„Desperaci...” to fabularyzowane filmy dokumentalne opowiadające o ludziach, którzy podejmowali desperackie próby walki z systemem komunistycznym. W czasach beznadziei PRL-u nie tracili wiary w lepszą przyszłość, śmiało manifestowali swój sprzeciw wobec otaczającej ich rzeczywistości.

Filmy mają formę fabularyzowanego dokumentu z udziałem narratora. Historie poznajemy przez opowieści bohaterów zdarzeń lub (jeśli już nie żyją) ich krewnych i przyjaciół, które wzbogacone są wiedzą historyczną – komentarzem historyka i dokumentami z archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Całość dopełniają inscenizacje filmowe i bogate archiwalia filmowe ze zbiorów TVP. Nowoczesny sposób narracji, dynamiczny montaż i ciekawe potraktowanie ścieżki dźwiękowej pozwalają opowiadać o historii w bardzo niebanalny sposób.

W pierwszych odcinkach cyklu pokazaliśmy zamachy i próby zamachów na kamienne symbole komunizmu – próbę podpalenia Muzeum Lenina w Poroninie, wysadzenie auli WSP w Opolu, pomników wdzięczności Armii Czerwonej na Śląsku czy pomnika Lenina w Nowej Hucie. W kolejnych odcinkach opowiedzieliśmy m.in. historię Lecha Zondka – polskiego emigranta, który zaciągnął się do afgańskiej partyzantki, by walczyć przeciwko Związkowi Radzieckiemu. Nową styczniową serię rozpoczęliśmy od zupełnie nieznanej historii zamachów na Chruszczowa, Gomułkę. Kolejne tematy to m.in. brawurowe ucieczki z obozów internowań, zamachy na Bolesława Bieruta, opowieść o górnikach z Lubina podkładających ładunki wybuchowe w czasie stanu wojennego, sprawa zabójstwa sierżanta Karosa, historia odbicia Jana Narożniaka, a także najbardziej spektakularne odmowy służby wojskowej, desperackie metody stawiania kościołów w ciągu jednej nocy i wiele innych ciekawych historii z czasów PRL-u.

D E S P E R A C I

NIEZNANA HISTORIA PRL-u

Cel Bierut
Kryptonim "Podmuch"
Niech się święci 1 maja
Powstanie w Brzegu
Przysięgi nie będzie
Strzał
Zabić tyrana

WYBUCHOWA HISTORIA PRL-u

Akcja Poronin
Aula
Bombowcy ze Śląska
Pięta Lenina

sortuj według:
nazwa
typ pliku
rozmiar
data dodania

40 KB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u 2006PL-Despera ci. Nieznana historia PRL-u.jpg

z chomika demsatrix

225,9 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u. Cel Bierut.avi

Bolesław Bierut stał się dla znacznej części polskiego społeczeństwa symbolem uzależnienia kraju od ZSRR. Niektórzy historycy są przekonani, że kilkakrotnie dochodziło do zamachów na życie pierwszego przywódcy PRL-u. Autorzy dokumentu starają się ustalić, czy rzeczywiście takie próby miały miejsce oraz kto je organizował.

z chomika demsatrix

208,4 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u. Niech się świę ci 1 maja.avi

Podczas pochodu pierwszomajowego w Szczecinie i Gdańsku w 1971 roku doszło do niebywałej jak na tamten czas manifestacji. Wśród "normalnych" uczestników wyposażonych w szturmówki i praworządne transparenty pojawiły się napisy z żądaniem ukarania osób winnych masakry robotników na Wybrzeżu w grudniu 1970. Esbecka kamera zarejestrowała kilkanaście sekund tego milczącego "marszu protestu". Dzisiaj ten materiał jest w zbiorach IPN, a my pokazujemy go całej Polsce. W tym odcinku "Desperatów" docieramy do uczestników tamtych wydarzeń. Pytamy, czy nie bali się tak wymownie demonstrować swojego gniewu. Czy był to tylko akt desperacji, czy kolejny krok w walce o ludzką godność? Jest to jednocześnie próba syntetycznego ukazania tego, co wydarzyło się w Grudniu, kiedy władza otworzyła ogień do robotników, po raz pierwszy, i jedyny, pacyfikując w tak haniebny sposób społeczny protest.

z chomika demsatrix

199,9 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u. Kryptonim 'Pod much'.avi

Pierwszą bombę znaleziono 13 lutego 1982 roku. Była 5.30. Tajemniczy ładunek nieznani zamachowcy zostawili na stacji benzynowej, przy beczce z olejem. W odległości 100 metrów była szkoła podstawowa. Pół roku później w górniczej stołówce wyleciały z okien wszystkie szyby. A kiedy bomba wybuchła pod drzwiami komendanta ORMO, powołano grupę operacyjną, która miała znaleźć lubińskich zamachowców. W kwietniu 1982 roku ktoś podpalił tablice na budynku Komitetu Miejskiego PZPR, a w maju w restauracji „Lutnia”, w której stołowały się ROMO – robotnicze oddziały Milicji Obywatelskiej – znaleziono osiem zapalników górniczych. W czerwcu bombę znaleziono pod drzwiami mieszkania Józefa Wiśniewskiego, który uchodził za przeciwnika Solidarności.

z chomika demsatrix

204,4 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u. Strzał.avi

Najbardziej kontrowersyjna sprawa lat 80. Trzej młodzi ludzie chcących walczyć zbrojnie z komuną napada na jadącego tramwajem milicjanta, sierżanta Karosa. Funkcjonariusz zostaje postrzelony i umiera. Zabójcy trafiają do więzienia. Spotyka ich potępienie nie tylko ze strony władz, ale także opozycji, bo nikt nie popiera stosowania przemocy na taką skalę.

z chomika demsatrix

199,9 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u. Powstanie w Br zegu.avi

W 1966 roku w Brzegu (miedzy Opolem a Wrocławiem) doszło do trzydniowych zamieszek spowodowanych próbą wysiedlenia miejscowych kleryków. Miał miejsce regularny bój ludności z MO. Do Brzegu ściągnięto 3 tysiące milicjantów .

z chomika demsatrix

200,2 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u. Przysięgi nie będzie.avi

Wojsko można pokochać? Doświadczenia pokolenia ludzi dorastających w PRL-u związane ze służbą wojskową nie należą do najpiękniejszych. Niektórzy odmówili służby. Groziło za to do pięciu lat więzienia. Inni odmawiali złożenia przysięgi wojskowej. O swoich konfrontacjach z wojskiem opowiadają dawni hippisi, w tym Maciej Maleńczuk.

z chomika demsatrix

222,7 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Nieznana historia PRL-u. Zabić tyrana.avi

Na przełomie lat 50. i 60. doszło w Sosnowcu-Zagórzu do dwóch prób zamachów. Pierwsza miała miejsce 15 lipca 1959 roku na trasie przejazdu delegacji, w której znaleźli się m.in. Nikita Chruszczow, Władysław Gomułka i Edward Gierek. Dwa lata później, nieomal w tym samym miejscu, doszło do kolejnej eksplozji. Celem zamachu był Władysław Gomułka...

z chomika demsatrix

216,8 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Wybuchowa historia PRL-u. Akcja Poronin.avi

Historia największego od czasów Polski Podziemnej procesu, procesu organizacji "Ruch", w którym skazanych zostało około 30 osób. Przed sądem próbowano kreować ich na kryminalistów. W czerwcu 1970 roku próbowali zamanifestować sprzeciw wobec władzy, podkładając ładunki wybuchowe pod Muzeum Lenina w Poroninie.

z chomika demsatrix

199,6 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Wybuchowa historia PRL-u. Pięta Lenina.avi

W nocy z 18 na 19 kwietnia 1979 nieznani sprawcy próbowali wysadzić pomnik Lenina w Nowej Hucie. Wybuch spowodował zniszczenia w promieniu 500 metrów. Kamienny Lenin stracił tylko piętę.

z chomika demsatrix

199,9 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Wybuchowa historia PRL-u. Aula.avi

W nocy z 5 na 6 października 1971 roku Opolem wstrząsnął wybuch. Wysadzona została aula Wyższej Szkoły Pedagogicznej, w której za dnia świętować miano Dzień Milicjanta i ORMO - wca. Był to jeden z najbardziej spektakularnych aktów sprzeciwu wobec komunistycznej władzy. Sprawców Służba Bezpieczeństwa poszukiwała około 5 miesięcy. Kto podłożył ładunki? Śledztwo wykazało, że dokonali tego...sami pracownicy uczelni. Co skłoniło ich do takiego kroku i jakie były konsekwencje ich działania?

z chomika demsatrix

199,8 MB
3 lis 13 13:14

Desperaci. Wybuchowa historia PRL-u. Bombowcy ze Ś ląska.avi

W czasie stanu wojennego grupa górników z Żor i Wodzisławia wysadza tzw.pomniki wdzięczności Armii Radzieckiej. Konstruują własne bomby. Milicja rozbija grupę. Część z jej członków emigruje, część zostaje w Polsce, odsuwają się jednak od polityki. Jak wspominają okres, gdy swoją działalnością chcieli coś w kraju zmienić, podnieść na duchu społeczeństwo w stanie wojennym?

z chomika demsatrix