Książki

Aldous Huxley - Kontrapunkt

"Istotą nowego sposobu patrzenia jest różnorodność. Różnorodność oczu i rozmaitość oglądanych widoków. Jeden człowiek ocenia wypadki z punktu widzenia biskupa, drugi pod kątem widzenia ceny flanelowych kaftaników, inny z punktu widzenia wesołej zabawy. Każdy ze swego punktu widzenia dostrzega inną postać zjawiska - odmienny pokład rzeczywistości. Otóż ja chcę patrzeć równocześnie wszystkimi oczami" - mówi jedna z postaci Kontrapunktu, porte-parole autora, pisarz Filip Quarles. Kontrapunkt, jedna z wielu w XX wieku powieści o artystach, jest realizacją program Quarlesa. Jej bohaterowie - malarze, pisarze, dziennikarze, politycy, filozofowie, uczeni, kabotyni i święci, arystokraci i parweniusze, damy i kokoty, matrony i kobiety wyzwolone - choć są nośnikami autorskich idei (intelektualizm jako model życia, szanse cywilizacji, ludzie jako obiekty przyrodnicze, obowiązki artysty), nie tracą wyrazistości psychologicznej i pełni wymiaru.

Eginald Schlattner - Fortepian we mgle

"Fortepian we mgle" to prawdziwa czarna perła powieściopisarstwa. W znakomitej narracji godnej mistrzów gatunku wielkie problemy dziejowe przeplatają się z wszelkimi odcieniami miłości, upokorzenia i odwagi.

Schlattner pewnym piórem kreśli wyrazistą panoramę dziejów Rumunii XX wieku, przemian społecznych i obyczajowych, zawirowań Historii, nieuchronnie wstrząsającej losem jednostki. Kolejna po "Czerwonych rękawiczkach" siedmiogrodzka powieść ewangelickiego pastora to barwny kalejdoskop, który tworzą Sasi, Żydzi, Cyganie, zdeklasowane zamożne mieszczaństwo, zagubieni aktywiści, płomienni agitatorzy, piękne robotnice i przeintelektualizowane arystokratki. Śledząc pogmatwane losy Clemensa, wrażliwego młodzieńca z bogatej saskiej rodziny, poznajemy zależności i ukryte mechanizmy rządzące powojennym społeczeństwem rumuńskim. Przyglądamy się wszechobecnej niemocy i paraliżującej nieumiejętności odnalezienia się w nowych realiach, skrzętnie kamuflowanych zuchwałością i butą bohaterów po obu stronach społecznej barykady.

"Fortepian we mgle" jest kluczem do zrozumienia mieszkańców Transylwanii, ale w epickim zwierciadle Schlattnera swoje odbicie rozpozna także wielu Europejczyków wplątanych w ideologiczne intrygi XX wieku.