Dydaktyka - zagadnienia do egzaminu.doc

1. Dyscyplina i ład w procesie kształcenia – prewencja, interwencja, demonstracja – reguły praktyczne wynikające z tych trzech procesów, metody włączania uczniów w utrzymanie ładu podczas zajęć.
2. Style nauczania: kierowniczy, terapeutyczny, wyzwalający – istotne cechy każdego stylu, założenia teoretyczne poszczególnych stylów i typowe problemy praktyczne występujące w każdym stylu, najważniejsze różnice między stylami, postawy nauczycieli wobec uczniów i wobec procesu kształcenia wynikające z każdego stylu.
3. Zasady nauczania (wg Davisa, Alexandra, Yelona) – istota poszczególnych zasad, reguły praktyczne z nich wynikające, przyczyny i skutki ich nieprzestrzegania dla osiągnięć uczniów.
4. Analiza taksonomiczna treści kształcenia – poziomy taksonomii celów poznawczych wg B. Blooma, celów kształcenia i wychowania wg B. Niemierki, przykłady celów na poszczególnych poziomach, związki między poszczególnymi poziomami, zastosowanie taksonomii w praktyce.
5. Współczesne koncepcje podziału metod nauczania: koncepcja modelów nauczania i ich podział wg Joyce, Calhoun, Hopkins. Teoria wielostronnego kształcenia W.Okonia.
6. Program kształcenia – typy programów, elementy opracowania autorskiego programu kształcenia (adresat, cele, materiał, metody, ewaluacja itp.), ewaluacja programu kształcenia – podejście humanistyczne i scjentystyczne.
7. Funkcje, przedmiot i prawidłowości kontroli i oceny osiągnięć uczniów – funkcje: informacyjna, motywacyjna i społeczno-selekcyjna, ocenianie sumujące i kształtujące, ocena aktualistyczna i dyspozycjonalna (wg K. Sośnickiego); pomiar dydaktyczny sprawdzający i różnicujący, nowoczesne metody kontroli i oceny uczniów.
8. Plan dydaktyczny – tradycyjna i alternatywna postać planu dydaktycznego, instrumenty planowania (w tym cele ogólne i operacyjne), fazy i okresy planistyczne.
9. Otoczenie ucznia i uruchamianie procesu motywacji – wymiary społecznego środowiska osób uczących się (klasy, grupy): klimat, cechy społeczne, procesy społeczne, struktury społeczne, styl kierowania uczniami a ich motywacja do nauki. Strategie nauczyciela stosowane w celu pobudzenia motywacji uczniów – wskazówki praktyczne.
10. Dyscyplina i ład w procesie kształcenia – prewencja, interwencja, demonstracja – reguły praktyczne wynikające z tych trzech procesów, metody włączania uczniów w utrzymanie ładu podczas zajęć.
11. Własności (w tym przede wszystkim: zakładane efekty, bieg lekcji, struktura środowiska dydaktycznego) oraz postępowanie nauczyciela w zakresie następujących modeli nauczania:
• Uczenie się przez przyswajanie (m. podające)
• Uczenie się przez odkrywanie (m. poszukujące)
• Uczenie się przez przeżywanie (m. eksponujące)
• Uczenie się przez działanie (m. treningowe)