Download: Warszawa_Stare miasto i zamek królewski_mp3.mp3
1596. Zygmunt III Waza po pożarze na Wawelu przenosi rezydencję królewską do Warszawy. Rozpoczyna się rozbudowa zamku. Prawie 50 lat później Władysław IV funduje ojcu kolumnę z posągiem.
Połowa XVIII w. Zamek otrzymuje nową rokokową fasadę od strony Wisły, tzw. saską.
1 poł. XIX w. Rozebrane zostają mury obronne i ratusz. Powstają Arkady Kubickiego i Plac Zamkowy w miejscu dawnego dziedzińca przedniego.
1944. Niemcy niszczą przeszło 85 proc. Starego Miasta i wysadzają w powietrze Zamek Królewski.
1963. Dobiega końca rekonstrukcja Starego Miasta w jego postaci z XVIII w.
1971–88. Trwa odbudowa zamku. Odtworzona zostaje barokowa budowla z XVII i XVIII w.
Dziś
Stare Miasto ma kształt półkola, opartego o brzeg skarpy wiślanej. Jest nieduże; jego długość nie przekracza 500 m. Tworzy je kilkanaście wąskich, wybrukowanych kocimi łbami uliczek, przecinających się pod kątem prostym. Zabudowa to stojące jedna przy drugiej kolorowe kilkukondygnacyjne kamieniczki. Są szerokie na dwa lub trzy okna; mają spadziste dachy, kryte czerwoną dachówką. Nad dachami górują kościoły, z których najbardziej charakterystyczny to katedra św. Jana, z ceglaną fasadą, której szczyt ma kształt trójkąta i charakterystyczne biało-czerwone pionowe pasy.
Od północy i zachodu Stare Miasto otacza półokrągły ceglany mur z Barbakanem i fosa. W sercu znajduje się Rynek – prostokątny plac o wymiarach 90x73 m. Pośrodku stoi pomnik Syrenki. Syrena, piękna kobieta z rybim ogonem, trzyma w lewej ręce tarczę, a w prawej, wzniesionej nad głową, miecz.
Swój klimat Starówka zawdzięcza licznym restauracjom, kawiarniom, galeriom, sklepom z pamiątkami wystawiającym towar przed wejściem, stukotowi kopyt koni zaprzężonych do dorożek oraz wszelkiej maści artystom, od malarzy do magików, którzy prezentują swoje umiejętności pod gołym niebem.
Na południowym krańcu Starego Miasta, na skraju skarpy wiślanej stoi Zamek Królewski. Jest zbudowany na planie pięciokąta z dziedzińcem w środku. Nad głównym wejściem wznosi się kwadratowa wieża zegarowa z szarą kopułą. Ściany zamku i dach są czerwone, jedynie fasada od strony Wisły ma kolor szaropiaskowy.
Przed zamkiem rozciąga się Plac Zamkowy. Tu stoi najstarszy pomnik w stolicy – kolumna króla Zygmunta III Wazy, nazywana w skrócie kolumną Zygmunta. Odlany z brązu ponad dwumetrowy król, ubrany w zbroję, płaszcz i koronę, trzyma w prawej ręce szablę, a w lewej krzyż. Rzeźba stoi na kilkunastometrowej kolumnie.
U podnóża zamku na skarpie znajduje się XVIII-wieczny trójskrzydłowy Pałac pod Blachą, połączony z zamkiem biblioteką. Jego ściany są białe, a dach, pokryty miedzianą blachą, jest zielonkawy.
Od strony zamku budynek ma dwie kondygnacje, a od skarpy – cztery.
Warto wiedzieć
Od strony Wisły do zamku przylegają XIX-wieczne Arkady Kubickiego, tworzące taras wzdłuż fasady saskiej. Ocalałe w czasie wojny, w późniejszych latach stopniowo niszczały. Po odbudowie zostały otwarte w 2009 r.