Maria , córka Izydy - czyli odpowiedź gnostyka.mht

Zostałem zaproszony przez red. Tomasza Terlikowskiego na wycieczkę po kulcie maryjnym . Zaproszenie z radością przyjąłem . Przyjąłem je dlatego , że było ono odpowiedzią na moje " dwa nagie miecze " , ale i dlatego , że tajemnic jest tu więcej niż w różańcu . Autor zaprosił mnie na wycieczkę jedynie do jednej komnaty . Teraz więc ja zapraszam Jego do obejrzenia paru innych komnat tej budowli , która większa jest niż całe chrześcijaństwo i znacznie od niego starsza .



Wstęp

Dziedzictwo naszych przodków

Przede wszystkim pragnę zacząć od wyjaśnienia pewnego nieporozumienia , jeśli chodzi o gnostycyzm . Nie biorę go Autorowi za złe , jako, że zdarza się ono bardzo często . Chodzi mianowicie o założenie , że dla gnostyków Bóg jest kimś " nieobecnym " oraz że jest on jedynie Bogiem Ducha , a nie materii . Faktem jest , że istnieją zachowane informacje o bardzo szczątkowym charakterze , pochodzące zarówno z czasów antycznych , jak i późnego średniowiecza , sugerujące takie nastawienie samych gnostyków . Mało jednak wiemy o rozmaitych odmianach gnostycyzmu i jego poglądów na ten temat . Mimo tego faktem jest - i to nawet bardziej decydującym - że gnostycyzm zmieniał swój charakter wraz z upływem czasu szybciej niż oficjalna kościelna ortodoksja . Stąd też np. rzymski katolicyzm , pomimo niewątpliwych zmian jest wciąż bardziej podobny do katolicyzmu XIII - wiecznego niż dzisiejszy gnostycyzm do katarskiego ( semi - ) gnostycyzmu .

Dzieje się tak dlatego , że o ile ortodoksyjne chrześcijaństwo zaliczane jest do tzw. religii objawionych , tj. religii, bazujących na przekonaniu , że Bóg objawił pewne niezmienne fakty na swój temat ( np. w Biblii ) , to chrześcijaństwo gnostyckie bazuje na założeniu , że poprzez stopniowe poznawanie siebie oraz otaczającej rzeczywistości jesteśmy w stanie zbliżać się stopniowo do Boga . Bóg gnostyków doby dzisiejszej to Bóg , którego obecność odkryć można wszędzie . Bóg gnostyków zatem to nie tyle Bóg " nieobecny " , lecz raczej " nieznany " , którego w związku z tym trzeba stopniowo poznawać . To Bóg , który nazywany jest często " ineffable " ( dosł. " niewysłowiony " ) , ale nie dlatego , że się On nie " wysławia " , lecz dlatego , że trudno go scharakteryzować na podstawie takich czy innych przekazów , włączając " kanoniczne " .

Są to podstawowe różnice zachodzące w odbiorze problematyki religijnej przez obie strony : prawowierną i gnostycką . Polemiści niejako " przywołują " kogoś do porządku niejako z góry zakładając , że któreś z antycznych alegorii powinny charakteryzować poglądy gnostyków , stwierdzając np. " przecież Ty , jako gnostyk … " ( i tu następuje odwołanie sie do jakichś archaicznych wierzeń i alegorii sprzed co najmniej półtora tysiąca lat ) .

Alegoria to jedynie sposób wyrażenia pewnej myśli , tak jak Jezusowe przypowieści to też nie " true stories " , tylko wytwór ludzkiej wyobraźni . Inaczej skończylibyśmy na rozumieniu Królestwa Niebieskiego np. jako garści nasion .

Michał Monikowski

Ekumeniczny Magazyn Teologiczny Semper Reformanda