Stefan Chwin - Esther.djvu

Marlen Haushofer - Ściana

Książka niepodobna do innych. Bohaterka książki wybiera się wraz z przyjaciółmi na wycieczkę do lasu. Przyjaciele znikają a między bohaterką i resztą świata pojawia się niezniszczalna, przezroczysta ściana. Kobieta jest sama z otaczającą ją naturą i zmuszona do życia w tych nowych warunkach odkrywa świat i siebie na nowo. Jedyne jej towarzystwo to pies, krowa i kot. Książka pisana jest w formie pamiętnika i pokazuje walkę z samotnością, z trudnościami, z monotonią ale i odkrywanie samego siebie w życiu zgodnym z rytmem natury. Marlen Haushofer nie wyjaśnia i nie tłumaczy niczego. Do końca nie wiadomo dlaczego tak się stało. Nie chodzi w tej książce o niesłychane, szokujące zakończenie fantastycznej historii i wyjaśnienie kto z kim i dlaczego. Ani bohaterka ani my nie odkryjemy tajemnicy opisanych wydarzeń.

Péter Esterházy - Harmonia Caelestis

"Harmonia caelestis" to najbardziej znana powieść Pétera Esterházego, laureata wielu europejskich nagród literackich, między innymi Nagrody Pokojowej Niemieckich Księgarzy, potomka jednego z najznamienitszych rodów arystokratycznych. Opublikowana w roku 2000, stała się sensacją nie tylko na Węgrzech, ale w całej niemal Europie. Autor pracował nad nią dziewięć lat, gromadząc materiały. Pierwsza część powieści to zbiór anegdot, wypisków, obrazków z różnych epok, cytatów i parafraz ułożonych w intrygującą mozaikę refleksji i przypowieści. W drugiej części autor opowiada o historii swojej najbliższej rodziny, o życiu arystokracji węgierskiej w czasach komunizmu: o utracie majątku, wysiedleniu z Budapesztu na prowincję, biedzie, trudnościach w znalezieniu pracy, donosach, próbie zachowania godności i stylu. Nie jest to jednak typowa saga rodzinna ani powieść autobiograficzna, to opowieść zawikłana, wieloznaczna i pełna ironicznego humoru. Jak mówi sam autor: "Znajdzie się więc czytelnik, który czytając tę książkę jako kronikę, odkryje tysiące braków. Choć została stworzona z rzeczywistości, czytać ją należy jako powieść, i nie żądać od niej ani mniej, ani więcej, niż powieść może dać (wszystko)".

Iris Murdoch - Dzwon

"Dzwon" - studium dwóch całkowicie odmiennych sposobów podejścia do moralności i religii - uznawany jest za najlepszą powieść Iris Murdoch. Spokojne, pracowite i pobożne życie ekscentrycznej wspólnoty religijnej żyjącej z dala od świata zakłóca drobny incydent. Przyjazd lekkomyślnej i lekceważącej zasady żony jednego z rezydentów wspólnoty burzy pozorny ład. W miarę upływu czasu sprawy komplikują się coraz bardziej, na jaw wychodzą coraz to nowe tajemnice... Osią znakomicie skonstruowanej fabuły jest instalacja dzwonu w stojącym na uboczu Opactwie, z którym związana jest mroczna średniowieczna legenda. Czy to możliwe, by ta legenda wywarła wpływ na współczesnych? Iris Murdoch brawurowo łączy w tej powieści realizm, fantastykę i grozę, z równym mistrzostwem kreując tak sceny komiczne, jak i wzruszające.

Mo Yan - Żaby

Wan Serce bardzo szybko stała się legendą w swojej rodzinnej wiosce i najbliższej okolicy. Pierwsza wykształcona położna, która starała się zakończyć zabobonne praktyki, stanowiące zagrożenie dla matek i dzieci. Bohaterka, która dzięki swoim zdolnościom i powołaniu uratowała setki istnień. Gorliwa komunistka, bez wahania występująca przeciwko duchom, przodkom i ludowej magii. Kobieta, która poświęciła swoje życie na wykonywanie rozkazów, których nikt nie był w stanie zrozumieć, a za którym posłuszeństwo została znienawidzona i potępiona przez najbliższych. Powód śmiechu i płaczu, radości i rozpaczy – główna bohaterka dramatu z historią w tle. Mo Yan po raz kolejny wprowadza w czytelników w egzotyczny świat chińskiej kultury. W charakterystyczny dla siebie sposób łączy wschodnią mitologię i kulturę z życiem w bezwzględnych, komunistycznych realiach. Żaby to bez wątpienia jedna z najbardziej kontrowersyjnych powieści chińskiego laureata Nagrody Nobla, podejmująca niełatwy temat kontroli urodzeń i związanych z nią, często brutalnych i niełatwych do zrozumienia działań.

Henry Miller - Zwrotnik Raka

Zwrotnik Raka jest debiutem autora, nowojorczyka, osiadłego z początkiem lat trzydziestych w Paryżu; tam też w 1934 r. książka została opublikowana nakładem ekskluzywnego angielskiego wydawcy rezydującego również w stolicy Francji. Utwór entuzjastycznie powitały takie znakomitości, jak Ezra Pound i T. S. Eliot, rozgłos jednak przyniósł mu dopiero wprowadzony w 1937 r. zakaz wwożenia do USA „gorszącej" książki. (Inny „Amerykanin w Paryżu", Ernest Hemingway, uczestniczył w przemycaniu niecenzuralnej publikacji via Kanada.) Atmosfera skandalu przygłuszyła istotną, bardzo w istocie wysublimowaną wartość artystyczną tej powieści, jak i całego cyklu,w którego skład wchodzą ponadto Czarna wiosna i Zwrotnik Koziorożca. Piętnaście epizodów z życia amerykańskiego ekspatrydy ukazuje przymierającego głodem, imającego się różnych zajęć intelektualistę, żarliwie oddającego się miłosnemu zapamiętaniu, opisanemu z pełną otwartością, językiem zawzięcie odrzucającym wszelkie eufemizmy. Powieść swą Milier określał jako zniewagę wyrządzoną siedmiu fundamentalnym wartościom i symbolom kultury: Sztuce, Bogu, Człowieczeństwu, Przeznaczeniu, Czasowi, Miłości i Pięknu. Miała też być „środkiem na przeczyszczenie" obolałej od urazów, poniżeń i cierpień psychiki autora. Stała się czymś więcej: artystyczną katharsis i aktem „totalnego stawania się" osobowości, a także wspaniałym, romantycznym z samej istoty hymnem na cześć miłości i sztuki. W Banque de France, mówi pisarz, nie ma nic, na co można by miłość wymienić; uwagi zaś Millera o twórczości Matisse'a są jedną z najpiękniejszych analiz literackich współczesnego malarstwa.