Jerzy Robert Nowak

Jerzy Robert Nowak (wcześniej również Robert Nowak; ur. 8 września 1940 w Terespolu) – polski historyk, publicysta, doktor habilitowany nauk polityczny, specjalizujący się w problematyce węgierskiej, tłumacz książek Radomíra Malego.

W latach 1994–2006 profesor nadzwyczajny w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Od 2004 profesor w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu i w okresie od 2011 do 2013 członek rady naukowej tej uczelni. Publicysta i felietonista Telewizji Trwam, Radia Maryja, „Naszego Dziennika”, „Naszej Polski”, „Tygodnika Głos”, „Niedzieli”, „Mojej Rodziny”, „Warszawskiej Gazety” i „Magna Polonia”, komentator wydarzeń politycznych Telewizji Republika i kanału internetowego "Polskie sprawy". Założyciel i prezes Domu Ojczystego, Ruchu Przełomu Narodowego, Klubów Patriotycznych i Komitetu Obrony Dobrego Imienia Polski i Polaków.

Autor około 80 książek i ponad 1800 publikacji prasowych (w tym około 1100 artykułów). Twórca audycji „Minął miesiąc” emitowanej raz w miesiącu na antenie Radia Maryja i Telewizji Trwam. Honorowy obywatel miasta Jedwabne.

II wojna światowa
W 1943 jego ojciec został aresztowany przez hitlerowców i wywieziony do obozu koncentracyjnego Auschwitz, gdzie został zamordowany. Po śmierci ojca przeprowadził się wraz ze swoją matką do dziadków do wsi Łobaczew Mały.

PRL
Uczęszczał do salezjańskiej szkoły podstawowej z internatem w Rumi koło Wejherowa.
Jako 16-latek wystąpił pod koniec października 1956 roku na wiecu w Białej Podlaskiej, dostając brawa od paru tysięcy wiecujących. Uhonorowano tak odwagę jego wystąpienia, domagającego się m.in. pełnego wyjaśnienia sprawy zbrodni w Katyniu.
Do Warszawy przyjechał w 1957 ze wsi Łobaczew Mały (pod Terespolem) i rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Rok wcześniej rozpoczął na własną rękę naukę języka węgierskiego. W październiku 1957 brał wraz ze studentami udział w trzydniowych manifestacjach w obronie zakazanego przez cenzurę czasopisma „Po Prostu”. Począwszy od listopada 1963 zaczął współpracę z czasopismem studentów Akademii Medycznej w Warszawie „Nowy Medyk”, gdzie publikował m.in. pod pseudonimem Jerzy Kicki. W jednym z tekstów w tym piśmie opisał szczegółowo dyskusję, jaką toczyli młodzi opozycjoniści w klubie Ubab. Artykuł ten trafił do Komitetu Wojewódzkiego PZPR. Z pracy został wyrzucony redaktor naczelny „Medyka”, a władze uczelni zakazały odtąd drukowania autorów z zewnątrz.
Wiosną 1964 został zatrzymany przez SB na 48 godzin za rozpowszechnianie m.in. razem z Adamem Michnikiem otrzymanego od Słonimskiego Listu 34. 8 maja 1965 Prokuratura Wojewódzka w Warszawie umorzyła postępowanie karne.
Według informacji podanych przez publicystę Cezarego Łazarewicza na łamach czasopisma „Polityka” Nowak od 1965 publikował w „Polityce”, gdzie krytykował m.in. organizację studiów historycznych (głównie za „nudę, sztampowość i brak kontrowersji w programie nauczania”), postulując zarazem ograniczenie liczby godzin nauczania historii Polski, szczególnie tej z XVIII wieku na rzecz historii ruchu rewolucyjnego. Według Łazarewicza Nowak proponował też, by ukazać „problem oceny roli duchowieństwa katolickiego przyczyniającego się do ugruntowania zacofania społecznego i politycznego”. W czasopiśmie publikował też teksty polityczno-ideowe (np. Od Cheopsa do Planu 6-letniego). Okres swojej pracy w „Polityce” opisał w książce Na przekór skorpionom – wyznania upartego Polaka, gdzie opisuje swój opozycyjny charakter publikacji, twierdząc, że w swoich książkach i publikacjach przemycał informacje faktograficzne, niewygodne dla rzeczników władzy w PRL pod przykrywką w postaci tematyki węgierskiej czy hiszpańskiej. Ostatnie teksty w „Polityce” publikował pod koniec lat 80., stawiając PZPR za wzór Węgierską Socjalistyczną Partię Robotniczą i jej reformy gospodarcze. Pod koniec 1989 przeniósł się do katolickiego czasopisma „Ład”.
W styczniu 1966 rozpoczął pracę w dziale Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, gdzie tłumaczył książki z języka węgierskiego, hiszpańskiego i albańskiego. W PISM pracował do 1992[9]. Już w wieku 26 lat opublikował na Uniwersytecie Warszawskim książkę o najnowszej literaturze węgierskiej.
W 1967 KW PZPR zablokował mu przyznanie meldunku w Warszawie. W 1979, po 13 latach oczekiwania, dostał 48-metrowe mieszkanie. 9 kwietnia 1979 odrzucono jego wniosek (nr U/3337) w sprawie przyznania dewiz na prywatny wyjazd do Francji, a od 1981 do 1989 ani razu nie wyjechał w podróż służbową na Zachód.
W latach 1969–1972 opublikował cztery pozycje książkowe: dwie o Hiszpanii i dwie o literaturze i historii Węgier. Według publicysty Marcina Kowalskiego z „Gazety Wyborczej” w jednej ze swoich książek skrytykował prymasa Węgier kardynała Mindszentyego za antyradziecki nacjonalizm i pochwalił imponujące sukcesy komunistycznych władz węgierskich[9]. W styczniu 1972 obronił w PISM pracę doktorską o Węgrzech, a w 1989 pracę habilitacyjną.
Od 1 lutego 1972 do 1 lipca 1974 pracował w Ambasadzie PRL w Budapeszcie jako drugi sekretarz. Istnieją opinie, że praca ta była wyrazem poparcia ówczesnych władz (MSZ), ale i także, że po prostu doceniono kompetencje Nowaka, jako specjalisty od Węgier. Po kłótniach z ambasadorem Jerzym Zielińskim zakończył pracę w ambasadzie i wrócił do PISM. Jak twierdzi sam Nowak, jego odejście z węgierskiej placówki miało związek z tym, że nie zgodził się wstąpić do PZPR, tłumacząc to względami religijnymi.
Według informacji podanych przez publicystkę Dorotę Kanię na łamach czasopisma „Wprost”, powołującą się na „dokumenty zarchiwizowane w IPN” w latach 70., Jerzy Nowak został pozyskany jako kontakt operacyjny o pseudonimie „Tadeusz”, który współpracował z SB, informując ją m.in. o sytuacji w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Sam Nowak zaprzecza tym informacjom, wskazując m.in., że w dokumentach nie ma jego podpisu.
W 1975 partyjni recenzenci zablokowali wydanie w PWN jego 600-stronicowej książki o historii węgierskiego stalinizmu.
W 1978 opublikował książkę, wybór myśli Cypriana Kamila Norwida Gorzki to chleb jest polskość i wybór pism gen. Ignacego Prądzyńskiego.
W 1980 Telewizja Węgierska poświęciła mu kilkudziesięciominutowy film dokumentalny, w którym przedstawiła jego zasługi dla popularyzacji węgierskiej kultury w Polsce[8]. W 1981 Nowak pisał do „Tygodnika Solidarność” pod pseudonimem „Maron”. Po ogłoszeniu stanu wojennego ponownie publikował w „Polityce”, „Radarze” i „Zdaniu”. Prowadził stałą rubrykę „Pro i Contra” w Tygodniku Demokratycznym.
Na początku lat 80. Nowak założył w PISM koło Stronnictwa Demokratycznego, w skład którego weszło oprócz niego sześć kobiet. 20 kwietnia 1989 został wybrany do władz Stronnictwa, a w kilka dni później do jego prezydium (został wiceprzewodniczącym Centralnego Komitetu SD). Był głównym twórcą reformatorskiego warszawskiego programu SD, składającego się z 27 punktów. Mówiły one m.in. o realizacji interesów narodowych, trójpodziale władz, uniezależnieniu administracji państwowej oraz zniesieniu cenzury. Domagał się także odpolitycznienia wojska i milicji. Jego apel w tej sprawie miał ukazać się na łamach Kuriera Polskiego, jednak 17 maja 1989 jego tekst został skonfiskowany przez cenzurę. W tym samym roku został kierownikiem Polsko-Węgierskiej Komisji Podręcznikowej oraz członkiem Zespołu Doradców MSZ.

III Rzeczpospolita
Jerzy Robert Nowak podczas wywiadu dla TVP w dniu otrzymania honorowego obywatelstwa miasta Jedwabne (2006)
W wyborach parlamentarnych w 1989 kandydował do Senatu w województwie warszawskim z ramienia SD pod hasłem Demokracja naszym wzorem, Robert Nowak senatorem. Za rządów Tadeusza Mazowieckiego bezskutecznie starał się o objęcie funkcji ambasadora na Węgrzech. Krytycznie oceniając politykę rządu, domagał się m.in. przyspieszenia zmian politycznych i ustrojowych w Polsce. Popierał koalicję NSZZ „Solidarność”-SD-PSL, niechętnie odnosząc się do pomysłu sojuszu reformatorów z PZPR z częścią „Solidarności”. W 1992 stracił pracę w PISM i rozpoczął wykłady w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Częstochowie.
W wyborach parlamentarnych w 1993 bezskutecznie kandydował do Sejmu z ramienia Porozumienia Centrum w Warszawie, uzyskując 244 głosy. W wyborach samorządowych w 2000 w Warszawie kandydował bezskutecznie z listy „Zgody Warszawskiej”. W wyborach w 2001 bez powodzenia ubiegał się o mandat posła z listy Ligi Polskich Rodzin. W 2005 założył partię Dom Ojczysty, z ramienia której w wyborach parlamentarnych w tym samym roku ubiegał się o mandat senatora w okręgu rzeszowskim. W 2006 jego ugrupowanie zostało wykreślone z ewidencji.
Był związany między innymi ze środowiskiem Radia Maryja. Był tam stałym komentatorem wydarzeń politycznych i często zabierał głos na temat antypolonizmu oraz stosunków polsko-żydowskich. Przez ostatnie lata koncentrował się na dyskusji o polityce wewnętrznej kraju i walce z katolicyzmem w mediach.
Autor artykułów w Encyklopedii białych plam. Na łamach „Dziennika Katolickiego” oraz „Naszej Polski” przedstawiał powyższe tematy m.in. w audycjach Przemilczane świadectwa, Za co Żydzi muszą przeprosić Polaków. W 2003 druga z tych pozycji została wydana po angielsku przez przedstawicieli Polonii amerykańskiej.
Był stałym współpracownikiem „Naszego Dziennika”, „Naszej Polski” i „Tygodnika Głos”. Publikował swoje artykuły i felietony także w następujących pismach: „Niedziela”, „Słowo-Dziennik Katolicki”, „Ład”, „Wokanda” i „Tygodnik Solidarność”. Wiele periodyków polonijnych związanych z nurtem Radia Maryja w USA, Kanadzie, Ameryce Południowej, Australii oraz Francji przedrukowywało artykuły Nowaka. Związany jest również z konserwatywnym radiem polonijnym w Chicago. Zaowocowało to powtarzającymi się co dwa tygodnie występami w programie prowadzonym przez jednego z prezenterów tej stacji, Wojciecha Wierzewskiego. Od 2000 do 2011 przygotowywał stały, cotygodniowy przegląd prasy z kraju i ze świata w tygodniku katolickim „Niedziela”, w latach 2000–2006 noszący nazwę Pro i kontra. Był także komentatorem wydarzeń politycznych na antenie Telewizji Republika, głównie w programie „Polityczna kawa” Tomasza Sakiewicza.
Na przełomie sierpnia i września 2007 w „Naszym Dzienniku” ukazał się trzyczęściowy dodatek pt. „Ukryte oblicze mediów”, w którym Nowak dowodził, że większość mediów wykorzystywanych jest do walki z Kościołem katolickim. Pierwszą część dodatku współtworzył wraz z biskupem Adamem Lepą i dziekanem WSKSiM w Toruniu Pawłem Pasionkiem. Pozostałe części pisał już samodzielnie. Na podstawie tych publikacji w październiku 2007 ukazała się książka autorstwa Jerzego Roberta Nowaka Walka z Kościołem w mediach. Biała księga, w której poruszył temat ogromnej, według niego, agresji ateistycznej ostatnich lat w Polsce.
W 2007 wyrokiem Sądu Rejonowego Warszawa-Mokotów został skazany na grzywnę 400 zł za przeprowadzenie publicznej zbiórki pieniędzy bez wymaganego zezwolenia.
Od lutego do czerwca 2008 jeździł po Polsce z wykładami, na których ostro krytykował książkę Strach Jana Tomasza Grossa i mocno polemizował z treściami w niej zawartymi. Jest twórcą serii artykułów ukazujących rzekomą agenturalną przeszłość Lecha Wałęsy. Oskarżył także Stefana Niesiołowskiego o donoszenie na kolegów z konspiracyjnej organizacji „Ruch”. W 2008 założył także stowarzyszenie Ruch Przełomu Narodowego.
Pod koniec listopada 2008, gdy Jan Kobylański wytoczył proces o zniesławienie dziewiętnastu politykom i dziennikarzom, Nowak rozpoczął wielką akcję popierającą Kobylańskiego. W jednym z wydań „Naszego Dziennika” ukazał się jego artykuł pt. 40 oszczerstw przeciwko Janowi Kobylańskiemu. Na antenie Radia Maryja obszernie relacjonował rozprawy sądowe „ws. Kobylańskiego”. Sprawa ostatecznie została umorzona.
Kierowane przez niego stowarzyszenie Ruch Przełomu Narodowego przekształciło się jesienią 2010 w partię polityczną, która została zarejestrowana 17 listopada tego samego roku. 11 lipca 2011 jej działacze poinformowali o przystąpieniu do Prawicy Rzeczypospolitej, jednak Nowak nie przystąpił do tego ugrupowania. Kilka dni później RPN został wykreślony z ewidencji partii politycznych.
28 kwietnia 2013 odbyła się jego ostatnia audycja „Minął miesiąc” wyemitowana przez Radio Maryja i Telewizję Trwam.
W latach 1994–2006 był profesorem nadzwyczajnym w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie i od 2004 jest profesorem w WSKSiM w Toruniu, gdzie w okresie od 2011 do 2013 wchodził w skład rady naukowej tej uczelni. W toruńskiej uczelni prowadzi wykłady monograficzne z historii oraz prelekcje.
Obecnie współpracuje ze środowiskami narodowymi, szczególnie Ruchem Narodowym, a także Kongrsem Nowej Prawicy i internetową Telewizją Narodową oraz Klubami Gazety Polskiej, Frondą, partią Solidarna Polska, które patronują jego wykładom i prelekcjom organizowanym na terenie całej Polski. Jest publicystą „Warszawskiej Gazety” i narodowego kwartalnika „Magna Polonia”. Od 1 lipca 2017 komentuje wydarzenia polityczne w cotygodniowym programie "Minął tydzień" na kanale "Polskie sprawy" w serwisie YouTube, gdzie wcześniej prowadził audycję "Alfabet Jerzego Roberta Nowaka", w której omawiał wybrane życiorysy ludzi ze świata polityki, kultury i mediów.
15 marca 2017 poinformował na swoim blogu o powstaniu organizacji "Forum Myśli Polskiej", której został przewodniczącym. W skład komitetu założycielskiego weszli też: prof. Tadeusz Marczak, dr Józef Osada, Stanisław Srokowski i inż. Stanisław Żytecki.

Niektóre publikacje i sprawa Jedwabnego
Po 1989 książki Jerzego Roberta Nowaka wydawane są przez wydawnictwo Maron, które założyła jego żona Maria. W 2015 wydawnictwo weszło w skład Polskiej Księgarni Narodowej.
W 1994 ukazała się publikacja pt. Myśli o Polsce i Polakach, dotycząca obrazu Polski i Polaków w świecie. W 1998 wydał dwutomową książkę Zagrożenia dla Polski i polskości. W tym samym roku ukazał się pierwszy tom dwutomowej publikacji Czarny leksykon.
W 1999 ukazała się książka Przemilczane zbrodnie, opisująca mordy popełnione przez zbolszewizowanych Żydów na ich polskich sąsiadach. W 2001 wydano 100 kłamstw J.T. Grossa o żydowskich sąsiadach i Jedwabnem, będącą polemiką z publikacją Jana Tomasza Grossa Sąsiedzi, opisującą zbrodnię w Jedwabnem.
15 stycznia 2006 podczas sesji Rady Miejskiej w Jedwabnem nadano Jerzemu Robertowi Nowakowi honorowe obywatelstwo miasta Jedwabne za „wkład w demaskowaniu kłamstw na temat zbrodni na Żydach w Jedwabnem”. Z inicjatywą takiego wyróżnienia dla historyka wystąpił burmistrz Jedwabnego Michał Chajewski.
W 2009 wydał I część swojego „dzieła życia” Żeby Polska..., t. I – książki ukazującej najważniejsze postaci z historii Polski w latach 1733–1860. Rok później wydany został II tom publikacji, który obejmuje lata 1861–1905.
W listopadzie 2016 ukazał się pierwszy tom wspomnień Jerzego Roberta Nowaka pt. Wichry życia.

Sprawa twórczości Györgya Spiró
W 1986 Jerzy Robert Nowak zablokował wydanie w Polsce książki Iksowie Györgya Spiró o Wojciechu Bogusławskim w czasach po utracie niepodległości przez Polskę (postać aktora była pretekstem do przedstawienia beznadziejnych zmagań artystów walczących z cenzurą i represjami podobnie, jak walczyli pisarze w czasach „dyktatury proletariatu”). Nowak oskarżył węgierskiego pisarza o antypolonizm. W Polsce pisarz został oskarżony o szarganie narodowych świętości. Według tłumacza Spiró Mieczysława Dobrowolnego w wyniku skarg Nowaka w wydziale kultury KC PZPR zablokowano wydanie powieści Spiró i jego późniejszy przyjazd do Polski na prapremierę dramatu Szalbierz, wystawianego w warszawskim teatrze Ateneum. Według Łazarkiewicza na Spiró nałożono zakaz wstępu do polskich bibliotek naukowych, nie mógł też przyjeżdżać do Polski w celu prowadzenia dalszych badań literackich.
Według Nowaka za pomocą recenzji chciał on zwrócić uwagę m.in. polskiego MSZ na silnie antypolską wymowę dzieła Spiró, która miała godzić w dobre imię narodu polskiego, a także mogła wpływać na postrzeganie Polaków na Węgrzech i stosunki obu tych krajów. Według Nowaka publikacja Spiró była pisana na zamówienie komunistycznych władz Węgier i miała na celu zohydzenie Polaków, by zniechęcić Węgrów do podążania drogą przemian społecznych, które były inicjowane przez polską „Solidarność”. Recenzja Iksów Spiró, którą napisał Nowak, była blokowana, a ukazała się w czasopiśmie „Zdanie” dopiero po interwencji w Ministerstwie Kultury. Spotkała się ona z pozytywnym odbiorem części polskich profesorów, m.in. Aleksandra Gieysztora. Negatywne komentarze na temat krytycznej recenzji Nowaka opublikował dziennikarz Piotr Gadzinowski w „itd”, a sam Nowak wskazuje, że Spiró miał poparcie m.in. Jerzego Urbana, który w imię stosunków pomiędzy Polską a Węgrami przeciwstawił się „atakom” Nowaka na pisarza.

Poglądy
Jerzy Robert Nowak jest krytykiem porozumienia Okrągłego Stołu. Opowiada się za pełnym otwarciem akt IPN i całkowitą dekomunizacją.
Jest eurosceptykiem o poglądach konserwatywno-chrześcijańskich. Nie jest przeciwnikiem Unii Europejskiej; twierdzi, że nie ma alternatywy dla tej organizacji. Był przeciwnikiem wejścia w życie traktatu lizbońskiego. Sprzeciwia się przyjęciu waluty euro przez Polskę.
Uważa katastrofę samolotu Tu-154 w Smoleńsku z 10 kwietnia 2010, w której zginęło 96 osób, wśród nich: prezydent RP Lech Kaczyński z małżonką za zamach
Jest zwolennikiem ordynacji mieszanej w wyborach do Sejmu RP na wzór m.in. Węgier czy Niemiec, gdzie w okręgu wyborczym głosuje się na jednego kandydata z listy partyjnej i na jednego bezpartyjnego. Do sejmu wchodziłyby wtedy po dwie osoby z każdego okręgu (z listy partyjnej i bezpartyjna) z najlepszym wynikiem.

Krytyka publicystyki Nowaka
Publicyści związani z tygodnikami „Wprost”[44], „Przekrój”, „Polityka”, „Tygodnikiem Powszechnym” i „Więzią” (Krzysztof Burnetko i Aleksander Hall) określali publikacje Jerzego Roberta Nowaka jako skrajne i antysemickie. Podobny pogląd zaprezentował historyk Jerzy Tomaszewski, arcybiskup Józef Życiński, a także zarząd warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej. W sprawie zarzutów ksenofobicznego charakteru spotkań organizowanych przez Jerzego Roberta Nowaka wypowiedziała się także Polska Rada Chrześcijan i Żydów.

Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy_Robert_Nowak
Wpis: 29.07.2017

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder