Modderwiese - Grotów 03.jpg

Kreis Friedeberg

Grotów (Modderwiese)

Grotów – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Drezdenko.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa gorzowskiego.

Grotów – to niewielka miejscowość malowniczo usytuowana na obrzeżach Puszczy Noteckiej. Dojechać tu można z Drezdenka drogą krajową nr 160 pod warunkiem, że jesteśmy posiadaczami własnego środka lokomocji, ponieważ nie istnieje jakiekolwiek połączenie PKS, a najbliższa stacja kolejowa znajduje się w Drezdenku.

Gdy już szczęśliwie znajdziemy się w tej okolicy, za drogowskazem z napisem ,,Grotów’’ przywita nas niezwykły widok: po obu stronach szosy porozrzucane domostwa otulone bujną roślinnością pradawnej Puszczy Noteckiej, która jest, po Borach Dolnośląskich, drugim co do wielkości kompleksem leśnym w Polsce.

Stojący przy drodze krzyż jest tylko niewielką zapowiedzią bogatych dziejów tego ubogiego sołectwa, ponieważ Grotów (Modderwiese -Błotna Łąka) został założony już w 1702 roku. Odległa data niewątpliwie wywiera wrażenie, jeśli uzmysłowimy sobie, że Grotów już istniał i rozwijał się od 86 lat, gdy w 1788 roku powstała Australia i odbyło się pierwsze posiedzenie Kongresu USA. Te ogromne kraje zawdzięczają swój rozkwit osadnikom tak, jak zagubiony w puszczy niewielki Grotów.

To właśnie od 25 rodzin kolonistów zaczyna się historia Grotowa. Byli to osadnicy na prawie olęderskim, ale nie oznaczało to osadników z Holandii, a raczej formalno-prawną sytuację mieszkańców, którzy zajmowali się głównie uprawą roli, choć zazwyczaj zaczynali od karczowania lasów. Pojęcie „osadnictwo olęderskie” na terenach Puszczy Noteckiej nie dotyczy narodowości osadników tylko podstawowych zasad osadnictwa zbliżonych do tych, którym podlegali koloniści holenderscy w średniowieczu (zasady prawa niemieckiego).

Osadnicy olęderscy przyczynili się do rozwoju osad i pozostawili po sobie wiele śladów. Dzięki nim Grotów przed II wojną światową stał dużą wsią tętniąca życiem i ważną ze względów politycznych, ponieważ w dzisiejszej Sowiej Górze znajdowała się granica polsko – niemiecka.

Spacerując po Grotowie natkniemy się na ciekawe ślady historii tego miejsca. Jednym z nich jest Kościół p.w. MB Królowej Polski.

W 1887 roku zbudowano tę świątynię, a zgodę na budowę wydał osobiście cesarz Wilhelm I. Neogotycka budowla kryje w swym wnętrzu prawdziwą perłę, a mianowicie nieczynne już organy Sauera z Frankfurtu n. O. z 1888 roku oraz chrzcielnicę z piaskowca wykonaną w firmie Hertzoga z Gorzowa. Obok kościoła znajduje się trzyprzęsłowa metalowa dzwonnica z 1893 roku i pomnik z 1921 roku ku czci 48 mieszkańców Modderwiese poległych na frontach I wojny światowej.

Ciekawostką historyczną jest fakt, że 9 września 1930r. o godz. 15.45 przeleciał nad Grotowem słynny z lotu dookoła kuli ziemskiej sterowiec „GRAF ZEPPELIN”. O tym informuje pamiątkowa tablica.

Śladem z przeszłości Grotowa jest również ewangelicki cmentarz, a także pojedyncze budynki gospodarcze kryte słomą oraz budowle, przy których budowie wykorzystano granitowe ciosy.

Są to niewątpliwie cenne elementy dziedzictwa kulturowego, które należy chronić i udostępnić turystom. Może w przyszłości powstaną ścieżki rowerowe, które przyczynią się do popularyzacji wiedzy o tym urokliwym terenie.

Mieszkańcy są świadomi niepowtarzalnych walorów Grotowa, ale wiedzą, że malownicze krajobrazy i bogactwo naturalnego środowiska nie zrekompensują pogarszających się z roku na rok warunków życia na wsi. Spadła liczba gospodarstw rolnych i wiele rodzin zostało pozbawionych źródła utrzymania. Szkoła Podstawowa w Grotowie, niegdyś sześcioklasowa, stała się szkołą tylko dla klas od I do III i nie jest już, tak jak niegdyś, ośrodkiem kultury skupiającym liczną grupę rodziców. Sala wiejska przestała tętnić życiem. Zabrakło funduszy na jej renowację, a tym samym miejsca spotkań, które jest potrzebne we wsi o rozproszonej zabudowie. Zabytkowy kościół zwany ,,leśnym’’ był ratowany przez mieszkańców, którzy we własnym zakresie wykonywali wiele niezbędnych prac. Ta piękna świątynia wymaga renowacji. Ważnym problemem jest komunikacja, a raczej jej brak. W okresie jesienno – zimowym z powodu złego stanu dróg dojazdowych nie można dojechać do pracy ani wywieźć nieczystości. Nie ma boiska i placu zabaw. Mieszkańców dotknęło wykluczenie informatyczne. Brakuje dostępu do szerokopasmowego internetu i jest bardzo słaby zasięg telefonii komórkowej. Przez kilka lat nie było we wsi żadnego sklepu. Ryszard Wilczyński pisał: ,,Wieś umiera, gdy znika ostatni sklepik i karczma”.

Wioletta Kinal

Inne źródło

Grotów obecną swą nazwę wywodzi od niemieckiej nazwy tutejszego jeziora - Grottow See (J. Grotowskie).
Oto zaledwie mała garść informacji wybranych z historii 305 letniego Grotowa ndesłanych przez pana Juliana Kaczmarka

Z KRONIKI GROTOWA
Było to lat temu:
305 - w 1702r. założono Grotów (Modderwiese= Błotna Łąka). Osiedlono tu 25 rodzin repatriantów z Polski.
225 - 26 marca 1782r. tutejsi gospodarze otrzymali nad Notecią k. Gościmia 2 morgowe działki łąk.
155 - 6 lipca 1852r. odłączono Pełczę od Grotowskiej parafii, należały nadal: Rąpin, Marzenin, Czartowo.
135 - 1 października 1852r. przybył tu z Karwina, na stanowisko kościelnego i pierwszego nauczyciela Carl Johannes Herman Krause. On to zaczął pisać kronikę tutejszej szkoły! • 130- w 1877r. zbudowano szosę Międzychód-Drezdenko.
120 - w 1887r. zbudowano nowy kościół. Po 20 latach starań, cesarz Wilhelm I wyraził zgodę i dał materiały na budowę. Poprzedni kościół z 1790r. służył mieszkańcom prawie 100 lat.
- 1 października 1887r. tutejszy proboszcz Heinrich Hoerich po 37 latach urzędowania(od 10.10.1850r.) przeszedł na emeryturę ze względu na podeszły wiek. Jego następcą był Johannes Grundlew.
110 - 1 lutego 1897r. na szkole powieszono skrzynkę pocztową. Przeniesiona z Lubiatowa poczta była tu od 1878r.
- 21 marca 1897r. posadzono przy kościele dąb - ku czci patrona kościoła - cesarza Wilhelma I w 100 rocznicę jego urodzin i w 10 lat po wybudowaniu nowego kościoła.
- 1 grudnia 1897r. było tu 138 domów mieszkalnych, 888 mieszkańców (najwięcej w historii Grotowa), w tym 283 dzieci do lat 14. W 3 klasowej szkole uczyło się 174 dzieci. Grotów miał
powierzchnię 1400h z dochodem netto 5696,40 marek.
90 - 3 i 26 lipca 1917r. zajęto z dzwonnicy ( z 1893r.) trzy dzwony wykonane z brązu. Podobnie, też na cele wojenne zabrano 29 cynowych piszczałek organów.
- 28 sierpnia 1917r. cieśla Kernke zawiesił ponownie mały dzwon/
77 - 9 września 1930r. o godz. 15.45 przeleciał nad Grotowem słynny z lotu dookoła kuli ziemskiej sterowiec „GRAF ZEPPELIN”. Kamień z tablicą upamiętniającą to wydarzenie, naoczny świadek tego lotu Ingetroud Melke odwiedziła niedawno Grotów
45 - 14 lutego 1964r. Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński pismem nr 787/62/P potwierdza, że kościół w Grotowie jest pod wezwaniem „Najświętszej Marii Panny Królowej Polski”- z odpustem 3 maja.
20 - 6 wrzesień 1987r. ks. Bp Paweł Socha poświęcił odnowiony staraniem ks. Henryka Walczaka kościół w Grotowie. Przed kościołem stanęły figury: Niepokalanego Serca Maryi, świętych apostołów Piotra i Pawła.