CZOŁGI ŚWIATA - GAPCIO1972

17 KB
2 lip 11 17:16

30.jpg

czołg ciężki KW-85

Czołg ciężki produkcji radzieckiej. Został zbudowany na podwoziu czołgu KW-1, lecz przewyższał go siłą ognia i grubością pancerza. Jego produkcję rozpoczęto 4-go września 1943r na niewielką skalę. Ponieważ uważano go za czołg przejściowy, do wprowadzenia czołgów IS-1 wyprodukowano ich jedynie 148 sztuk. Wg niektórych źródeł, niektóre z nich zostały przebudowane w warsztatach polowych, montując w nich wieże z czołgów IS-2

z chomika KASZUBY

28 KB
2 lip 11 17:16

29.jpg

niszczyciel czołgów M18 Hellcat

Gdy W lipcu '43 rozpoczeła się produkcja M18, nikt nie spodziewał się, ze ta lekka, niezwykle szybka konstrukcja będzie aktywnie uczestniczyć w działaniach wojennych w Europie w latach 90 XX w. Przeciez ani uzbrojenie, ani pancerz nie stawiały go w pierwszym rzedzie konstrukcji WWII.
Przyczyną sukcesu Hellcat'a byl doskonały stosunek mocy do masy połaczony z wybitnie udanym zawieszeniem w którym zastosowano drązki skrętne. nie bez znaczenia jest fakt, ze to w pełni samodzielna konstrukcja a nie przeróbka czołgu. Zaowocowało to przestronnym, ergonomicznym wnetrzem w niskim, zwartym kadłubie. Innymi słowy skonstruowano wybitnego specjalistę d.s. zasadzek i głębokich rajdów wgłąb pozycji nieprzyjaciela. W rękach doświadczonych załóg był przerażającą bronią.

z chomika KASZUBY

16 KB
2 lip 11 17:16

28.jpg

czołg średni Sd. Kfz 171 Pzkpfw V Panther

Powstał z potrzeby chwili, w rekordowym czasie 2 lat! wypuszczono wersję produkcyjną czołgu legendy uznawanego przez dużą liczbę specjalistów, entuzjastów militari i historii za najlepszą maszynę II wojny światowej.

z chomika KASZUBY

38 KB
2 lip 11 17:16

27.jpg

czołg ciężki KW-1

Twardy orzech do zgryzienia dla Niemców czy dziwadło? Trzeba przy ocenie wziąć pod uwagę poco, tworzono to monstrum? Jest to typowy czołg a raczej haubica niszcząca bunkry i schrony betonowe. Czołg ten użyty zgodnie z założeniami był na pewno przydatny .

z chomika KASZUBY

37 KB
2 lip 11 17:16

26.jpg

czołg średni T-34/85

Czołg kojarzy się z drugą wojną światową i z filmem "Czterech pancernych i pies"(dla pewnego pokolenia Polaków ). Jest to już poważnie zmodyfikowana wersja T 34 z większą armatą 85 mm powiększoną wieżą. Podstawowy czołg może nie był najlepszy ale zacytuję pewien tekst: "BYŁ WYSTARCZAJĄCY !"

z chomika KASZUBY

24 KB
2 lip 11 17:16

25.jpg

czołg średni M 4 Gen. Sherman

Następca "M 3", oczekiwany długo "M 4", był postępem w porównaniu do poprzednika. Czołg zbudowany klasycznie a nie „dziwacznie” jak „M3” i praktycznie był lepszy od niego pod każdym względem. Jego początkowy sukces, okazał się bardzo kosztowny dla aliantów. Debiut tego czołgu w Afryce północnej był bardzo udany. Dowództwo alianckie uznało "Shermana", za rozwiązanie ich kłopotów z niemieckimi dywizjami pancernymi. Wstrzymano pracę nad innymi czołgami i rozpoczęto masową produkcję „M 4”. Kampania włoska, raczej nie mogła potwierdzić lub zanegować tej opinii, z racji charakteru prowadzonych działań, czołgi nie mogły się wykazać i używano ich w ograniczonym zakresie. W 1943 stało się jasne, że wykorzystywany sprzęt nie sprosta niemieckim czołgom „PzKpfw V” i „PzKpfw VI”. Departament uzbrojenia USA przystąpił do prac nad czołgami ciężkimi, niestety upór dowództwa armii lądowej wstrzymał produkcję tych maszyn. Te decyzje kosztowały życie dużą ilość alianckich czołgistów. Pierwszy poważny test, jakim była inwazja w Normandii, obnażył wszystkie braki „Shermana”. Zaczęły się szybkie przeróbki tworzenie na bazie „M 4” niszczycieli czołgów, z wzmocnionym pancerzem i innym uzbrojeniem. Największe możliwości walki dawał model z angielską armatą 17 funtową o kalibrze 76,2 mm, co wydaje się małą różnica do standartowego działa kaliber 75 mm. O wartości tej armaty nie stanowiła jednak średnica, ale olbrzymia szybkość początkowa pocisku równa 1200 m/s i ciężar pocisku. Tak uzbrojone „Shermany” zwano „Firefly”, zagrażały „Panterom” i „Tygrysom”, które nie mogły się już czuć takie bezkarne na placu boju. Mimo silnego uzbrojenia „M 4” starał się atakować z boku lub z tyłu, bo ta pozycja dawała największą szansę zniszczenia „niemieckiego kota”, jednak dalej „Firefly” nie dorównywał skutecznością pancerza niemieckim czołgom. Mimo wszystko stracony „Sherman” był szybko zastępowany podobnie jak „T 34”. Oba czołgi nadawały się do szybkiej produkcji, co ostatecznie dawało przewagę ilościową na placu boju, w efekcie tego wygraną, nie zawsze liczy się jakość, tu liczyła się ilość. Czołgów "Sherman" wyprodukowano od 1942, 50 tysięcy sztuk, 2 tyś miesięcznie. Panter Niemcy wyprodukowali 6300 sztuk Tygrysów 1350 sztuk, razem wszystkich czołgów, Niemcy wyprodukowali przez cały okres wojnyod 1939 roku 24 700.

z chomika KASZUBY

28 KB
2 lip 11 17:16

24.jpg

czołg średni M 3 Grant/ Lee

Amerykanie posiadali lekki czołg "M2", obserwacje poczynione podczas kampanii 1940 roku w Francji w sposób oczywisty udowodniły, że czołgi lekkie, małe nie będą się liczyć na polu walki. Dla szybkiego naprawienia, zaniedbania w rozwoju broni pancernej Amerykanie postanawiali, jako rozwiązanie tymczasowe, skonstruować na bazie „M2” czołg średni. By dać możliwość skutecznej walki, z tzw. celami miękkimi, wyposażono czołg w działo 75 mm. Niestety ten kaliber armaty nie mieścił się w wieży „M2”. Działo te, więc zamontowano w bocznym sponsonie. Rozwiązanie to było wielce kłopotliwe, ograniczony był promień ostrzału do 30 stopni, całym czołgiem trzeba było się obracać by skutecznie wykorzystać tą armatę. Po zatym armata była nisko osadzona, co uniemożliwiało strzelanie z niego z za wzniesienia, trzeba było wystawić całą sylwetkę, co nie było najkorzystniejsze. W wieży zamontowano działko 37 mm. W ten sposób powstała dość archaiczna jak na II wojnę światową konstrukcja, nadano jej nazwę "M3" i o dziwo wspaniale się sprawdziła w Afryce północnej i wojnie na dalekim wschodzie. W starciach wojsk sprzymierzonych z Japończykami. Angielscy pancerniacy byli bardzo zadowoleni z nowych maszyn, czołg nie psuł się nagminnie jak brytyjskie maszyny i dawał możliwość walki z obsługą dział ppanc. i piechotą czego nia miały brytyjskie czołgi wyposażone w działka 2-funtowe(40mm), do których nie produkowano amunicji odłamkowej, czyli możliwość niszczenia celów miękkich była mocno ograniczona . Do Birmy wysłano czołgi po zakończeniu działań w Afryce, tam nie miały konkurencji, Japończycy posiadali czołgi tej klasy, co Włosi, a te były znacznie gorsze od brytyjskich, tym bardziej od „M3”, więc królował na polu bitwy. Wady jak wysokość, nie praktyczne umiejscowione działo 75 mm nie były problemem. Jako ciekawostkę, opowiem jak japończycy walczyli z czołgami. Siedział Japończyk w okopie z młotkiem i bombą lotniczą między nogami i czekał... „M3” najeżdżał na okop, Japończyk uderzał młotkiem w zapalnik bomby... Jak można się domyśleć „bohater” nie przeżył, ale „Lee”(jak go zwali czołg Anglicy) też był zniszczony.

z chomika KASZUBY

14 KB
2 lip 11 17:16

23.jpg

czołg ciężki Sd. Kfz 181 Pzkpfw VI Tiger

O „Tygrysie” napisano już wiele i mi też wypada dołożyć parę linijek. Jako chłopiec oglądałem serial „Czterej Pancerni i pies”, widziałem tam jak dzielna załoga czołgu „T 34” gromiła „Tygrysy” niemieckie czołgi, które próbowały zatrzymać „braterskie armie”. Niestety fakty historyczne pokazują tamtą wojnę w „nieco”(!) innym świetle. Okazuje się, że „Tygrysy” bardzo rzadko padały ofiarami „T 34”, raczej same gromiły rosyjskie wozy w niesamowitych ilościach.
W roku 1941 Niemcy zaatakowali Związek Radziecki, armie niemieckie dokonywały wtedy pogromów nie mających swich odpowiedników w historii! Rosjanie przyjmowali cios za ciosem tracąc prawie 2 mln. żołnierzy i wielkie połacie swego kraju, już w pierwszych dniach wojny, lecz czasami Niemcy musieli się cofać, wzywać lotnictwo i używać nieporęcznych dział przeciwlotniczych kal. 88mm.To wszystko przeciwko nowym sowieckim czołgom, o których nic nie wiedziano,były dla Nazistów wielką niespodzianką zresztą bardzo nieprzyjemną, był to czołgi „T 34” i „KW 1”. Po oględzinach zdobycznych pojazdów postanowiono wyprodukować własne maszyny znacznie górujące nad rosyjskim sprzętem. W tym momencie przyspieszono prace nad ciężkim czołgiem „Pzkpfw VI” i zmieniono wymagania zażądano by nowy czołg wyposażyć w armatę kaliber 88mm.

„Tygrys” wszedł do produkcji seryjnej w sierpniu 1942. Wieża czołgu jak i wanna kadłuba, miała konstrukcję spawaną, stal była utwardzana powierzchniowo, o grubości od 100mm przód poprzez 80mm boki i tył a skończywszy na górnym pancerzu grubości 25 mm. Wanna kadłuba zbudowana była z walcowanych płyt stalowych o grubości od 100mm do 25 mm dno kadłuba. Sam kadłub miał bardzo pudełkowatą budowę, która to osłabiała walory pancerza, choć Niemcy po spotkaniu „T 34” wiedzieli o ile potrafi takie podejście wzmocnić pancerz, nie zdążyli wdrożyć tego rozwiązania gdyż prace nad „Panzer VI”, były już zbyt zaawansowane. Pudełkowatość nie była zbyt dużym problemem „Tygrysa”,pancerz mimo wszystko był niesamowicie skuteczny! Alianci opowiadali o trafionych przez nich maszynach, które mimo braku przebicia zatrzymywały się, po otwarciu włazów okazywało się, że nieszczęsna załoga „Tygrysa” była śmiertelnie poraniona odpryskującymi w wewnątrz kadłuba kawałkami pancerza. Zbroja to nie jedyna zaleta „wojownika” ważna jest też broń. I na tym polu Niemcy, nie czekali na przypadek użyli najlepszej swojej armaty KwK 36 L/56 kal. 88mm lufa jej miała długość 4928 mm. Pociski z niej wystrzelone niszczyły każdy czołg sprzymierzonych, praktycznie z każdej odległości, do wozu można było załadować aż 92 pociski. Oprócz głównego uzbrojenia wykorzystano dwa km „MG 34” jeden sprzężony z głównym uzbrojeniem drugi montowano w przedniej części kadłuba. Oczywiście do celowania użyto doskonałego sprzętu optycznego, który bił na głowę rosyjskie odpowiedniki. Tak zbudowana maszyna musiała siać postrach w szeregach wrogich wojsk. W Afryce północnej, samo pojawienie a nawet plotka o pojawieniu się „Tygrysów” poważnie osłabiała morale. Na wschodzie Europy było inaczej tam nie można było się wycofywać. W największej „Bitwie Pancernej” na „Łuku Kurskim” „Pzkpfw VI” dominowały na polu bitw

z chomika KASZUBY

217 KB
2 lip 11 17:16

22.gif

czołg wsparcia piechoty Churchill Mk IV A22

Czołg w początkowej fazie trapiony częstymi awariami, których powodem był pośpiech, po klęsce we Francji - w W. Brytanii pozostało około 100 czołgów i szybko starano się nadrobić straty. Budowa czołgu Churchill od fazy konstrukcyjnej ograniczona była mało realnymi przepisami kolejowymi. Mimo wszystko produkowano czołg do końca wojny. Wielokrotnie modernizowano, jednak przez wspominane wyżej przepisy, ograniczony do szerokości 2.74 m, nie miał możliwości łatwego przezbrojenia w armaty 17-funtowe, wymieniona armata była najskuteczniejszą dostępną bronią przeciw czołgom Pantera i Tygrys w arsenale zachodnich aliantów. Produkowany w wielu odmianach Churchill z trałem, z miotaczem płomieni, z haubicą, mostem był dobrą podstawa pod tzw. cudaki. Główne zalety to mobilność w terenie dobre opancerzenie, do wad zaliczało się niewystarczające uzbrojenie i mała prędkość. W przypadku tego czołgu wady musiały ulec zaletom.

z chomika KASZUBY

36 KB
2 lip 11 17:16

21.jpg

niszczyciel czołgów Sd. Kfz 142 Sturmgeschutz III

Koncepcja budowy działa szturmowego w armii niemieckiej sięga I wojny światowej i doświadczeń z niej płynących. Zazwyczaj, po poprzedzającym natarcie ciężkim ostrzale artyleryjskim nieprzyjacielskich pozycji z wielkokalibrowych dział dalekiego zasięgu, nie istniała żadna inna możliwość bezpośredniego wsparcia nacierającej piechoty, która po wejściu tuman kurzu, spowodowany wcześniejszym ostrzałem była z bliskiej odległości likwidowana z ukrytych gniazd CKM- ów, i innych pozycji nieprzyjacielskich, które przetrwały ostrzał. Rozwiązanie tego problemu niemieckie naczelne dowództwo znalazło dopiero pod koniec wojny. Na przełomie marca i kwietnia w czasie wielkiej ofensywy Ludendorfa wojska niemieckie przełamały obronę aliantów i wbiły się klinem między ich armie. Ten ograniczony sukces Niemcy zawdzięczali przede wszystkim swoim Stosstruppen- oddziałom szturmowym wyposażonym w karabiny i pistolety maszynowe, lekkie moździerze i miotacze ognia. W czasie szturmu mieli oni też bezpośrednie wsparcie w postaci zdobytych na froncie wschodnim rosyjskich dział wz. 1902 kal. 76,2 mm. Tak uzbrojone oddziały posuwały się w pierwszej lini niszcząc ogniem na wprost gniazda karabinów maszynowych i inne umocnione punkty. Ciągnąc swe działa przez pokryty lejami teren bez żadnej ochrony, artylerzyści ponosili olbrzymie straty. Okazało się jednak, że nawet pojedyncze armaty bezpośrednio wspierające atakujących, dawały lepsze efekty niż długotrwały ostrzał artyleryjski. Do koncepcji działa szturmowego wrócił w 1935 roku generał Erich von Manstein, postulując stworzenie samobieżnej, opancerzonej jednostki artyleryjskiej (Sturmartilerie), której głównym zadaniem byłoby bezpośrednie wspieranie atakującej piechoty. Jednak pomysł ten trafił na opory, głównie ze strony twórcy Panzerwaffe, Heinza Guderiana, który obawiał się, że produkcja nowego pojazdu zmniejszy i tak niewielką w tym czasie produkcję czołgów. Pomimo przeszkód, 15.06.1936 w Inspektoracie Artylerii zapadła decyzja o ogłoszeniu przetargu na projekt wozu wspierającego piechotę, który miał być uzbrojony w działo min. 75 mm, jego wysokość nie mogła przekraczać dwóch metrów, a co najważniejsze- miał bazować na podwoziu seryjnie produkowanego czołgu. Ostatecznie do produkcji StuG-a wybrano podwozie czołgu PzKpfW III. Pierwsze prototypy serii zero powstały w 1937 w zakładach Daimler- Benz AG w Berlinie. Pierwszy seryjny StuG opuścił taśmy w.w zakładów w styczniu 1940. Poszczególne wersje, począwszy od Ausf. A do E różniły się od siebie detalami (opancerzenie, kształt kadłuba). Od wersji F, podobnie jak w czołgach PzKpfw. IV, uzbrojeniem głównym stała się armata 7,5 cm Stuk 40 L/43 (w wersji ausf. G długość lufy wzrosła do 48 kalibrów), która była odmianą zastosowanej w Panzer IV armaty 7,5 cm KwK 40 L/43. Od tej pory StuG, oprócz wspierania piechoty, wśród której wyrobił on sobie doskonałą opinię, zaczął pełnić rolę niszczyciela czołgów- w ostatnich miesiącach wojny StuGami zastępowano czołgi w oddziałach pancernych. Ostatnie sztuki Sturmgeschutz III- Ausf. G opuściły hale fabryczne w marcu 1945 roku. Ogółem wyprodukowano 8172 wozy z tej serii. Po zakończeniu I

z chomika KASZUBY

43 KB
2 lip 11 17:16

20.jpg

czołg średni T 34/76A

W 1939 roku na deskach kreślarskich Michaila Kokoszkina, Aleksandra Morozowa i Nikołaja Kuczerenko był gotowy projekt czołgu, o którym jest głośno do dziś. Ci młodzi inżynierowie należeli do pierwszego pokolenia techników wykształconych w ZSRR i im to zostało powierzone zadanie skonstruowania, następcy maszyn serii „BT”. Z zadania można powiedzieć wywiązali się wzorowo. „T 34”skonstruowano jako pojazd wszechstronny mający możliwość walki z czołgami , piechotą i artyleria. W armiach zachodnich, czołgi budowano z myślą o współdziałaniu z piechotą lub do walki z czołgami przeciwnika, inne do pościgu, krótko mówiąc specjalizowano wozy. Druga wojna światowa zweryfikowała wszystkie tezy dotyczące sił pancernych. Okazało się, że czołg powinien być jak najbardziej uniwersalny. Musi tak samo dobrze radzić sobie z celami miękkimi ( piechota, artyleria) jak i czołgami. „T 34 ” spełniał te wymogi, w 1940 był najbliższy ideału, co nie oznacza, że był ideałem. Świetnie sobie radził z niemieckimi wozami, był odporny na ich ostrzał, sam bezproblemowo je eliminował. . Łatwość produkcji i obsługi pojazdu były bardzo ważnymi zaletami, jeśli nie najważniejszymi. Niemcy przez okres wojny wyprodukowali około 25 tyś. czołgów różnego typu, zaś Rosjanie tylko samego „T 34” 40 tyś. Szerokie gąsienice znakomicie się sprawdzały w rosyjskich warunkach. Silnik diesla też zalicza się do mocnych stron maszyny, dzięki niemu „T 34” był nadzwyczaj mobilny, lecz czasami duża szybkość jest wadą chodzi o współdziałanie z piechotą, niestety „T 34” był zbyt szybki, przez co tracił często osłonę piechoty. Wykorzystanie dużych skosów pancerza stało się kanonem konstrukcji czołgów do dziś, jak ktoś nie wierzy proszę spojrzeć na „Merkawę”. Jednak same skosy stwarzały problemy, wieża „T 34” była zbyt mała, załogi czołgów serii „A” bardzo narzekały na ten mankament, niedbałość wykonania znacznie obniżała skuteczność i odporność pojazdu. Także jakość materiałów użytych do produkcji pozostawiała wiele do życzenia. Brak radiostacji wydaje się nie do przyjęcia, jednak „T 34” pierwszej serii, były w bardzo małym stopniu w nią wyposażane. Mimo wszystko czołg spełniał postawione przed nim wymogi. Uznawany jest za jeden z najlepszych czołgów wielkiej wojny i odbił nie zaprzeczalne piętno na konstrukcjach wozów pancernych.

z chomika KASZUBY

43 KB
2 lip 11 17:16

19.jpg

czołg ciężki KW

Czołg ciężki, który w czerwcu 1941 roku sprawił Niemcom bardzo niemiłą niespodziankę. Tym bardziej nie miłą, że nie mieli skutecznej broni do zwalczania tego wozu.

z chomika KASZUBY

85 KB
2 lip 11 17:16

18.jpg

czołg lekki LT-38/ Sd. Kfz. 140 Pz. 38(t)

W XX-leciu międzywojennym czechosłowacki przemysł zbrojeniowy był jednym z najprężniejszych na świecie. Czesi eksportowali swoją broń (począwszy od strzeleckiej, poprzez czołgi, artylerię a skończywszy na transporterach artyleryjskich) do wielu krajów na świecie (m.in. do Persji, Peru, Szwajcarii). Głównymi czeskimi fabrykami uzbrojenia były Českomoravska Kolben Danek (ČKD) w Pradze i Škoda w Pilźnie. To w nich powstały projekty LT-35, tankietki Tančik vz.33 będącej, tak jak polskie TK, rozwinięciem tankietki Carden- Lloyd i wielu innych pojazdów przyjętych na uzbrojenie armii Czechosłowacji. 1 października 1936 roku wojsko ogłosiło konkurs na nowy czołg podstawowy, mający być następcą przestarzałego LT-35. Wygrały go zakłady ČKD, które wystawiły do konkursu czołg TNHP, który był zmodyfikowaną wersją wcześniejszych TNH, LTP i LTH będących konstrukcjami przeznaczonymi na eksport. 1 lipca 1938 roku został on, jako
LT vz.38, zaakceptowany przez armię i skierowany do seryjnej produkcji. Niestety rozpoczęcie produkcji zbiegło się mniej więcej w czasie z podpisaniem Traktatu Monachijskiego dokonującego rozbioru Czechosłowacji i ustanowienia na terenie Czech niemieckiego protektoratu. Do tego czasu zdołano wyprodukować zaledwie trzy egzemplarze czołgu. Po wkroczeniu Niemcy przemianowali fabrykę ČKD na Böhmisch Märhische Maschinenfabrik AG i zamówili dalsze 150 czołgów, już pod nazwą Panzerkampfwagen 38(t), których produkcję zakończono w listopadzie 1939. Czołgi te brały udział w kampanii Wrześniowej, pogromie Francji, kampanii bałkańskiej i operacji "Barbarossa". Technicznie przewyższały niemieckie czołgi PzKpfW I i II dorównywał za to wczesnym wersjom PzKpfW III oraz radzieckim czołgom szybkim BT i T-26. Ostatecznie zostały wycofane z produkcji w 1942 ze względu słabe opancerzenie i wierzę za małą, by można było w niej "upchnąć" lepsze uzbrojenie. Kontynuowano jednak produkcję podwozi, które wykorzystano do produkcji niszczycieli czołgów Hetzer i Marder III oraz czołgu OPL Flakpanzer 38(t) Gepard. Ponadto na podstawie czołgów dostarczonych przez Niemców własna, nieco zmodyfikowana konstrukcja została stworzona w Szwecji (Strv m/41). Ogółem wyprodukowano sztuk tego pojazdu

z chomika KASZUBY

25 KB
2 lip 11 17:16

17.jpg

czołg średni Sd. Kfz 161 PzKpfW IV

W 1938 roku powstały pierwsze egzemplarze czołgu ciężkiego Panzer IV. Wtedy tak klasyfikowano, PzKpfw IV później zmieniono klasyfikacje na czołg średni. Ten wóz to prawdziwy koń roboczy Wermachtu, jedyna maszyna produkowana przez całą wojnę.

z chomika KASZUBY

42 KB
2 lip 11 17:16

16.jpg

tankietka Type 97 Te-Ke

W latach poprzedzających II wojnę światową w japońskim dowództwie panowało wyciągnięte z wojen w Mandżurii i Chinach przekonanie, że do wsparcia nacierającej piechoty potrzebne są lekkie, ruchliwe pojazdy pojazdy pancerne mogące w krótkim czasie pokonywać znaczne odległości. W połowie lat 30-stych najpopularniejszym pojazdem tego typu była tankietka Type 94 Te-ke, która tak jak i wiele podobnych konstrukcji w innych krajach w tym samym czasie była zmodyfikowaną kopią brytyjskiej tankietki Carden- Lloyd. O ile w działaniach wojennych prowadzonych na obszarze dzisiejszych Chin, zważywszy na brak nowoczesnej broni przeciwpancernej w szeregach armii Czang-Kaj-Szeka, pojazdy te spisywały sie na miarę oczekiwań, o tyle pod koniec lat 30-stych były już mocno przestarzałe, co szczególnie dało się we znaki w czasie starcia ze sprzętem pancernym Sowietów podczas bitwy nad Chałchyn- Goł i jeziorem Chassan. Jednak jeszcze przed tym starciem, w roku 1937 zakłady Tokyo Gasu Deishu otrzymały zlecenie skonstruowania prototypu nowego pojazdu, mającego stać się następcą Type 94. Fabryka przedstawiła dwa warianty prototypu: jeden z nich miał układ zbliżony do poprzedniej konstrukcji z silnikiem w przedniej części kadłuba, drugi typowy dla czołgów układ z silnikiem w tylnej części pojazdu. Po testach zdecydowano się na opcje z silnikiem Diesla umieszczonym z tyłu. Produkcję seryjną rozpoczęto jeszcze w tym samym roku. Tankietka została wyposażona w obrotową wieżę, w której montowano Type 94 kal. 37 lub ckm zamontowany w miejscu lufy. Do niewątpliwych plusów tego czołgu należą małe rozmiary, duża ruchliwość i niewątpliwie silnik Diesla, jednak opancerzenie i uzbrojenie czyniły go przestarzałym i praktycznie bezużytecznym już w chwili rozpoczęcia produkcji. Używano go jednak aż do końca wojny, głównie do walki z chińskimi partyzantami i jako uzupełnienie stałych garnizonów kolonialnych.

z chomika KASZUBY

28 KB
2 lip 11 17:16

15.jpg

czołg wsparcia piechoty Matilda Mk. II

W 1937 roku zakłady Woolwich Arsenal zaprojektowały ulepszoną wersję czołgu Mk. I ze wzmocnionym pancerzem, uzbrojoną działo 2-funtowe kal. 40 mm. Matilda (nazwa ta pochodzi od kaczki o tym samym imieniu z popularnego wtedy komiksu) została stworzona jako "czołg piechoty", zgodnie z brytyjską doktryną podziału ról w broni pancernej. Z tej racji została wyposażona w bardzo gruby jak na tamte czasy pancerz, przez co w początkowym okresie wojny była praktycznie nieosiągalna dla czołgów przeciwnika, jednak jej niewielka (średnio 10 kM/h) prędkość i działo, które szybko stało się niewystarczające, częściowo niwelowały jej zalety. Pierwsza Matilda zeszła z taśmy produkcyjnej w 1937, ale do 3 IX 1939 na stanie znalazły się tylko dwa czołgi tego typu. Pojazdy te zadebiutowały w 1940 roku w czasie kampanii francuskiej, gdzie zyskały uznanie dowódców. Następnym miejscem gdzie użyto Matild stała się Afryka. Co prawda działo 2-funtowe bezlitośnie rozprawiało się ze wszystkimi ówczesnymi pojazdami niemieckimi i włoskimi (jedyną bronią państw Osi, która mogła w warunkach bitewnych zniszczyć Matildę, były działa plot. FlaK 18 strzelające amunicją ppanc.), ale poważnym mankamentem okazało się to, że brakuje do niego amunicji odłamkowej i burzącej (amunicja taka istniała, ale nie była rozdawana do jednostek), przez co Matilda nie była w stanie nawiązać walki na większą odległość z niemieckimi armatami przeciwpancernymi. Z powodu przezbrojenia niemieckiej Panzerwaffe w czołgi nowszego typu (Pz. IV F2 i długolufowe StuG-i III) i braku możliwości uzbrojenia Matildy w działo o większym kalibrze, czołg ten stał się bezużyteczny, przez co w 1943 r. został wycofany przez Brytyjczyków ze służby. Do końca wojny używały go jeszcze wojska australijskie walczące na Pacyfiku z Japończykami. Ogółem wyprodukowano 2987 egzemplarzy tego czołgu. Matilda była jedynym czołgiem używanym bojowo przez całą wojnę, a także jedynym, jak do tej pory, któremu któremu nadano imię żeńskie.

z chomika KASZUBY

20 KB
2 lip 11 17:16

14.jpg

czołg lekki 7TP

Pierwszy polski czołg swoją historię zaczął w 1931 roku w chwili zakupu w Wielkiej Brytanii, czołgów VICKERS E (siedmiotonowych stąd nazwa polskich klonów 7TP-olski).Na podstawie tych wozów postanowiono zbudować nowoczesny czołg, który mógłby być produkowany w kraju w oparciu o własny przemysł. Do budowy wykorzystano wiele części z pierwowzoru. Pierwsze serie wozów wyposażone były w podwójne wieże wzorowane na VICKERS –ie. Jednak trzeba zauważyć, że taka konstrukcja nigdy nie była celem polskich inżynierów i wojskowych. Celem ich wysiłków był jednowieżowy czołg lekki, wyposażony w działko ppanc. Naprzeciw tym oczekiwaniom wyszła firma BOFORS, zaproponowała ona działko 37 mm i wieże własnej konstrukcji. Strona polska praktycznie z marszu przyjęła tą propozycję. Jak się miało później okazać, była to słuszna decyzja. Wieże zaczęto produkować na licencji w kraju. Czołg wyposażono w silnik Diesla ( Saurer-Diesel o mocy 110km) rozpędzał on czołg do 32 km/h. Można powiedzieć, że 7TP był pierwszym seryjnym czołgiem z silnikiem Diesla (mała rzecz a cieszy). W wozie też wykorzystano obrotowy odwracalny peryskop konstrukcji polskiego inżyniera kpt. R. Gundlacha.
W kampanii wrześniowej brały udział czołgi 7TP w ilości 139 plus czołgi będące w produkcji, niektóre z nich wzięły udział w walkach. Walczyły z powodzeniem z lekkimi niemieckimi maszynami przewyższając je prawie pod każdym względem, nie pozostawały też bez szans w starciu z PANZER III i IV! Niestety czołgi „7TP” nie miały szans wykazania swych zalet na placu boju: skuteczna niemiecka taktyka Blitzkriegu, przewaga ilościowa w sprzęcie pancernym i całkowite panowanie w powietrzu, brak pojazdów remontowych, części zamiennych i paliwa, skutecznie niwelowały zalety 7TP. Uniemożliwiało im to odniesienie jakichkolwiek znacznych sukcesów jak tylko mało znaczące wygrane starcia o znaczeniu lokalnym.
Co można dodać o lekkim czołgu 7YP wzorowanym na VICKERS E, na pewno był najbardziej udanym klonem tego czołgu niestety mimo zalet należał już wtedy do historii.

z chomika KASZUBY

18 KB
2 lip 11 17:16

13.jpg

Czołg średni Sd. Kfz 141 PzKpfW III

Według gen Guderiana teoretyka "Blitzkriegu", armia miała być wyposażona w dwa typy czołgów: pierwszy przeznaczony był do zwalczania czołgów wroga uzbrajony miał być w armatę długolufową p-panc. Drugi to czołg większy wsparcia piechoty. Panzer III był tym pierwszym.

z chomika KASZUBY

18 KB
2 lip 11 17:16

12.jpg

Czołg średni Somua S-35

Czołg francuski, uznany za jedną z najlepszych konstrukcji końca lat 30-tych, nie miał problemu z jakimkolwiek Panzerem (czołgiem niemieckim!), ale miał wadę jednoosobową wieżę, czyli dowódca miał zbyt dużo obowiązków (dowodzenie, celowanie, ładowanie), dość skutecznie to niwelowało zalety.

z chomika KASZUBY

23 KB
2 lip 11 17:16

11.jpg

Czołg wsparcia piechoty Matilda Mk I

Nie o każdym czołgu można powiedzieć "Królowa Pola Bitwy" o tym też tego nie mozna powiedziec, jest on często mylony z Matyldą II. Podczas ataku Niemc na Francję w 1940 roku, był trudny do zniszczenia dla Niemieckich czołgów. Powolność jaka go cechowała nie była wadą, gdy wykorzystywano go zgodnie z założeniami tej konstrukcji, czyli wsparcie piechoty. Piechurzy go lubili, poruszał sie równo z piechotą, dawał wsparcie ogniowe z KM, nie był zbyt wielki ale z biedą, było za co się schować. Jego następca Martlda II to inna historia

z chomika KASZUBY

21 KB
2 lip 11 17:16

10.jpg

Czołg lekki Sd. Kfz 121 PzKpfW II

Kolejny ciągnik rolniczy po Panzer I, teraz kolej była na 10 tonowy. Ten czołg w wrześniu był głównym czołgiem w ataku na Polskę. Była to konstrukcja przejściowa, w oczekiwaniu na właściowe czołgi ciężki( PzKpfwIV ) i średni (PzKpfw III).

z chomika KASZUBY

157 KB
2 lip 11 17:16

9.gif

Czołg ciężki NbFz V

Na początku 30-lat,na bazie doświadczeń wyniesionych z projektu Grosstraktor (duży traktor), powstał czołg "nowej konstrukcji" czyli po niemiecku "Neubaufahrzeuge V i VI" (oznaczenia V i VI , nie nawiązują do późniejszych, czołgów z tymi oznaczeniami, chociaż Goebbels strzelił gafę, nazwał te czołgi PzKpfw V , wyprzedzając ich powstanie o parę lat ,oznaczenie te pochodzą od biur konstrukcyjnych czołg NbFz V to dziecko fabryk Rheinmetal a NbFz VI Kruppa), czołgi te nigdy nie weszły do produkcji seryjnej, chociaż brały udział w walkach w Norwegii 1940. Wysłano tam trzy sztuki jedną trzeba było zniszczyć gdyż ugrzęzła na przeprawie blokując przejazd, pozostałe wróciły do do Rzeszy, gdzie używano je w szkole wojsk pancernych. Czołgi NbFz wysłano do Norwegii z powodu oszczędzenia cennych PzKpfw IV. Wpływ prac konstrukcyjnych prowadzonych na NbFz w latach trzydziestych wykorzystano przy konstrukcji Pzkpfw VI i V

z chomika KASZUBY

10 KB
2 lip 11 17:16

8.jpg

Czołg lekki Typ 95

Lekki czołg japoński, skonstruowany przez Mitsubishi na początku lat 30-tych. Początkowo używany był w Chinach przez armię japońską. Potem na całym Dalekim Wschodzie, niezawodny szybki to główne zalety tego czołgu,wyposażono go w nowoczesny silnik wysokoprężny, wady to przedział załogi niezbyt wygodny, wieża w której mieścił się tylko jeden członek załogi dowódca, który musiał wykonywać tyle samo działań co dowódcy francuskich czołgów czyli dowodzić , ładować i celować, w praktyce żadnej czynności nie wykonywał dobrze... Mimo wad można go uznać za udaną konstrukcję.

z chomika KASZUBY

19 KB
2 lip 11 17:16

7.jpg

Czołg lekki Sd. Kfz 101 PzKpfW I

W 1932 roku powstał projekt pierwszego niemieckiego czołgu, który z powodu obowiązującego Niemcy traktatu wersalskiego, nazywał się ”Landwirtschaftlichter Schlepper”, co po polsku oznacza ciągnik rolniczy. Ten „ciągnik rolniczy” wspólnie z Panzer II był główną siłą atakującą nasz kraj w 1939. PzKpfW I był słabo uzbrojony i słabo opancerzony, mimo to był minimalnie lepszy od polskich tankietek uzbrojonych w KM. Trzeba jednak przyznać, że Niemcy nigdy nie chcieli go używać głównie jako czołgu liniowego, jego podstawowa funkcją, było szkolenie załóg. Jednak Hitler przyspieszył rozpoczęcie działań wojennych i czołg PzKpfW I musiał brać w nich udział . W przypadku Polski czołg jeszcze miał jakieś szanse ale w przypadku Francji i Rosji mógł działać tylko w miej ważnych odcinkach frontu.

z chomika KASZUBY

61 KB
2 lip 11 17:16

6.jpg

tankietka TK

Prekursor rodziny TK- TK-1 został zbudowany w Biurze Konstrukcyjnym Broni Pancernych Wojskowego Instytutu Badań Inżynierii (BK Br.Panc. WIBI) w Warszawie w 1930 roku, jako kopia brytyjskiej tankietki Carden- Lloyd. W stosunku do oryginału, w wozach "made in Poland" zmieniono przede wszystkim zawieszenie, gąsienice i nieco zmodernizowano wygląd zewnętrzny i konstrukcję silnika (dodanie rozrusznika elektrycznego). W wersji TK-3 wprowadzono dalsze modyfikacje zawieszenia, lecz główną cechą rozróżniającą go od poprzedników, był zamknięty przedział bojowy. Chronologicznie następnym modelem był TKF. Główną jego modyfikacją było wprowadzenie silnika PF 122 B produkowanego na licencji w kraju (TK-2 miał importowany silnik Ford T, TK-1, TK-3 i TKF- Ford A). Poza tym zmodyfikowano zawieszenie koła napinającego oraz kształt uchwytu mocującego ramę zawieszenia do kadłuba. W ostatnim powstałym modelu- TKS zmiany były zauważalne już na pierwszy rzut oka:
należały do nich m.in. zmieniony kształt kadłuba, wzmocnione elementy zawieszenia, poszerzone gąsienice, nowe, kuliste jarzmo karabinu maszynowego i peryskop do okrężnej obserwacji pola bitwy. W sierpniu 1939 zapadła decyzja o przezbrojeniu 80 TKS-ów w działka wz. 38 FK-A, sklasyfikowane jako najcięższe karabiny maszynowe, niestety zamiarowi temu przeszkodził wybuch wojny. W tym czasie zdołano uzbroić w nową broń około 24 pojazdy. W kampanii wrześniowej użyte bojowo TKS-y z działkiem 20 mm dzięki niskiej sylwetce i wysokiej zwrotności mogły zaczaić się i z bliskiej odległości skutecznie zwalczać czołgi nieprzyjaciela. Pozostałe TK nie wykazały nawet średniej wartości bojowej, częściowe sukcesy będące ich udziałem można przypisać tylko zaskoczeniu i słabej obronie wroga.

z chomika KASZUBY

31 KB
2 lip 11 17:16

5.jpg

Czołg ciężki T 35

T 35 był w radzieckiej armii bronią pancerną, skonstruowaną do przełamywania szczególnie silnie umocnionych linii obronnych. Wozów tego typu wyprodukowano jednak małe ilości, stanowiły one wyposażenie brygad ciężkich czołgów.
T 35 do złudzenia przypomina angielski czołg A1E1 "Independent", na którym się wzorowano(wspominam o tym czołgu w okresie międzywojennym). Tak przez pewien okres według wojskowych miały wyglądać czołgi ciężkie, tej drogi zaniechano po doświadczeniach wyniesionych z walk toczonych w Hiszpanii. Chociaż jeszcze podczas II wojny światowej z powodzeniem wykorzystywano czołg „Gen. Grant”, ale to inna historia. Z maszyn wielo wieżowych, w tym przypadku było 5 wież, zrezygnowano na rzecz klasycznych maszyn jedno wieżowych, za to lepiej opancerzonych i mniejszych, co wydaje się znacznie rozsądniejsze.

z chomika KASZUBY

41 KB
2 lip 11 17:16

4.jpg

Czołg lekki T- 26

Pod koniec lat 20-stych w Armii Czerwonej rozpoczęto wdrażanie programu rozwoju broni pancernej. W związku z tym rozpoczęto poszukiwania lekkiego czołgu, który byłby gotowy do współdziałania z piechotą na polu walki. Ponieważ radziecki przemysł nie był w tym czasie zdolny podołać zadaniu skonstruowania takiej maszyny, Sowieci postanowili zakupić w Anglii licencję na produkcję lekkiego czołgu Vickers 6E oraz 15 egzemplarzy tegoż czołgu w wersji dwuwieżowej. Posłużyły one do rozwoju własnej konstrukcji, nazwanej T-26. T-26 był w Armii Czerwonej intensywnie eksploatowany i modernizowany, wyprodukowano ponad 60 różnych typów pojazdów skonstruowanych na bazie tego czołgu, m. in. wspomnianą już wersję dwuwieżową, miotacz ognia, czołg mostowy ST-26 i zdalnie sterowane czołgi TU-26 i TT-26 uzbrojone w miotacz ognia.
W dniu wybuchu wojny T-26 był najliczniejszym czołgiem lekkim w Europie. Pierwszy raz czołgi te zostały użyte bojowo podczas incydentów granicznych w Mandżurii w 1934 i 35r., brały też udział w hiszpańskiej wojnie domowej, sowieckich operacjach nad rzeką Chalchin- Gol, nad jeziorem Chassan, oraz w fińsko- radzieckiej Wojnie Zimowej. Ponieważ żadne z wymienionych państw nie wystawiło do wojny poważniejszych sił pancernych, radzieckim konstruktorom umknęły jego wady, do których należał cienki i nieracjonalnie rozłożony pancerz oraz skrajnie zawodny układ napędowy. W pierwszych dniach niemieckiej inwazji czołgi T-26 były masowo porzucane i dziesiątkowane przez Panzerwaffe, przez co zyskały sobie przydomek "przekleństwa radzieckich czołgistów". Od 1942 czołg ten używany był w znikomych ilościach drugorzędnych kierunkach działań. Ostatnie bojowe użycie nastąpiło w 1945 w operacji rozbicia Armii Kwantuńskiej na Dalekim Wschodzie

z chomika KASZUBY

113 KB
2 lip 11 17:16

3.jpg

Czołg Renault FT 17

Francuzom nie podobał się powolny angielski czołg, mieli inną koncepcję małego i zwrotnego czołgu. Francuski generał Jaen-Babtiste Estienne był głównym orędownikiem tej koncepcji dzięki niemu i Luisowi Renault powstała ta przełomowa konstrukcja. Koncepcja czołgu z obrotową jedną wieżą utrzymała się do dziś. FT-17 uznawany jest za najskuteczniejszą broń pancerną I wojny i nie tylko. Brał on udział wojnie Polsko-Bolszewickiej 1920 roku, był jeszcze na stanie Wojska Polskiego 1939 roku.

z chomika KASZUBY

267 KB
2 lip 11 17:16

2.gif

Czołg ciężki Mark I Big Willie

Brytyjskie Ministerstwo Wojny podczas I wojny Światowej, miało bardzo konkretne wymagania, co do nowej broni, czyli czołgi miały pokonywać okopy o szerokości 1, 52m i wspinać się na pionową ścianę wysokości 1, 22m, wymagania dość wyśrubowane. Triton i Wilson (ojcowie czołgu a właściwie Tank-a), postanowili to rozwiązać stosując koła o średnicy 1,83 i dodając tylne koło sterownicze. Dla stabilności konstrukcji uzbrojenie dwie 6-funtowe armaty morskie, postanowiono umieścić w bocznych barbetach- tak wyposażony czołg zwany był męski zaś uzbrojony w karabiny maszynowe żeński. Takie rozwiązanie dawało zysk na wadze dla czołgu żeńskiego, około 1-tony. Niestety jak się później okazało, po pierwszym starciu z niemieckim czołgami rozwiązanie to było mało praktyczne, czołgi żeńskie były bezbronne względem wozów wroga uzbrojonych w armaty. Po starciu w roku 1918 zaczęto tworzyć czołgi obojnaki.

Na zdjęciu zamieszczonym u góry wyraźnie widać dach z siatki który miał chronić przed granatami.

z chomika KASZUBY

20 KB
2 lip 11 17:16

1.jpg

Czołg prototyp Little Willie

Pierwszy czołg trzeba przyznać, że niepozorny. To jest tylko prototyp na uzbrojenie armii brytyjskiej, wszedł jego większy brat "Big Willie". W 1915 roku admiralicja angielska utworzyła specjalny komitet budowy okrętów lądowych (Landship Committee). Który przez prawie pierwszy rok tracił czas na bezproduktywne dyskusje (skąd my to znamy?). Dopiero nowo mianowany sekretarz komitetu, bankier, przyspieszył prace. W końcu zdecydowano się na budowę na podwoziu ciągnika "Bullock" firmy "W. Foster" w Lincoln dwóch wozów. Pojazdy te opracował inżynier z wymienionej firmy W. Tritton("Mały Willi" zwany jest też "Tritton" ) przy współpracy por. A. Wilsona związanego wcześniej z budową samochodów pancernych. W styczniu 1916 zorganizowano pokazy z udziałem tych wozów, zyskały one uznanie jak i wywołały sprzeciw. Jak wspomniałem na początku, do produkcji wszedł „Big Willie”, z względu na większe możliwości pokonywania okopów, zamówiono około 150 sztuk. Na tym skończyła się rola „Little Willie” w historii czołgów.

z chomika KASZUBY