PodPrad_AdamBroński.avi

Film dokumentalny z cyklu " Pod prąd " w reżyserii Jerzego Zalewskiego .

Gościem tego odcinka jest Pan Adam Broński , syn kpt. Zdzisława Brońskiego '' Uskoka '' .

21 maja 1949 r. otoczony przez grupę operacyjną UBP - KBW - MO , w bunkrze ukrytym na terenie gospodarstwa Wiktora , Katarzyny i Mieczysława Lisowskich w Dąbrówce ( obecnie Nowogród , województwo lubelskie ) , w beznadziejnej sytuacji , chcąc uniknąć aresztowania , samobójczą śmiercią zginął kpt. Zdzisław Broński , uczestnik kampanii 1939 r. , oficer Armii Krajowej i organizacji Wolność i Niezawisłość , kawaler Krzyża VM , faktycznie dowódca patroli WiN w rejonie Lublina .

57 lat później z inicjatywy Pana Adama Brońskiego , syna " Uskoka " oraz Pani Magdaleny Zarzyckiej , której rodzina udzielała pomocy kpt. Brońskiemu i jego żołnierzom , w Kościele parafialnym św. Anny w Kijanach odsłonięte zostały tablice poświęcone pamięci poległych i zamordowanych po 1944 r. podkomendnych " Uskoka " oraz rodzin szczególnie zaangażowanych we wspieranie toczonej przez nich walki o niepodległość i dotkniętych z tego powodu represjami ze strony komunistycznego reżimu .

Dzięki wsparciu Pana Janusza Kurtyki , Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej oraz lubelskiego oddziału IPN inicjatywa ta stała się okazją do szerszego przypomnienia postaci " Uskoka " i walki podziemia niepodległościowego .

Zdzisław Broński " Uskok " stał się dla najnowszej historii Polski postacią szczególną nie tylko dzięki swej walce , ale może przede wszystkim dzięki spisanym w latach 1947 - 1949 pamiętnikom . Ten niezwykły i unikalny dokument , który znalazł się w rękach UB po śmierci autora , został przypadkowo odnaleziony w zbiorach archiwalnych IPN , a następnie opracowany i opublikowany w roku 2004 , dając w końcu możliwość spojrzenia na tragiczne zmagania polskiego podziemia niepodległościowego oczyma jednego z jego żołnierzy , a nie funkcjonariuszy komunistycznego aparatu represji , tajnych współpracowników czy ludzi zeznających w brutalnym śledztwie . Obecnie trwają pracę na nowa edycją pamiętników wzbogaconą o fragmenty wymagające ze względu na swój stan zastosowania specjalnych technik odczytu .

Zdzisław Broński był odznaczony Krzyżem Virtuti Militari klasy V i Krzyżem Walecznych . Prezydent Polski Lech Kaczyński odznaczył go pośmiertnie 5 marca 2008 Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski .

Film dokumentalny

Reżyseria : Jerzy Zalewski

TVP Info

2008