homologie czy Analogie(1).png

'(...)Neodarwiniści chcąc, by pojęcie homologii odnosiło się jedynie do struktur dziedziczonych po wspólnym przodku zredefiniowali pojęcie ukute przez Darwina. Zaproponowali oni, by mówić o homologii jako o podobieństwie wynikającym ze wspólnego pochodzenia. Wyjaśnienie w tym przypadku staje się definicją. Pojawia się tu poważny problem definicyjny, który postaram się teraz omówić.

Oprzyjmy się na przykładzie struktur kości kończyn przednich. One to skłoniły Darwina do wyciągnięcia wniosku o ich wspólnym pochodzeniu. Traktował je jako dowód. Neodarwiniście zaś, by rozsądzić o tym, czy struktury te są homologiczne, potrzebne jest jakieś inne uzasadnienie świadczące o tym, że pochodzą one od wspólnego przodka. Ale jeżeli traktują je jednocześnie jako dowód wspólnego pochodzenia, to ewidentnie popadają w błędne koło. Wspólne pochodzenie dowodzi homologii, a ta z kolei dowodzi wspólnego pochodzenia. Neodarwiniści sugerują byśmy najpierw poznali pochodzenie, a potem wnioskowali o homologii. A przecież to dzięki niej, w koncepcji Darwina, wyznaczano organizmy, które posiadają wspólnego przodka. „Skąd wiemy, że dwie cechy są homologiczne? Ponieważ pochodzą one od wspólnego przodka. A skąd wiemy, że pochodzą one od wspólnego przodka? Ponieważ są one homologiczne”.
Dla zobrazowania błędu zawartego w tym rozumieniu posłużę się sylogizmami zaczerpniętymi od Michała Ostrowskiego z tekstu „Homologia: gasnąca nadzieja neodarwinizmu”.

Klasyczne (morfologiczne) ujęcie:

Przesłanka 1 (definicja): Narządy homologiczne to te, które posiadają podobne struktury.

Przesłanka 2 (empiryczna obserwacja): Skrzydła nietoperza i płetwy wieloryba posiadają podobne struktury.

Wniosek: Zatem skrzydła nietoperza i płetwy wieloryba są narządami homologicznymi.

Rozszerzenie klasycznej definicji przez Darwina:

Przesłanka 1 (wniosek z ujęcia klasycznego): Skrzydła nietoperza i płetwy wieloryba są narządami homologicznymi.

Przesłanka 2 (proponowane wyjaśnienie): Cechy są homologiczne, ponieważ są one dziedziczone od wspólnego przodka.

Wniosek: Zatem skrzydło nietoperza i płetwa wieloryba są to struktury odziedziczone od wspólnego przodka.

Ujęcie neodarwinowskie (filogenetyczne):



Przesłanka 1 (definicja): Cechy są homologiczne, jeśli są one odziedziczone od wspólnego przodka.

Przesłanka 2 (założenie): Skrzydło nietoperza i płetwa wieloryba są to struktury odziedziczone od wspólnego przodka.

Wniosek: A zatem skrzydło nietoperza i płetwa wieloryba są strukturami homologicznymi.'