01 Franceska Michalska Cała radość życia.mp3

Francesca Michalska - Cała radość życia
czas trwania: 4h 41m 42s

czyta: Teresa Budzisz-Krzyżanowska

Jest to opowieść o dziejach, które umykają dzisiejszej świadomości historycznej w Polsce. Kazachstan bowiem kojarzy się najczęściej z deportacjami ludności polskiej z obszarów zagarniętych przez Związek Radziecki w 1939 roku, na skutek układu Ribbentrop-Mołotow. Tymczasem zsyłki Polaków do Kazachstanu zaczęły się już w roku 1936 - z ziem, które już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, na mocy traktatu ryskiego pozostały po sowieckiej stronie.
Fascynująca opowieść o polskim losie widzianym i przeżytym w tragicznych, mało w Polsce znanych okolicznościach. Autorka urodzona w 1923 r. kilkanaście kilometrów od przedwojennej polsko-sowieckiej granicy na Zbruczu ale już po tamtej, radzieckiej stronie, obywatelka zniewolonej Ukrainy – naprzód jako dziecko opisuje wielki głód pierwszej połowy lat 30., który cudem prawie przeżyła w swojej rodzinnej wsi, a także narastający stalinowski terror tamtych lat, szczególnie bezwzględny wobec wielotysięcznej polskiej ludności pozostałej na tamtych ziemiach. A potem, w 1936 r. wspólna wywózka do Kazachstanu i nieludzkie warunki tej drogi, okoliczności zasiedlania gołego stepu na jakim porzucono cały transport, jego ofiary i walka o przetrwanie w szczególnie surowym klimacie środkowej Azji. Autorka opisuje przy tym swoje losy przerywane czasami głodu i tułaczki – ukraińskie i kazachskie szkoły tamtych lat, szkołę felczerską w Petropawłowsku, ukończoną w grudniu 1941 r., najtrudniejszą jednoosobową praktykę medyczną na głębokiej prowincji Kazachstanu, a potem (w latach 1942-44) prawdziwe studia naprzód w Ałma-Acie, potem w głęboko przeoranym prze wojnę Charkowie i w nietkniętych nią Czerniowcach, zakończoną samotną i oficjalną (choć niezupełnie legalną) repatriacją do Polski – gdzie znalazła się pierwszy raz w życiu. I gdzie nie bez wysiłku ukończyła studia, wyszła za mąż i kilkanaście następnych lat spędziła w Siemiatyczach jako wzięty pediatra i ordynator miejscowego szpitala.
Wielka historia widziana naprzód oczyma dziecka, a potem już dorosłego człowieka – najprostsza, najprawdziwsza, najgłębiej przejmująca.