15.jpg

Zadar


Zadar to główne miasto północnej Dalmacji. Powstałe jeszcze w czasach iliryjskich, rozbudowywane przez Rzymian, czego ślady są aktualnie wydobywane na światło dzienne na starówce. Widoczne są zaś ślady panowania weneckiego z lat 1409-1797. Potem na krótko zawitał tu Napoleon, na trochę dłużej Habsburgowie.
Ciekawostką natomiast jest, iż w okresie 1920-1941 na podstawie traktatu z Rapallo, Zadar był oddany Włochom, jako niewielka enklawa Zara. Spowodowało to zresztą, że Zadar, ważny w regionie port, nie będąc w ramach Jugosławii stracił na znaczeniu na rzecz Splitu.
Struktura zabudowy miejskiej pochodzi jeszcze z czasów rzymskich. Mowa oczywiście o starówce ulokowanej na małym półwyspie, który w bardzo dawnych czasach był zresztą wyspą. To jest interesująca część Zadaru. Mniej więcej w centrum znajduje się plac, dawne rzymskie forum. Przy placu zbudowano obiekty sakralne, które do dzisiaj są najważniejszymi zabytkami Zadaru.
Najbardziej chyba wyróżnia się okrągły, przedromański kościół św. Donata (IX w.) – wejście płatne 5 kn. Wewnątrz nie ma ołtarza, a jest sala koncertowa. Aczkolwiek jak na salę, jest niewielka. Rotunda św. Donata z 3 absydami po wschodniej stronie kontrastuje nieco ze stojącą obok wieżą katedry św. Anastazji. Dzwonnica ta (wejście płatne – 10 kn dorośli, 5 kn - dzieci) budowana pomiędzy XV – XIX w. stoi na tyłach katedry, co jest nieco mylące. Wejście do katedry nie znajduje się przy placu. Trzeba przejść ulicą Široką na północ do Trg sv. Stošije. Romańska katedra św. Anastazji (zwana lokalnie katedrala sv. Stošije) budowana w XII – XIII w. jest największą katedrą w Dalmacji. Ma ładny późnoromański fronton, wewnątrz piękne weneckie stalle z XV w. Przez cały czas są w niej przechowywane w marmurowym sarkofagu relikwie świętej.
W ostatnim czasie (2005) poza murami, na północno-zachodnim skraju półwyspu, na nabrzeżu zbudowano morskie organy, na których grają fale. Nabrzeże ma tu kształt szerokich stopni schodzących do morza. Wydobywane dźwięki zależą od rozfalowania wody, musicie tu więc trafić przy wietrznej pogodzie...