Jedynie prawda jest ciekawa, odc.2 (1996).avi

Józef Mackiewicz lubił ptaki. Od dzieciństwa obserwował je, hodował, podziwiał. Nie poświęcił jednak życia ich badaniu, choć studiował ornitologię pod kierunkiem prof. Konstantego Janickiego. Został pisarzem, i to - jak stwierdza w swej książce o Mackiewiczu autor scenariusza filmu Włodzimierz Bolecki (Jerzy Malewski) - podwójnie skazanym na śmierć. Pierwszy wyrok, a miała to być śmierć fizyczna, wydała podczas wojny Specjalna Komisja AK. Nie został wykonany. Wyrok drugi, skazujący na śmierć cywilną, wydały władze PRL i część emigracji. Józef Mackiewicz urodził się w 1902 r. w Sankt-Petersburgu. W 1907 r. jego rodzina przeniosła się do Wilna. Tu chodził do gimnazjum i jako uczeń szóstej klasy wstąpił na ochotnika do wojska, by wziąć udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Po jej zakończeniu zdał w Warszawie maturę, a potem podjął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. Dość szybko jednak powrócił do Wilna i tam kontynuował studia, na wydziale metematyczno-przyrodniczym. Nie ukończył ich z powodów finansowych. Jego starszy brat Stanisław, znany pod pseudonimem Cat, założył w tym czasie "Słowo" i wciągnął Józefa do prac redakcyjnych. To zdecydowało o jego dalszym losie. Wkrótce stał się aktywnym reporterem przemierzającym Litwę wszelkimi środkami lokomocji. Nawiązał też współpracę z "Kurierem Warszawskim". Spróbował swych sił w literaturze. W 1936 r. wydał zbiór nowel "16-go między trzecią a siódmą", a w 1938 r. - powieść "Bunt rojstów".
Druga część filmu o życiu i twórczości Józefa Mackiewicza, będącego jedną z najbardziej kontrowersyjnych postaci polskiej literatury współczesnej. Obejmuje okres poprzedzający wybuch II wojny światowej i lata wojny. Mackiewicz zmienia wówczas zakres zainteresowań. Od tematyki społecznej przechodzi do zagadnień związanych ze stosunkami Polski z Niemcami i krajami bałtyckimi oraz stosunkami tych krajów z ZSRR. Pisywał wówczas w "Gazecie Codziennej". Po wejściu wojsk radzieckich do Wilna wycofał się z dziennikarstwa, został drwalem, potem robotnikiem, furmanem. Kiedy w 1941 r. na Litwę wkroczyli Niemcy, władze okupacyjne zaproponowały Mackiewiczowi redagowanie pisma w języku polskim. Odmówił. "Goniec Codzienny" jednak powstał i po pewnym czasie pisarz zamieścił w nim kilka tekstów. Za to właśnie otrzymał wyrok śmierci - niewykonany, a następnie odwołany. W 1943 r., na zaproszenie Niemców, pojechał do Smoleńska i uczestniczył w ekshumacji zwłok polskich oficerów zamordowanych w Katyniu. Po powrocie udzielił wywiadu "Gońcowi". W 1944 r., obawiając się powtórnej okupacji Litwy przez ZSRR, opuścił Wilno. Pojechał do Warszawy, potem do Krakowa, a w styczniu 1945 r. przez Pragę do Wiednia, a następnie do Włoch.