25.jpg

czołg średni M 4 Gen. Sherman

Następca "M 3", oczekiwany długo "M 4", był postępem w porównaniu do poprzednika. Czołg zbudowany klasycznie a nie „dziwacznie” jak „M3” i praktycznie był lepszy od niego pod każdym względem. Jego początkowy sukces, okazał się bardzo kosztowny dla aliantów. Debiut tego czołgu w Afryce północnej był bardzo udany. Dowództwo alianckie uznało "Shermana", za rozwiązanie ich kłopotów z niemieckimi dywizjami pancernymi. Wstrzymano pracę nad innymi czołgami i rozpoczęto masową produkcję „M 4”. Kampania włoska, raczej nie mogła potwierdzić lub zanegować tej opinii, z racji charakteru prowadzonych działań, czołgi nie mogły się wykazać i używano ich w ograniczonym zakresie. W 1943 stało się jasne, że wykorzystywany sprzęt nie sprosta niemieckim czołgom „PzKpfw V” i „PzKpfw VI”. Departament uzbrojenia USA przystąpił do prac nad czołgami ciężkimi, niestety upór dowództwa armii lądowej wstrzymał produkcję tych maszyn. Te decyzje kosztowały życie dużą ilość alianckich czołgistów. Pierwszy poważny test, jakim była inwazja w Normandii, obnażył wszystkie braki „Shermana”. Zaczęły się szybkie przeróbki tworzenie na bazie „M 4” niszczycieli czołgów, z wzmocnionym pancerzem i innym uzbrojeniem. Największe możliwości walki dawał model z angielską armatą 17 funtową o kalibrze 76,2 mm, co wydaje się małą różnica do standartowego działa kaliber 75 mm. O wartości tej armaty nie stanowiła jednak średnica, ale olbrzymia szybkość początkowa pocisku równa 1200 m/s i ciężar pocisku. Tak uzbrojone „Shermany” zwano „Firefly”, zagrażały „Panterom” i „Tygrysom”, które nie mogły się już czuć takie bezkarne na placu boju. Mimo silnego uzbrojenia „M 4” starał się atakować z boku lub z tyłu, bo ta pozycja dawała największą szansę zniszczenia „niemieckiego kota”, jednak dalej „Firefly” nie dorównywał skutecznością pancerza niemieckim czołgom. Mimo wszystko stracony „Sherman” był szybko zastępowany podobnie jak „T 34”. Oba czołgi nadawały się do szybkiej produkcji, co ostatecznie dawało przewagę ilościową na placu boju, w efekcie tego wygraną, nie zawsze liczy się jakość, tu liczyła się ilość. Czołgów "Sherman" wyprodukowano od 1942, 50 tysięcy sztuk, 2 tyś miesięcznie. Panter Niemcy wyprodukowali 6300 sztuk Tygrysów 1350 sztuk, razem wszystkich czołgów, Niemcy wyprodukowali przez cały okres wojnyod 1939 roku 24 700.