Kresy, Wołyń, UPA

Książka przedstawiająca pięć stuleci z życia przestępczego półświatka Lwowa. Dysponujący lekkim piórem oraz rozległą wiedzą historyczną autor znakomicie zobrazował żyjących w tym mieście od XIV do XIX w.

Lwów i obrona Lwowa.

Drugi tom z cyklu "Smak Kresów" jest, podobnie jak pierwszy, połączeniem relacji podróżniczej, opisu krajoznawczego i szkicu historycznego.

Tym razem odbędziemy z nim tysiąckilometrową podróż po dzikich puszczach i bagnach Polesia – krainy tajemniczej i fascynującej, pociętej gmatwaniną rzek i kanałów, gdzie na każdym kroku natrafiamy na relikty kultury pradawnej i… tej bardziej współczesnej, sowieckiej, sąsiadującej z pozostałościami zamków i majątków wielkich polskich rodów – Radziwiłłów, Sapiehów, Wiśniowieckich. Przypomnimy sobie postacie polskich twórców i bohaterów narodowych związanych z tymi ziemiami i odwiedzimy dziką i wyludnioną strefę czarnobylską.

Trasa tej blisko 600-stronicowej wędrówki wiedzie przez Brześć i Polesie Brzeskie, Kobryń, okolice Janowa Poleskiego i Pińska, podróż Prypecią, wyprawę na Zajasiołdzie, Zarzecze, Zahorynie, Błota Olmańskie, Puszczę nad Lwą, Dawidgródek i Turów, lasy i bagna środkowego Polesia, Prypecki Park Narodowy, Dereszewicze, Mozyrz i Polesie Mozyrskie, strefę czarobylską, Kosów, Mereczowszczyznę i Berezę, a także wiele, wiele innych miejsc z ich ciągle żywą historią, kulturą i nadal jeszcze dziewiczą przyrodą. Mnóstwo rycin, zdjęć i mapek, a także skorowidz nazwisk i miejscowości – to wszystko, wraz ze wspaniałą narracją-gawędą autora pozwala mi stwierdzić, że jest to najbardziej wszechstronne i atrakcyjne opracowanie o Polesiu, jakie się dotychczas ukazało.
Andrzej Czytelnik
http://kresy24.pl/21273/czar-polesia/

Nacjonaliści ukraińscy dokonali eksterminacji ludności polskiej zamieszkującej Kresy Wschodnie Rzeczypospolitej, które znalazły się pod okupacją sowiecką i niemiecką. Do pojedynczych napadów oraz rzezi na masową skalę doszło w kilku tysiącach miejscowości. Zginęło tam, według różnych szacunków, od 100 tys. do 200 tys. osób.


Korzystając z zachowanych relacji świadków, w książce odnotowano wydarzenia w 500 miejscowościach (na terenie województw: wołyńskiego, poleskiego, tarnopolskiego, lwowskiego, stanisławowskiego, rzeszowskiego i lubelskiego), w których z rąk OUN-UPA poniosło śmierć blisko 20 tysięcy Polaków. Część skazanych na zagładę polskich mieszkańców otrzymała pomoc humanitarną ze strony ukraińskich sąsiadów, zazwyczaj członków rodzin mieszanych, krewnych lub przyjaciół, czasem nieznajomych, kierujących się chrześcijańską miłością bliźniego, w sporadycznych przypadkach - także ze strony katów.


Zachowani we wdzięcznej pamięci ocalonych Ukraińcy - główni bohaterowie tej książki (ponad 1300 osób, niestety częstokroć anonimowych) zasłużyli na zaszczytne miano "sprawiedliwych" i na publiczne uhonorowanie, ponieważ z narażeniem życia, indywidualnie, a nawet całymi rodzinami, przeciwstawili się czynnie ludobójstwu. Ostrzegali przed napadem, udzielali schronienia, wskazywali drogi ucieczki, zaopatrywali w żywność i ubranie, przewozili w bezpieczne miejsce, do lekarza czy szpitala, przyjmowali pod opiekę, a nierzadko na długoletnie wychowanie sieroty po zamordowanych, odmawiali wykonania rozkazu zabicia członka własnej rodziny - np. żony lub męża - narodowości polskiej. Dzięki aktom solidarności i miłosierdzia ocalały zarówno pojedyncze osoby, jak i całe wsie (łącznie ponad 2,5 tysiąca osób). Kilkuset Ukraińców wykonawcy "akcji antypolskiej" ukarali śmiercią, uważając udzielanie pomocy "Lachom" za zdradę ukraińskich ideałów narodowych.