lecz-131.jpg

lecz-087.jpg

Jest to bylina niska, płożąca się, o liściach zimotrwały ...

Jest to bylina niska, płożąca się, o liściach zimotrwałych, ciemnozielonych, lśniących. Z rozgałęzionego klącza wyrastają pojedynczo liście i króciutkie łodyżki zakończone dzwonkowatym, brunatnopurpurowym kwiatem. Owocem jest torebka. Cała roślina pachnie kamforą. Kopytnik rośnie w lasach i zaroślach Europy. Należy do roślin leczniczych słynnych w antycznej Grecji, gdzie służył do leczenia chorób nerek i do aromatyzowania wina. W celach leczniczych zbiesr się kłącza (Rhizoma Asari), czasem z liśćmi. Należy to robić ręcznie i ostrożnie. W Polsce kopytnik jest pod częściową ochroną. Kłącza czyści się i suszy rozpostarte cienką warstwą w temperaturze nie przekraczającej 35°C. Zawierają one olejek eteryczny (z którego przez krystalizację można otrzymać azaron), skrobię, żywice i substancje bakteriobójcze. Ich smak jest gorzki. Działają wymiotnie, moczopędnie i przeczyszczająco. Są skutecznym środkiem przeciw chorobom nerek lub dróg moczowych i żółciowych, jak również przeciw stanom zapalnym dróg oddechowych. Lecznictwo ludowe używa kłączy jako środka odwykowego w leczeniu alkoholizmu (powoduje wymioty). Cała roślina jest trująca; w dużych dawkach powoduje przekrwienie narządów miednicy małej, co jest szczególnie niebezpieczne dla kobiet w ciąży. Okres kwitnienia: IV-V Zbiór kłączy: VIII-IX Zbiór kłączy z liśćmi: VIII

lecz-112.jpg

RUMIANEK BEZPROMIENIOWY (Chamomilla suaveolens) Rumiane ...

RUMIANEK BEZPROMIENIOWY (Chamomilla suaveolens) Rumianek bezpromieniowy Roślina jednoroczna o łodydze wzniesionej, bogato rozgałęzionej i gęsto ulistnionej. Liście są pierzastodzielne, siedzące, naprzemianległe. Koszyczki pojawiają się pojedynczo na szczytach rozgałęzień. Mają barwę zielonożółtą, dno stożkowate, puste, bez brzeżnych kwiatów języczkowatych. Owocem jest niełupka. Cała roślina ma przyjemny aromat. Gatunek ten pochodzi z Ameryki Północnej i Azji Wschodniej. Do Europy został sprowadzony dopiero w ostatnim wieku, do ogrodów botanicznych. Spotyka się go na przydrożach, podwórkach i odłogach. Zastępuje rumianek pospolity w chłodnych rejonach, gdzie ten gatunek nie rośnie. Zbiera się koszyczki (Flos Matricariae discoideae) w pełni rozwoju razem z bardzo krótką szypułką. Po wysuszeniu w miejscu cienistym w cienkich warstwach, których się nie przewraca, uzyskuje się przyjemnie pachnący surowiec, który należy przechowywać w zamkniętych pudłach. Zawiera on olejek eteryczny (w mniejszej ilości niż rumianek pospolity), garbniki, glikozydy i gorycz. Służy do tych samych celów co rumianek pospolity, ale ma mniejszą wartość leczniczą. Odwar jest środkiem pomocniczym przy leczeniu grypy (środek napotny), działa skutecznie w przypadku zaburzeń w trawieniu (środek dezynfekujący i wiatropędny) oraz wypędza pasożyty jelitowe. Odwar o dużym stężeniu służy do płukania jamy ustnej i do obmywania wyprysków skórnych oraz egzem. Okres kwitnienia: IV-VII Zbiór koszyczków: IV-VII

lecz-101.jpg

WRZOS ZWYCZAJNY (Calluna vulgaris L.) Wrzos zwyczajny ...

WRZOS ZWYCZAJNY (Calluna vulgaris L.) Wrzos zwyczajny Krzewinka lub krzew zimozielony, o gałązkach dołem rozesłanych i zakorzeniających się, gęsto pokrytych igiełkowatymi liśćmi. Drobne, różowolila kwiaty są zebrane w wielokwiatowe grona szczytowe. Owocem jest torebka. Jest to gatunek rozpowszechniony w strefie umiarkowanej, w Norwegii dochodzi do 71°30'. Rośnie na glebach kwaśnych, ubogich, na skałach, piaskach i torfowiskach, gdzie może tworzyć rozległe płaty. W celach leczniczych zbiera się kwiaty (Flos Callunae lub Flos Ericae) lub kwitnące ziele (Herba Callunae). Kwiaty zrywa się ręcznie, łodygi ścina na początku kwitnienia. Zebrane części schną łatwo w miejscu ocienionym i przewiewnym lub w suszami w temperaturze, która może dojść do 60°C. Ususzone części należy przechowywać w miejscu suchym i w ciemności. Zawierają one flawonoidy (m.in. kwercytrynę i mirycytrynę), garbniki, kwas krzemowy i inne substancje. Działają przeciwzapalnie (zwłaszcza na drogi moczowe) i moczopędnie, jak również uspokajająco. W mieszance z innymi ziołami wrzos stosuje się w przypadkach chorób przewodów moczowych. Jest środkiem pomocniczym w leczeniu chorób nerek i przerostu prostaty. Z kwiatów sporządza się odwar (2-3 tyżki kwiatów na 2 szklanki wody) i pije się 1/3-1/2 szklanki 2-3 razy dziennie. Podobne rezultaty w leczeniu uzyskuje się stosując niektóre gatunki z rodzaju Erica (E.herbacea). Oba gatunki są ozdobne i miododajne. Okres kwitnienia: VIII-X Zbiór kwiatu: VIII-IX Zbiór ziela: VIII-IX

lecz-100.jpg

WRZOS ZWYCZAJNY (Calluna vulgaris L.) Wrzos zwyczajny ...

WRZOS ZWYCZAJNY (Calluna vulgaris L.) Wrzos zwyczajny Krzewinka lub krzew zimozielony, o gałązkach dołem rozesłanych i zakorzeniających się, gęsto pokrytych igiełkowatymi liśćmi. Drobne, różowolila kwiaty są zebrane w wielokwiatowe grona szczytowe. Owocem jest torebka. Jest to gatunek rozpowszechniony w strefie umiarkowanej, w Norwegii dochodzi do 71°30'. Rośnie na glebach kwaśnych, ubogich, na skałach, piaskach i torfowiskach, gdzie może tworzyć rozległe płaty. W celach leczniczych zbiera się kwiaty (Flos Callunae lub Flos Ericae) lub kwitnące ziele (Herba Callunae). Kwiaty zrywa się ręcznie, łodygi ścina na początku kwitnienia. Zebrane części schną łatwo w miejscu ocienionym i przewiewnym lub w suszami w temperaturze, która może dojść do 60°C. Ususzone części należy przechowywać w miejscu suchym i w ciemności. Zawierają one flawonoidy (m.in. kwercytrynę i mirycytrynę), garbniki, kwas krzemowy i inne substancje. Działają przeciwzapalnie (zwłaszcza na drogi moczowe) i moczopędnie, jak również uspokajająco. W mieszance z innymi ziołami wrzos stosuje się w przypadkach chorób przewodów moczowych. Jest środkiem pomocniczym w leczeniu chorób nerek i przerostu prostaty. Z kwiatów sporządza się odwar (2-3 tyżki kwiatów na 2 szklanki wody) i pije się 1/3-1/2 szklanki 2-3 razy dziennie. Podobne rezultaty w leczeniu uzyskuje się stosując niektóre gatunki z rodzaju Erica (E.herbacea). Oba gatunki są ozdobne i miododajne. Okres kwitnienia: VIII-X Zbiór kwiatu: VIII-IX Zbiór ziela: VIII-IX

lecz-098.jpg

BUKSZPAN ZWYCZAJNY (Buxus sempervirens L.) Bukszpan zwy ...

BUKSZPAN ZWYCZAJNY (Buxus sempervirens L.) Bukszpan zwyczajny Jest to krzew o liściach zimozielonych, sadzony w ogrodach i parkach ze względu na walory ozdobne. Na zielonych gałązkach osadzone są naprzeciwlegle liście eliptyczne, całobrzegie, gładkie, skórzaste. Wczesną wiosną w kątach liści tworzą się krótkie, gęste grona złożone z żółtych kwiatów: kwiat słupkowy znajduje się pośrodku i otoczony jest kwiatami pręcikowymi. Owocem jest torebka. Gatunek ten, pochodzący z Europy Południowej, rozprzestrzenił się na całym świecie. Zbiera się, uszczykując w sposób umiarkowany, liście bukszpanu (Folium Buxii). Podczas suszenia w cieniu trzeba je często przewracać. Po wyschnięciu mają barwę zieloną i gorzki smak. Zawierają głównie alkaloidy (buksynę), olejek eteryczny i garbniki. Działają przeciwgorączkowo. Stosowane są także w przypadkach stanów zapalnych dróg żółciowych i moczowych. W tym celu sporządza się odwar biorąc 1/2 łyżeczki do kawy na filiżankę wody lub przyjmuje sproszkowane liście w dawce 0,5 g dziennie, zależnie od wskazówek lekarza. Zanim zaczęto stosować chininę, bukszpanem leczono malarię. Z liści robi się okłady lub kąpiele w przypadku bólów gośćcowych, dny i wyprysków skórnych. Jest to roślina trująca, należy więc przestrzegać zalecanych dawek. Drewno bukszpanu jest bardzo zwarte, twarde i trwałe. Używa się je w drzeworytnictwie i do wyrobu instrumentów muzycznych. Okres kwitnienia: III-IV Zbiór liści: IV-VI

lecz-095.jpg

OGÓRECZNIK LEKARSKI (Borago officinalis L.) Ogórecznik ...

OGÓRECZNIK LEKARSKI (Borago officinalis L.) Ogórecznik lekarski Roślina jednoroczna o łodydze rozgałęzionej, z liśćmi jajowatymi. Pozostałe liście zebrane są w różyczkę. Na wierzchołku łodygi pojawiają się luźne skrętki złożone z niebieskich kwiatów. Owocem jest czterokrotna rozłupnia. Cała roślina jest szczeciniasto owłosiona. Ogórecznik pochodzi z krajów śródziemnomorskich, skąd dostał się, poprzez Hiszpanię, do pozostałych krajów Europy. Zbiera się kwitnące ziele (Herba Boraginis) lub liście albo kwiaty. Ścina się ręcznie, w rękawiczkach, górną część pędu, co powoduje wyrastanie nowych pędów. Ziele suszy się rozpostarte cienką warstwą, najpierw na słońcu, które powoduje jego zwiędnięcie, następnie w cieniu lub w suszarni w temperaturze nie przekraczającej 40°C. Pachnie ono i smakuje jak ogórek. Zawiera garbniki, śluzy, saponinę oraz kwas krzemowy i inne substancje mineralne. Ziele działa przeciwzapalnie (zwłaszcza przy zapaleniu dróg moczowych). Sporządza się odwar (1 1/2-2 łyżki ziela na 1-2 szklanki wody), który leczy również skutecznie choroby dróg oddechowych, kaszel, chrypkę i nieżyt oskrzeli. Ogórecznik pobudza czynności organizmu, reguluje przemianę materii i uspokaja układ nerwowy. Świeży sok stosuje się w przypadkach zaburzeń nerwowych, zewnętrznie - w przypadkach wyprysków i stanów zapalnych skóry. Młode liście ogórecznika zawierają dużo witaminy C i służą do sporządzania sałatki wiosennej przyprawionej koprem i cebulą. Jest to również doskonała roślina miododajna. Okres kwitnienia: V-IX Zbiór ziela: V-IX

lecz-094.jpg

BRZOZA BRODAWKOWATA (Betula pendula) Brzoza brodawkowat ...

BRZOZA BRODAWKOWATA (Betula pendula) Brzoza brodawkowata Jest to duże drzewo o brązowych, zwisających gałązkach i białej korowinie pnia, spękanej u jego podstawy. Liście długoogonkowe, początkowo lepkie, są ułożone naprzemianlegle. Brzoza jest rośliną jednopienną: ma kotki z kwiatów słupkowych i kotki z kwiatów pręcikowych. Owocem jest orzeszek oskrzydlony. Jest to gatunek pospolity w Europie i Azji, gdzie rośnie w lasach, widnych gajach i wzdłuż dróg. Liści brzozy używano od dawna do leczenia chorób układu moczowego i gośćca. Liście (Folium Betulae) zrywa się w dwa miesiące po ich ukazaniu się, suszy w cieniu lub w suszami w temperaturze 40°C. Zawierają saponiny, garbniki, olejek eteryczny, żywice i substancje antyseptyczne. Mają przyjemny zapach i gorzki smak. Działają moczopędnie i odkażająco, nie drażniąc nerek. Są zatem jednym z głównych składników mieszanek moczopędnych pneznaczonych do leczenia przewodów moczowych, pęcherza i kamicy nerkowej. Wywołują także poty, zwłaszcza w mieszankach z kwiatem lipowym. Sporządza się odwar z 1 1/2-2 łyżek pokrajanych liści oraz 2 szklanek wrzącej wody i pije 2-3 razy dziennie. Zewnętrznie liście brzozy służą do przygotowania odświeżających kąpieli i leczenia gośćca. Za pomocą suchej destylacji drewna uzyskuje się dziegieć (Pix Betulae) często stosowany do leczenia chorób skórnych. Okres kwitnienia: IV-V Zbiór liści: V-VI

lecz-093.jpg

BERBERYS ZWYCZAJNY (Berberis vulgaris L.) Berberys zwyc ...

BERBERYS ZWYCZAJNY (Berberis vulgaris L.) Berberys zwyczajny Jest to krzew o liściach odwrotnie jajowatych, ostro ząbkowanych. Liście wyrastają pękami na krótkopędach w kątach kolców. Żółte kwiaty są zebrane w zwisłe grona. Owocem jest walcowata, czerwona jagoda. Cała roślina z wyjątkiem jagód jest trująca. Gatunek ten występuje w całej Europie i sięga po Kaukaz. Rośnie w lasach, na nasłonecznionych zboczach, na skrajach pól. Już w dawnych czasach znano jego właściwości lecznicze; używano go jako środka przeciwgorączkowego, a także do leczenia chorób żołądka, wątroby i serca. Zbiera się korę i owoce (Cortex, Fructus Berberidis). Korę zdejmuje się zarówno z gałązek, jak i z korzeni; czyści się ją, następnie suszy (nawet na słońcu) i dosusza w suszarni w temperaturze do 50°C. Kora zawiera alkaloidy, z których najważniejszyą jest silnie trująca berberyna. Z tego względu używa się kory stosunkowo rzadko i tylko pod kontrolą lekarza. Znajduje zastosowanie w leczeniu chorób nerek, kamicy nerkowej i chorób układu krążenia oraz służy do pobudzania czynności żołądka i wątroby. W małej dawce działa przeczyszczająco, żółciopędnie i moczopędnie, w dużej dawce powoduje stan odużenia, wymioty, biegunki, a nawet paraliż ośrodka oddechowego. Zbiera się owoce całkowicie dojrzałe na jesieni. Nadają się one do spożycia w stanie świeżym, po zakonserwowaniu lub ususzeniu. Są kwaśne i zawierają bardzo dużo witaminy C. Służą do przygotowania herbatek i ziółek odświeżających. Okres kwitnienia: IV-V Zbiór kory: III-IV i X Zbiór owoców: X

lecz-092.jpg

Jest to bylina rosnąca na ląkach, pastwiskach i trawnika ...

Jest to bylina rosnąca na ląkach, pastwiskach i trawnikach. Jej przyziemna różyczka łopatkowatych liści znosi dobrze konkurencję traw oraz innych roślin i wydaje od wiosny dużo generacji koszyczków. Koszyczki składają się z brzeżnych białych lub różowych kwiatów języczkowatych i środkowych żółtych kwiatów rurkowatych. Owocem jest niełupka. Jest to pospolita roślina używana od dawna do leczenia ran i chorób dróg oddechowych. Zbiera się koszyczki kwiatowe (Flos Bellidis). Uszczykuje się je wraz z małym kawałkiem szypułki i suszy na siatkach w cieniu lub na słońcu. Zawierają saponiny, olejek eteryczny, substancje śluzowe, garbniki i barwniki. Ze względu na działanie ściągające i zmiękczające lecznictwo ludowe używa kwiatów stokrotki do leczenia nieżytów dróg oddechowych i jako środka wykrztuśnego. Są one skuteczne w przypadku nieżytu żołądka i jelit oraz łagodzą zaburzenia trawienne. Sporządza się odwar (3%), który pozostawia się na 20 minut i pije w ilości 2-4 filiżanki dziennie. Maceracja na zimno daje zresztą te same wyniki. Kwiaty stokrotki poprawiają wygląd mieszanek ziół. Służą również do okładów i kąpieli przeciwzapalnych, zmniejszających wybroczyny, wrzody i wypryski skórne. Odwar z zielonych liści powoduje ten sam skutek. Okres kwitnienia: IV-X Zbiór koszyczków: IV-IX

lecz-089.jpg

Jest to bylina o rozgałęzionej łodydze i szerokim pokroj ...

Jest to bylina o rozgałęzionej łodydze i szerokim pokroju oraz grubym, walcowatym kłączu. Liście są jajowate, miękkie, naprzemianległe. W ich kątach pojawiają się kwiaty dzwonkowate, szypułkowe, barwy brunatnofioletowej. Owocem jest czarna jagoda. Pokrzyk rośnie w Europie na skrajach lasów, na śmietniskach i odłogach. Cała roślina jest silnie trująca. Znane są wypadki śmiertelnego zatrucia się dzieci, które mylą owoce pokrzyku z owocami borówki czernicy. Według mitologii greckiej Atropos była jedną z Parek, tą, która przecinała nić życia, a słowo atropos oznacza nieuchronność. Rzymianki używały soku z jagód w celu powiększenia źrenic, stąd nazwa gatunkowa pokrzyku belladonna - piękna pani. Zbiera się liście (Foltum Belladonnae) lub korzenie i kłącza (Radix Belladonnae). Suszy się je w temperaturze 40°C. Obie części rośliny zawierają ok. 1% alkaloidów tropanowych (hioscyjamina, atropina, belladonina i skopolamina). Preparaty galenowe produkowane przez przemysł farmaceutyczny (wyciąg, nalewka) oraz wyodrębnione alkaloidy zmniejszają napięcie mięśni gładkich (spasmolyticum), łagodzą bóle w kolce nerkowej i żółciowej oraz uspokajają ataki astmy. Używa się ich również w celu zmniejszenia pocenia się nocnego u gruźlików. Rozszenanie źrenicy ocznej przez atropinę jest wykorzystywane przy badaniach oftalmologicznych. Okres kwitnienia: VI-VIII Zbiór liści: VI-VIII Zbiór korzeni: X i III-IV

lecz-131.jpg

chomikuj-2018