Myśliwski Wiesław [wybór] - Wschodnie Losy Polaków. tom I.rar

Plemiona afrykańskie, które nie posiadały umiejętności pisania i czyta-nia, wytworzyły tzw. opowiadaczy przeszłości. Uczyli się oni od dzieciństwa, na pamięć, historii plemienia, by później przekazać to, czego się nauczyli, następcom. W ten nieskomplikowany sposób z pokolenia na pokolenie przekazywana była wiedza o przeszłości. W miarę upływu czasu coraz więcej było w tym przekazie zniekształceń, ale mimo to pozostaje on bezcennym, bo często jedynym źródłem dla historyków. Informacje przekazywane w pi-sanych źródłach też przecież ulegają zniekształceniom. Historia oralna, bo tak zwykło się ów przekaz mówiony nazywać, stanowi świadectwo, jak silna jest potrzeba związku z przeszłością. Związek ów nie tylko legitymizuje władzę, ale również wykształcony przez pokolenia system wartości. Przypomniały mi się owe plemiona afrykańskie w czasie lektury prac nadesłanych na konkurs „Wschodnie losy Polaków", którego owocem są prezentowane obecnie cztery tomy. Podobieństwo, mimo że umiejętność czy-tania i pisania wśród Polaków zamieszkujących tereny wschodnie była dość powszechna, jest znaczne. Stanowi o nim dążność do zachowania w nie-sprzyjających warunkach wiedzy o przeszłości, utrzymania związku ducho-wego z poprzednimi generacjami. W wypadku polskim dochodzi do tego jeszcze utrzymanie związku z utraconym terytorium. Przez dziesięciolecia czyniono wszystko, by wymazać ze świadomości zbiorowej przeszłość ziem wschodnich Rzeczypospolitej. Historia Polski kończyć się miała na Bugu, a co dalej na wschód - stanowić miało domenę historii narodów ZSRR. Dlatego można było zrobić film na podstawie Sienkiewiczowskiego „Potopu" (zresztą nie bez kłopotów), ale „Ogniem i mieczem" nie wchodziło w rachubę. Czym bliżej naszych czasów, tym silniejsze były restrykcje i aktywniej-sza cenzura. O terenach Rzeczypospolitej, które po 17 września 1939 r. znalazły się pod okupacją radziecką i które włączone zostały do ZSRR, nic nie można było pisać. Losy kilku milionów obywateli państwa polskiego miały stać się niebytem.