Wielkie Bitwy Historii

Rok 73 (679 od założenia Rzymu) nie był dla Italii pomyślny. Społeczeństwo, którego dobrobyt w dużej mierze opierał się na pracy niewolników, stanęło w obliczu poważnego kryzysu. Doszło do wybuchu wielkiego powstania niewolników, kierowanego przez charyzmatycznego przywódcę - Spartakusa. Współczesny czytelnik zazwyczaj odnosi się z sympatią do tej postaci, widząc w niej człowieka, który słusznie walczył o swoje prawa. W naszych czasach historia Spartakusa jest nie tylko, jak powiedziałby Tom Wolfe, "dobrym tematem" na hollywoodzki film, ale również źródłem inspiracji dla "niewolników" współczesnego świata, walczących z wyzyskiem i nierównością społeczną.

25 czerwca 1876 roku przed godziną 18 na zboczu wzgórza w południowej Montanie poległo 210 żołnierzy z Siódmego Regimentu Kawalerii Armii Stanów Zjednoczonych. Zginął też ich dowódca, podpułkownik George Armstrong Custer. Sześć i pół kilometra dalej w górę rzeki leżało ponad czterystu kolejnych żołnierzy, również martwych. Wszyscy zginęli z rąk Siuksów i Czejenów podczas bitwy nad rzeką Little Big Horn. Indianie nazwali ją bitwą "tłustej trawy". Bitwa nad Little Big Horn od strony taktycznej zakończyła się zwycięstwem plemion zamieszkujących Wielkie Równiny Ameryki Północnej, ale pod względem strategicznym przyniosła im klęskę. Dla Amerykanów "ostatnia bitwa Custera" była podręcznikową porażką.

Wiosną 1982 roku największe siły operacyjne, jakie Wielka Brytania zgromadziła za życia całego pokolenia, wypłynęły w morze, aby odzyskać Wyspy Falklandzkie z rąk argentyńskich. Była to jedna z najbardziej desperackich operacji wojennych podjętych w historii. Oddziały specjalne operowały w odległości zaledwie 800 mil od wybrzeży Antarktydy, prawie 8000 mil od portu macierzystego, w południowoatlantyckim klimacie nadchodzącej zimy. Brytyjczycy wiedzieli, że argentyńskie siły powietrzne przewyższają czterokrotnie liczebność brytyjskiego lotnictwa w tym rejonie oraz że argentyńscy piloci należą do najbardziej śmiałych i uzdolnionych na świecie. W celu przywrócenia równowagi sił Marynarka Królewska zdecydowała się na użycie nowoczesnych systemów broni rakietowej, które nie były jednak wcześniej testowane w warunkach bojowych.

Przyjęło się pisać o niepowodzeniu wyprawy hiszpańskiej Armady jako triumfie małego, choć obeznanego z morzem narodu nad potężnym światowym imperium. Podkreśla się także wagę odniesionego przez Anglików zwycięstwa. Uważane jest bowiem za początek elżbietańskiego złotego wieku odkryć geograficznych, morskiej potęgi i zamorskiej kolonizacji. Porażka Hiszpanów umocniła reformację protestancką w Anglii, nadała temu krajowi status głównej siły na morzach i nadkruszyła bastion Światowej potęgi Hiszpanii.

Ofensywa nad Ebro rozpoczęła się wieczorem 24 lipca 1938 roku i stanowiła ostatnią fazę hiszpańskiej wojny domowej. Ludzie, którzy doświadczyli już ciężkich 2 lat tej wojny, nie wierzyli w rychłe zakończenie konfliktu. W rzeczywistości bitwa nad Ebro była początkiem końca rządów republikańskich w Hiszpanii. Batalia ta stanowiła ostatni akt rewolty republikanów i doprowadziła do wyczerpania się zasobów materialnych i ludzkich oraz w decydujący sposób przyczyniła się do zwycięstwa frankistów. Latem 1938 roku wydawało się, że szanse republikanów na zwycięstwo są w zasięgu ręki. Bitwa nad Ebro była z pewnością największą ofensywą hiszpańskiej wojny domowej i wykazała, że armia republikańska była skuteczną siłą bojową.

Generał Ulysses S. Grant uznał, że zdobycie Richmondu - stolicy konfederatów, będzie możliwe po sforsowaniu rzeki James i zbliżeniu się do miasta od południa. Uważał, że odcięcie konfederackich linii zaopatrzeniowych i zajęcie Petersburga zmusi wojska generała Roberta E.Lee w północnej części Wirginii do kapitulacji lub przynajmniej wywabi je z okolic Richmondu gdzieś, gdzie łatwiej będzie można wydać im ostateczną bitwę. Na nową operację złożyło się nie tylko dziesięciomiesięczne obleganie Petersburga - najdłużej trwające oblężenie w amerykańskiej historii wojen - lecz również wiele innych starć: sześć walnych bitew i jedenaście mniejszych, pół setki drobnych potyczek, sześć szturmów oraz cztery osobne ekspedycje wojskowe.