2000 FILMÓW DOKUMENTALNYCH

Kolejne dwa odcinki serialu poświęcono klasztorom, które wniosły wielki wkład w rozwój europejskiej cywilizacji. Stanowiły one nie tylko miejsce kultu, lecz również skarbnicę wiedzy. Oprócz teologii mnisi studiowali medycynę, matematykę, astronomię, prawo i filozofię. Przepisywali uczone księgi, a klasztorne biblioteki liczyły setki tomów. Duchowni zajmowali się też produkcją żywności, wina i leków. Ponadto przy klasztorach powstawały szkoły, szpitale oraz domy pielgrzymów.

Duży wkład w rozwój średniowiecznej nauki europejskiej włożyli Arabowie, którzy podbili Półwysep Iberyjski. Dzięki nim w Europie pojawiły się wiatraki oraz przyrządy służące do ustalania położenia gwiazd i obliczania dróg ciał niebieskich. Pod panowaniem kalifów Półwysep Iberyjski stał się ośrodkiem rozwoju nauki europejskiej. Zamieszkiwali m.in. Toledo, gdzie pośredniczyli w przekładach na łacinę dzieł starożytnych Greków i Rzymian. Za sprawą Arabów upowszechnił się też sposób liczenia przy użyciu systemu dziesiętnego.

Autorzy odcinka opowiadają o życiu w średniowiecznych zamkach. Panował w nich chłód, zgiełk, a nieraz brud. Niewiele budowli miało oszklone okna, zatem podczas mrozów zamykano okiennice. Z tego względu we wnętrzu zamku nawet za dnia panował mrok. W odcinku zostanie poruszone także zagadnienie savoir-vivre'u, którego wprowadzenie jest jednym z osiągnięć kultury rycerskiej. Etykieta dotyczyła również ubioru. Tylko szlachetnie urodzeni mogli nosić barwne szaty. Z hierarchii stanowej wyłamali się chłopi szwajcarscy. Ich bunt przyczynił się do powstania państwa Szwajcaria w XIV w. Dowiemy się też, na czym polegała średniowieczna rewolucja w rolnictwie.

Japońskie ogrody słyną na całym świecie z niezwykłego, subtelnego piękna i prostoty. Ostatnio zwraca się również uwagę na ich ważną funkcję. Te przybytki zieleni stanowią bowiem swoiste ekosystemy dla miejscowej przyrody. Przykładem jest cudowny ogród przy świątyni Honen-in w Kioto, który jest schronieniem dla wielu gatunków zwierząt i roślin żyjących tu w harmonii i wspólnocie.

Nowa Gwinea jest prawdziwym rajem dla ptaków, które charakteryzują się wykonywaniem osobliwych ruchów, przypominających taniec. Stworzenia te cieszą się obfitością pożywienia w tym regionie i w zasadzie nie mają naturalnych wrogów. Życie w tak sprzyjającym środowisku pozwoliło im wykształcić wiele interesujących zwyczajów godowych. Widowiskowy taniec altannika złotokryzego przeszedł nawet do legendy, znanej jedynie rdzennym mieszkańcom wyspy.

W tym wydaniu ekipa filmowców powraca do Japonii, by poznać zwyczaje błotniaka wschodniego. Osobniki tego gatunku zamieszkują tereny otwarte i preferują obszary podmokłe. Ten drapieżny ptak z rodziny jastrzębiowatych jest prawdziwym mistrzem polowania. Jako myśliwy zatacza powoli kręgi na niebie. W pogoni za ofiarą potrafi efektywnie wykorzystywać zarówno swoje zdolności łowieckie, jak i warunki środowiskowe.

Dalsze losy pierwszej krucjaty. Po zwycięstwie nad muzułmanami pod Doryleum w 1097 roku krzyżowcy zaczynają zdobywać kolejne miasta. W Antiochii odnajdują włócznię, którą przebito bok Chrystusa. Niechlubnym wydarzeniem pierwszej wyprawy jest rzeź mieszkańców miasteczka Marat al-Numan. Druga część dokumentu kończy się zdobyciem przez krzyżowców Jerozolimy. Po raz pierwszy od kilkuset lat miasto znów znalazło się w rękach chrześcijan.

Autorzy omawiają pierwszą wyprawę krzyżową, która odbyła się w latach 1096-1099. Zapoczątkowana zostaje ona 27 listopada 1095 roku przemową papieża Urbana II w katedrze w Clermont, podczas której ogłasza on hasło wojny świętej. Na jego wezwanie stawia się setki tysięcy ludzi. Niewielu zdaje sobie sprawę, jak wielkie trudy czekają ich w podróży i jak trudnym przeciwnikiem okażą się muzułmanie. Zanim trzy wielkie armie wyruszą w stronę Konstantynopola, fanatycy religijni zwracają się przeciw najbliższym niechrześcijanom. W Europie dochodzi do wielkiego pogromu ludności żydowskiej.

Zapraszamy na niesamowitą podróż po królestwie owadów. Ekscentryczny entomolog Ruud Kleinpaste zdradzi nam sekrety tych niewielkich stworzeń. Kleinpaste jest nie tylko cenionym owadoznawcą, ale również naukowcem, nauczycielem, pisarzem, muzykiem i prezenterem telewizyjnym. Na nielubiane do tej pory owady spojrzymy zupełnie innym okiem. Podczas tej wyprawy Kleinpaste odwiedzi różne zakątki kuli ziemskiej.

Na Ziemi jest coraz mniej miejsca. Zmienił się charakter prac nad Międzynarodową Stacją Kosmiczną - państwa zamiast rywalizować zaczęły współpracować.

Na obszarze Stanów Zjednoczonych i Kanady ciągnie się potężny łańcuch górski, Góry Skaliste. Na tym terenie żyje największy przedstawiciel rodziny głuszcowatych, preriokur ostrosterny. Ten dorastający do nawet 70 centymetrów ptak ma bardzo charakterystyczny okres lęgowy. W czasie jego trwania samce zbierają się na terenie godów i wydając specyficzne dźwięki piórami ogonowymi oraz prężąc pióra klatki piersiowej starają się przekonać do siebie samice. Tylko jeden na sto osobników płci męskiej ma okazję stworzyć parę. Młode pisklęta wymagają później opieki, bo są niezwykle łatwym celem dla drapieżników.

Argentyński park narodowy Peninsula Valdes od 1999 roku należy do światowej listy dziedzictwa przyrody UNESCO. W tym miejscu odwiedzający mogą z niewielkiej odległości obserwować foki, lwy morskie, wieloryby i orki. Te ostatnie wykształciły w tym rejonie specyficzny i bardzo ryzykowny sposób polowania. Płyną w stronę brzegu z prędkością zbliżającą się nawet do pięćdziesięciu kilometrów na godzinę i znienacka atakują zaskoczone uchatki patagońskie. Niedoświadczone osobniki, które źle ocenią parametry wiatru i fale mogą jednak podczas połowu utknąć na mieliźnie i zdać się na łaskę ludzi.

Dalszy ciąg opowieści o wędrówce antylop gnu. W drugiej części filmu młody przedstawiciel gatunku po raz pierwszy musi przeprawić się wraz ze stadem przez kenijską rzekę Marę.

Wiewiórka pospolita nie zapada w sen zimowy. To sprawia, że jesienią poświęca całe dnie na magazynowanie potrzebnego do przeżycia pożywienia w licznych spiżarniach. Jej ulubionym pokarmem są nasiona drzew iglastych oraz orzechy. Szczególnie dobre warunki bytowania ma na wyspie Hokkaido w północnej Japonii, na której znajduje się aż sześć parków narodowych. Autorzy obserwują zachowania gryzonia podczas całego roku i jego zdolność adaptacji do zmieniających się warunków pogodowych.

Opowieść o faunie Amazonki. W wodach tej ogromnej rzeki żyją wielkie żółwie, kajmany, pływające mrówki oraz różowe delfiny. Na przybrzeżnych drzewach widać natomiast małpy uakari.