Bedzin_Zamek-crop.jpg

Zamek w Będzinie.
Będzin duże miasto w centralnych rejonach woj. śląskiego, graniczy z Sosnowcem i Dąbrową Górniczą. Zachodni kraniec Jury Krak. Częst.Wspaniale prezentujący się zamek leży przy ruchliwej drodze nad Czarną Przemszą. Obecny wygląd zawdzięcza XIX-wiecznej przebudowie w duchu romantyzmu i powojennej rekonstrukcji. Warownia składa się zamku górnego i rozległego przedzamcza z pozostałościami murów obwodowych i nieistniejącą już dziś bramą wjazdową (jej szczątki odkryli archeolodzy w latach 1954-58) poprzedzoną mostem zwodzonym. Na zamku górnym stoi budynek mieszkalny czyli przebudowana czworoboczny wieża mieszkalno-obronna oraz ponad 20-metrowa (pierwotnie 30 m) okrągła baszta - stołp. Na jej szczycie znajduje się punkt widokowy z lunetą. Rozciąga się z niej rozległy widok na całą okolicę. Dawniej spełniała ona różne funkcje: latarni oświetlającej drogę flisakom, więzienia dla skazańców, a podczas wojny ostatniego punktu obrony.
Zamek otacza fosa oraz wysoki podwójny mur obwodowy. Pomiędzy murami prowadzi ścieżka z ławkami, są tam też reflektory, które ładnie oświetlają zamek nocą. Zewnątrzne mury wsparte są szkarpami, a wewnetrzne zwieńczone podobnie jak baszta blankami. Od południowego wschodu przez fosę biegnie coś co wygląda jak jedna ściana mostu z arkadami, ale w rzeczywistości jest to ozdoba wybudowana w XIX wieku na dawnym miejskim murze obronnym.
We wnętrzu zamku od 1956 r. funkcjonuje Muzeum Zagłębia z bardzo bogatą kolekcją dawnej broni. Jest też ekspozycja związana z historią Będzina i innych zamków na szlaku Orlich Gniazd. Muzeum zarządza także nieodległą rezydencją Mieroszewskich, którą można zwiedzać razem z zamkiem. Poza tym na dziedzińcu warowni znajduje się stylowa karczma rycerska, a obok zamku grodzisko.
W planach dyrekcji muzeum jest odbudowa przedzmacza (zamku dolnego) z bramą i mostem zwodzonym.

Nazwę miasta i zamku tłumaczy kilka legend. Pewnego razu król Kazimierz Wielki jadąc przez Śląsk zauroczony krajobrazem wskazał na wzgórze nad Czarną Przemszą i rzekł "Tu będziem odpoczywali". Obóz czeladzi wędrującej z królem znajdował się niedaleko i stąd nazwa pobliskiej osady - Czeladź. Reszta dworzan, którzy nie zmieścili się na górze zamkowej obozowali nieco dalej i stąd powstała osada Zagórze. Historia ta jest jednak mało prawdopodobna, ponieważ Kazimierz Wielki nadał prawa miejskie Będzinowi, czyli miejscowości która kilkaset lat wcześniej funkcjonowała już pod podobnymi nazwami jak np. Banden czy Bendin.
Inna, zapewne bliższa prawdy legenda, powstanie Będzina łączy z rycerzem Bendą. Założyciel tutejszej osady był podobno okrutnikiem, ukaranym później przez los za swoje zbrodnie utratą rodziny.