Panteon.jpg

6 Starożytny Rzym - mauzoleum Hadriana.jpg

Mauzoleum Hadriana, Zamek św. Anioła (wł. Castel Sant'An ...

Mauzoleum Hadriana, Zamek św. Anioła (wł. Castel Sant'Angelo) – grobowiec przeznaczony dla cesarza Hadriana, jego rodziny oraz następców. Wzniesiono go pod koniec życia cesarza (budowa została rozpoczęta ok. 135 r., zakończona w 139 r.), na lewym brzegu Tybru, w pobliżu Watykanu. Aby ułatwić komunikację, na wysokości Pola Marsowego przerzucono ośmioprzęsłowy most Pons Aelius. Grobowiec wybudowany został na podstawie w kształcie kwadratu o boku 89 m i wysokości 15 m. Na niej postawiono koliste mauzoleum o wysokości 21 i średnicy 64 m przekryte kopułą, na której, na warstwie ziemi posadzono drzewka cyprysowe. Kopuła ozdobiona była ustawionym na podwyższeniu, wykonanym z brązu posągiem cesarza powożącego kwadrygą. Na krawędzi ścian mauzoleum ustawiono posągi z marmuru. Ściany podstawy ozdobiono fryzem z bukranionów i inskrypcjami wymieniającymi pochowanych w mauzoleum członków jego rodziny. W Mauzoleum pochowano Antonina Piusa, Marka Aureliusza, Septymiusza Sewera, i Karakallę. Wejście do mauzoleum prowadziło przez dromos i rampę zakończoną kwadratowym pomieszczeniem, w niszy którego umieszczono posąg cesarza. Z tego pomieszczenia spiralny korytarz prowadził do komory grobowej o wymiarach 8 x 8 m. Ściany tego pomieszczenia wyłożono marmurem a jego nisze przeznaczone były na urny z prochami zmarłych. Budowla funkcję mauzoleum pełniła do 271, kiedy została włączona w system murów obronnych Rzymu. W czasach Teodoryka zamieniono ją na więzienie. W V wieku została przebudowana na fortecę. Podczas najazdu Gotów zniszczone zostały marmurowe rzeźby wieńczące mauzoleum (obrońcy użyli połamanych rzeźb do obrzucania szturmujących). Pod koniec VI wieku papież Grzegorz I Wielki przemianował ją na Zamek św. Anioła (podczas zarazy panującej w Rzymie ujrzał nad budynkiem Mauzoleum postać anioła z mieczem w ręku). W 608 r. papież Bonifacy IV na szczycie budynku wzniósł kaplicę Świętego Anioła w Niebie. W 1277 papież Mikołaj III połączył zamek z Watykanem za pomocą korytarza, istniejącego do dziś. Od 1752 roku budynek zdobi rzeźba przedstawiająca anioła z mieczem. Obecnie, od roku 1933, znajduje się w nim watykańskie muzeum średniowiecznej broni. Ten budynek służył także jako schronienie Rzymian przed wrogiem.

Bazylika Maksencjusza.jpg

Bazylika Maksencjusza i Konstantyna – największa bazylik ...

Bazylika Maksencjusza i Konstantyna – największa bazylika i zarazem budynek na Forum Romanum w Rzymie. Budowę bazyliki rozpoczął w 308 cesarz Maksencjusz. Budowa została zakończona przez Konstantyna Wielkiego w roku 312 (po zwycięstwie nad Maksencjuszem w bitwie przy moście Mulwijskim). Bazylika ustawiona była na platformie o wymiarach 100 x 65 m. Posiadała 3 krótkie, szerokie nawy. Wysokość budowli wynosiła 35 m. Ściany i posadzki wyłożone kolorowymi marmurami. W zachodniej apsydzie stał kolosalny posąg cesarza Konstantyna, wykonany z brązu i marmuru, który odkryto tutaj w 1487 r. Pozostałości posągu (głowa, ręka i stopa) eksponowane są na dziedzińcu Palazzo dei Conservatori (na Kapitolu). Do VII wieku dach bazyliki zdobiły złocone płytki. Architektura budowli wzorowana na Termach Karakalli i Termach Dioklecjana. Bibliografia[edytuj]

Bazylika św Piotra za murami.jpg

jedna z czterech bazylik papieskich (dawniej zwanych pat ...

jedna z czterech bazylik papieskich (dawniej zwanych patriarchalnymi) znajdujących się na terenie Rzymu i Watykanu. Jest to miejsce pochówku świętego Pawła.Bazylika została zbudowana przy Via Ostiense przez cesarzy Teodozjusza I, Arkadiusza i Walentyniana II w latach 386-440. Pięcionawowa budowla poprzedzona została atrium.Dzisiejszy wygląd kościoła to efekt tej rekonstrukcji. Bazylikę nadal poprzedza dziedziniec otoczony granitową kolumnadą. Pośrodku ustawiono figurę św. Pawła z mieczem. Świątynię poprzedza narteks, nad którym widoczna jest fasada ozdobiona złotą mozaiką. Pomiędzy oknami umieszczono wizerunki czterech proroków: Izajasza, Jeremiasza, Ezechiela i Daniela. Nad nimi pas ze sceną, w której Baranek Boży poi trzodę w czterech rzekach – symbolu czterech Ewangelii. Tympanon wieńczący fasadę ozdobiony jest mozaiką z Chrystusem na tronie, otoczonym przez świętych Piotra i Pawła. Gotycki baldachim nad grobem św. Pawła Drzwi po prawej stronie to Święta Brama otwierana z okazji jubileuszu roku świętego. Drzwi te pochodzą z poprzedniej bazyliki. Zostały wykonane w Konstantynopolu w 1070, zniszczone podczas pożaru i zrekonstruowane w 1967. Wnętrze świątyni o wymiarach 131,0 × 65,0 m, nadal podzielone jest na 5 naw przy pomocy ustawionych w rzędach 80 kolumn. Pod łukiem tęczowym kończącym nawę główną umieszczony jest grób św. Pawła przykryty gotyckim baldachimem wykonanym przez Arnolfo di Cambio w 1285. (Podczas prowadzenia prac rekonstrukcyjnych znaleziono w tym miejscu kratę, jaką zwyczajowo przykrywano grób męczennika w czasach wczesnochrześcijańskich. W pobliżu odkryto też pochówki innych osób. Istniał bowiem zwyczaj chowania zmarłych w pobliżu grobu osób uznanych za święte). Łuk wznoszący się nad baldachimem zdobi mozaika z V wieku z postaciami Zbawiciela i patriarchów. Apsyda kończąca nawę główną także jest ozdobiona mozaiką w stylu bizantyjskim. Ukazano na niej Chrystusa na tronie w otoczeniu świętych: Piotra, Andrzeja, Pawła i Łukasza. Na ścianach naw, ułożone w długi pas, znajdują się medaliony z wizerunkami kolejnych papieży, od św. Piotra aż do Benedykta XVI.

Bazylika św Jana na Lateranie.jpg

katedra biskupa Rzymu, jedna z czterech bazylik większyc ...

katedra biskupa Rzymu, jedna z czterech bazylik większych. Bazylika była częścią rezydencji kolejnych papieży od roku 313. Po przeniesieniu siedziby przez Benedykta XI do Perugii, a następnie (podczas pontyfikatu Klemensa V do Awinionu) Lateran został spalony (1308) i ograbiony[potrzebne źródło]. Dlatego papież Grzegorz XI wracając z Awinionu przeniósł siedzibę na Watykan.Fasada głównego wejścia do bazyliki została zaprojektowana w XVIII wieku przez Alessandro Galilei w stylu klasycznym (ukończono ją 1733). Układ pilastrów i półkolumn podkreśla pięcionawowe wnętrze bazyliki. Poniżej gzymsu widoczny jest napis: Omnium Ecclesiarum Urbis et Orbis Mater et Caput – matka i głowa wszystkich kościołów miasta i świata. Znaczy to, że świątynia ta jest katedrą papieży – biskupów Rzymu i zwierzchników całego Kościoła. Fasadę wieńczy piętnaście siedmiometrowych figur, przedstawiających doktorów Kościoła z rzeźbą Chrystusa ustawioną w centralnej części. Wejście do bazyliki prowadzi z szerokiego narteksu. Środkowe drzwi zostały przeniesione z Kurii znajdującej się przy Forum Romanum. Drzwi po prawej stronie to Święta Brama. W przedsionku, po lewej stronie, znajduje się rzeźba przedstawiająca Konstantyna. Pochodzi ona z term jego imienia. We wnętrzu, na pierwszym filarze prawej nawy bocznej, zachowała się część fresku Giotta ukazującego Bonifacego VIII ogłaszającego Rok Święty. W niszach filarów umieszczono posągi 12 apostołów autorstwa uczniów Berniniego.. Centralną część zajmuje Krzyż Św., po stronie lewej Matka Boska i niewielka postać papieża Mikołaja IV, fundatora mozaiki. W lewej części transeptu znajduje się późnorenesansowy ołtarz Najświętszego Sakramentu. Freski zdobiące ściany ilustrują historię bazyliki. Powstały na przełomie XV i XVI wieku. Boczne kaplice oraz nawy (zwłaszcza nawy skrajne) to miejsce spoczynku papieży i kardynałów. Po lewej stronie znajduje się wejście na dziedziniec klasztoru. Otaczają go średniowieczne krużganki wykonane przez kamieniarzy z rodziny Vassallettich zaliczanych do szkoły Cosmatich. Krużganki powstały w latach 1215-1232. Charakteryzują się delikatną rzeźbą kolumienek, często skręconych, zdobionych mozaiką lub złoceniami. Lateran - baptysterium św. Jana Transept jest połączony z baptysterium Świętego Jana u Źródła na Lateranie. Zostało zbudowane w latach 314-320 przez adaptację istniejących tu wcześniej term Domu Faustyny. Miało kształt rotundy z basenem pośrodku osłoniętym baldachimem. Obecną formę na planie ośmiokąta uzyskało podczas przebudowy w 440 r. kopułę wsparto na ośmiu porfirowych kolumnach a wokół basenu zbudowano obejście. Do zewnętrznej nawy dobudowano cztery kaplice.. Do kościoła przylega budynek, w którym mieści się dawna kaplica papieska Sancta sanctorum, w której znajduje się obraz Chrystusa Acheiropoieton. Na placu San Giovanni in Laterano znajduje się najwyższy z 13 egipskich obelisków. Ma wysokość 31,0 m (z cokołem 47,0). Początkowo stał przy Circus Maximus. Papież Sykstus V polecił go przenieść w obecne miejsce.

2.jpg

Bazylika św Piotra.jpg

zbudowana w latach 1506-1626 rzymskokatolicka bazylika n ...

zbudowana w latach 1506-1626 rzymskokatolicka bazylika na placu św. Piotra na Watykanie. To drugi co do wielkości kościół na świecie (powierzchnia: 23 000 m²; większą świątynią jest tylko Bazylika Matki Boskiej Królowej Pokoju w Jamusukro powierzchnia: 30000 m²) i jedno z najważniejszych świętych miejsc chrześcijaństwa. Wedle tradycji bazylika stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku św. Piotra, uznawanego za pierwszego papieża – jego grób leży pod głównym ołtarzem. W bazylice i w jej podziemiach znajdują się także groby innych papieży, w tym Jana Pawła II. Na początku XVI wieku, Juliusz II, podjął decyzję o zburzeniu grożącej zawaleniem bazyliki z czasów Konstantyna i zbudowaniu w tym miejscu nowej świątyni. Zadanie powierzył Donato Bramantemu, który zaprojektował świątynię na planie centralnym krzyża greckiego z kopułą nad przecięciem naw. Budowę rozpoczęto w 1506 r. Po śmierci Bramantego (1514), budowę kontynuował Rafael wraz z pomocnikiem Bramantego – Guliano da Sangallo. Rafael zaproponował zmianę w projekcie z planu centralnego na bazylikę z podłużną nawą główną. Prace przerwała jego przedwczesna śmierć w 1520 r. Na jego miejsce pojawił się Baldassare Peruzzi, który ponownie zmienił koncepcję bazyliki, wracając do układu budowli centralnej. Musiał się również zmierzyć z innym problemem – układ kolumn pod kopułą okazał się być zbyt słabym i zaczął pękać. Peruzzi rozwiązał to przez pogrubienie kolumn i dostawienie dodatkowych filarów. Niestety i jego kariera, jako budowniczego bazyliki św. Piotra kończy się dość szybko, a dokładniej w 1527 Sacco di Roma, gdy to fundusze przeznaczone na konstrukcje kościelne mocno ubożeją. Po kilku miesiącach budowniczym zostaje Antonio da Sangallo. Sangallo młodszy chce jednak zmienić koncepcję bazyliki, wydłużając całość w jedną stronę, oraz wprowadzeniem elewacji dwu-wieżowej. Kolejną osobą odpowiedzialną za budowę bazyliki został Michał Anioł (1546), który stworzył nowy (i w znacznym stopniu ostateczny) późnorenesansowy projekt kościoła, mający najwięcej wspólnego z projektem Bramantego z 1505 r. W porównaniu z Bramantem projekt Michała Anioła cechuje większa zwartość i jednolitość planu oraz monumentalizm elewacji, zdradzający związki z architekturą starożytnego Rzymu. Po objęciu kierownictwa Michał Anioł rozpoczął budowę trzech absyd i kopuły. Prace prowadził do śmierci, czyli do 1564 r. W tym czasie ukończono budowę absydy z lewej strony bazyliki oraz bęben kopuły. Dzieło Bramantego, Rafaela i Michała Anioła było kontynuowane przez architektów Pirro Ligorio, Vignolę, Giacomo della Portę (który w 1590 ukończył kopułę według projektu Michała Anioła), Domenico Fontanę, Giovanniego Fontanę i Carlo Madernę (od 1605). Ten ostatni na polecenie papieża Pawła V zmienił plan kościoła na krzyż łaciński dobudowując podłużną nawę od wschodu oraz zaprojektował obecną fasadę od strony placu św. Piotra, utrzymaną w duchu baroku. Bazylika św. Piotra została konsekrowana 18 listopada 1626 przez papieża Urbana VIII. Przez wiele lat był to największy kościół chrześcijański.

Bazylika Santa Maria Maggiore.jpg

22.jpg

23.jpg

Panteon.jpg

aiu2011.wseiz