400.jpg

Po wielkiej wojnie zakończonej Pokojem toruńskim w 1411 roku, Zakon krzyżacki dotknął wewnętrzny kryzys. Wyzyskiwana szlachta i miasta Państwa zakonnego coraz częściej były wrogo nastawiona do Krzyżaków, co znalazło swój wyraz w zorganizowaniu się w utworzonym w 1440 roku Związku Pruskim, który skupiał miasta pruskie, m.in. Gdańsk, Toruń, Chełmno i część rycerstwa (szczególnie Ziemi chełmińskiej). Działalność Związku dążyła do uzyskania praw, które były powszechne w sąsiednich państwach, w związku z czym skierowana była przeciw monopolowi gospodarczemu i politycznemu Krzyżaków. Zakon nie był w stanie poradzić sobie ze wzrastającą w siłę organizacją, toteż odwoływał się nawet do papieża, który nałożył na Związek ekskomunikę oraz do cesarza, który w grudniu 1453 roku rozkazał rozwiązać Związek Pruski, nałożył na niego kary finansowe i skazał na śmierć 300 jego członków. Nie przeszkodziło to jednak w znacznym stopniu w kolejnych działaniach antykrzyżackich podjętych przez Związek Pruski. Ich kulminacją był wybuch powstania 4 lutego 1454 roku atakiem na zamek krzyżacki w Toruniu, a następnie na Wielki Młyn w Gdańsku i zwrócenie się do panującego wówczas w Polsce Kazimierza Jagiellończyka z prośbą o włączenie Prus do Korony Polskiej. W odpowiedzi 22 lutego 1454 roku król wypowiedział Zakonowi wojnę, a 6 marca 1454 król podpisał akt inkorporacji Prus. W tym samym czasie pozostałe miasta pruskie doprowadziły do opanowania prawie całych Prus i w rękach Zakonu pozostały jedynie Malbork, Chojnice i Sztum.