w 2003 roku nagrodą Akademii Filmowej Science Fiction, Fantasy i Horroru.
Kreacja przyjaciela działaczki związkowej w opartym na autentycznej historii dramacie Mike’a Nicholsa Silkwood (1983) została doceniona przez krytyków i zdobyła nominację do nagrody Złotego Globu dla najlepszego aktora drugoplanowego. Jednak za rolę najlepszego policjanta w mieście Gabriela Casha w kasowej komedii sensacyjnej Tango i Cash (Tango & Cash, 1989) i postać Michaela Zane w komedii kryminalnej o grupie przestępców organizującej duży skok na kasyno podczas dorocznego Święta Elvisa 3000 mil do Graceland (3000 Miles to Graceland, 2001) otrzymał nominację do antynagrody Złotej Maliny. W westernie Tombstone (1993) wystąpił w roli szeryfa Wyatta Earpa. W filmie fantasy Gwiezdne wrota (Stargate, 1994) Rolanda Emmericha zagrał postać pułkownika Jonathana Jacka O’Neila biorącego udział w wyprawie na inną planetę przy pomocy gwiezdnych wrót. Odniósł sukces w roli konsultanta pomocniczego przeciwnika przywódcy terrorystów przebywającego na pokładzie samolotu w thrillerze sensacyjnym Krytyczna decyzja (Executive Decision, 1996), zdobywając nagrodę Blockbuster Entertainment. Wystąpił również w futurystycznym dramacie Galaktyczny wojownik (Soldier, 1998). Do galerii „łajdaków doskonałych”, których stworzył na ekranie, dorzucił kolejnego – postać psychopatycznego kaskadera-maniaka w filmie Quentin Tarantino Grindhouse Vol. 1: Death Proof (2007).
wy.