Pismo

W języku japońskim wyróżniamy trzy systemy pisma – dwa sylabariusze zwane hiragana i katakana oraz znaki chińskie, adaptowane na grunt japoński, zwane kanji. W szczątkowej postaci występuje także zapis alfabetem łacińskim.

Sylabariusze można porównać do naszego alfabetu, z jedną istotną różnicą – poszczególne znaki nie oznaczają liter, lecz gotowe sylaby. Wszystkie sylaby w języku japońskim (z wyjątkiem N, które też uważane jest za oddzielną sylabę) są otwarte, tzn. zakończone samogłoską.

Obydwa sylabariusze – hiragana oraz katakana zawierają po 46 sylab (za ich pomocą oraz przy użyciu symboli udźwięczniania i ubezdźwięczniania można zapisać wszystkie dźwięki języka japońskiego). Sposób ich odczytu jest jednakowy, różnią się zaś pochodzeniem oraz zakresem użycia.



Hiragana powstała poprzez uproszczenie niektórych znaków kanji. Używana jest do zapisu:

- Końcówek gramatycznych czasowników, przymiotników, a także partykuł i czasowników pomocniczych.

- Słów rodzimych, dla których nie istnieją znaki kanji.

- Słów, których zwyczajowo nie zapisujemy znakami (gdyż są one np. zbyt skomplikowane), a do zapisu których nie użyjemy katakany (o czym później)

W przeszłości hiragana uważana była za pismo kobiece, gdyż wykształceni mężczyźni używali na ogół znaków kanji oraz katakany.




Katakana powstała z przekształcenia fragmentów niektórych znaków. Używana jest do zapisu:

- Słów pochodzenia obcego, nazw i imion zagranicznych.

- Onomatopei (nie zawsze)

- Czytań znaków kanji (np. nazw obcojęzycznych zapisanych znakami – imiona chińskie)

- Nazw własnych z mitologii japońskiej

Katakany używamy także do podkreślenia pewnych słów:

- Terminologii naukowej (biologia, geologia, etnografia)

- Rzeczowników, które chcemy specjalnie podkreślić

Z przyczyn technicznych katakana używana była także w telegramach sprzed sierpnia 1988 r. oraz w starych komputerach.


Katakany używano także w oficjalnych dokumentach przed II Wojną Światową.


Katakana powstała w celu zapisu czytań znaków chińskich (zwłaszcza czytań japońskich). Korzystali z niej również mnisi buddyjscy do szybkiego notowania treści sutr (kanciastą katakaną pisało się szybciej niż hiraganą)




Kanji

Jak zapewne wszyscy wiemy, znaki przybyły do Japonii z Chin. Stało się to prawdopodobnie około V-VI wieku n.e. Nie znaczy to oczywiście, że pewnego dnia grupka Chińczyków przywiozła ze sobą zwoje z kanji i powiedziała Japończykom: macie i uczcie się. Cały proces wprowadzania kanji w Japonii trwał dziesiątki, a nawet setki lat.

Na początek kilka podstawowych wiadomości o znakach:

Każdy ze znaków zawiera w sobie podstawowy element zwany kluczem lub pierwiastkiem. Dzięki niemu można określić kategorię znaczeniową, do której dany znak należy, ułatwia także odnalezienie danego kanji w słowniku.

Znaki mają dwa rodzaje czytań. Pierwsze z nich to czytanie sinojapońskie, tzw. on-yomi. Jest to zapisane przez Japończyków ze słuchu oryginalne (mocno zniekształcone) czytanie znaku. Czytania on-yomi są krótkie, 1-2 sylabowe. Drugi rodzaj czytania to czytanie japońskie, tzw. kun-yomi. Jest to czytanie czysto japońskie, które Japończycy dołączyli do znaku. Wynika to z faktu, że treści wyrażone znakami miały już swoje odpowiedniki w języku japońskim. Prześledźmy to na przykładzie:

Jest sobie taki znak oznaczający wodę: 水

Po chińsku czyta się go shu ǐ . Japończycy usłyszeli go po swojemu, i nadali znakowi czytanie sui. Jest to właśnie on-yomi. Ale ale, pomyśleli sobie. Przecież my już mamy słowo oznaczające wodę. Brzmi ono mizu. I to jest właśnie czytanie kun znaku 水 .

Od razu zapewne pojawią się pytania: dlaczego niektóre znaki mają po kilka czytań on i kun? A więc, w przypadku czytań on wynika to ze wspomnianego wcześniej faktu, że proces zaszczepiania kanji na gruncie japońskim trwał bardzo długo i zdarzało się, że ten sam znak wprowadzany był po kilka razy. Ponieważ język chiński również ewaluował, zmieniały się także czytania znaków. Są trzy główne rodzaje czytań on. Najstarsze, zwane go-on, często spotykane w słowach związanych z tematyką buddyjską, kan-on – najbardziej rozpowszechnione, oraz t ō -on. Na przykład, dla znaku 明 czytanie go-on brzmi my ō , czytanie kan-on – mei, zaś czytanie t ō -on brzmi min.

Wielość czytań kun wynika z tego, że kanji stworzone były w Chinach i doskonale pasowały do języka chińskiego, do japońskiego zaś niekoniecznie. Ten sam znak mógł być w chińskim użyty do zapisania rzeczownika, czasownika, jak i przymiotnika. W japońskim nadano znakom dodatkowe czytania, kierując się znaczeniem znaku. Weźmy dla przykładu znak 上 . Jego podstawowe znaczenie to góra, górna strona i w tym znaczeniu czyta się go „ue“. Można jednak użyć go także w znaczeniu czasownikowym – wznosić się, podnosić, wspinać się. Wtedy odczytujemy go odpowiednio: agaru, ageru i noboru.

Zanim zaczniesz naukę:
*Najpierw nauka hiragany
*Następnie katakana
i
*Kanji
Jak się nie uczyć źle:
5 najczęściej popełnianych błędów
Jak się uczyć kanji
Strony do nauki:
1
2
3


Źródło: http://japonka.pl/mod/resource/view.php?id=228
forum japonka.pl

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder