l-Mother-and-baby-owls.jpg

Sowy – ptaki nocyRzadko widujemy te tajemnicze i niezwykłe drapieżniki. Większość z nich dopiero o zmierzchu wylatuje bezszelestnie z gniazd i rozpoczyna łowy. Sowy to ptaki nieznane dla wielu ludzi dlatego często uważane są za nocnych morderców. W starożytnych Atenach, sowa była symbolem mądrości, na Dalekim Wschodzie – szczęścia. W Polsce dawniej nie uważano sów za królów i królowe nocy, ale kojarzono z wywoływaniem duchów i ze złymi przepowiedniami. Na świecie można spotkać 133 gatunki sów, a w Polsce jedynie 13. Kojarzymy je głównie z nocą, natomiast sóweczka (najmniejsza z naszych sów), żywiąca się małymi ptakami, poluje wyłącznie za dnia. Zalatująca do nas jedynie w ostre zimy – sowa śnieżna, mieszkanka północy – zdobywa pożywienie także w dzień, ponieważ jest przyzwyczajona do polarnego długiego lata. Pójdźka żeruje o zmroku, a puszczyk mszarny jest aktywny o każdej porze dnia i nocy. Natomiast dla uszatki każda pora na polowanie jest dobra.


Natura przystawała je mroku. Sowa nie porusza gałkami ocznymi, za to może obrócić głowę nawet o 180 stopni. Jest dalekowidzem, zauważa zdobycz z kilkudziesięciu metrów, jednak nie widzi tego, co trzyma w szponach. Wbrew opiniom sowa widzi w dzień tak samo dobrze jak w nocy, natomiast w zupełnych ciemnościach jest ślepa. Pozostaje jej jednak jeszcze doskonały słuch. Uszy sów różnią się wielkością i są umieszczone asymetrycznie: jedno wyżej od drugiego. Dzięki temu ptak bezbłędnie lokalizuje ofiarę. Sowy krążą bezszelestnie nad ziemią dzięki budowie piór. Sterówki pokrywa delikatny meszek, zaś lotki na brzegach charakterystyczne ząbki. Wszystko to idealnie wycisza odgłosy tarcia. Sowy najczęściej zjadają myszy, szczury, żaby, jeże, norniki i ryjówki. Puszczyk żywi się także drobnymi ptakami płoszonymi z gniazd. Nie gardzi również owadami. Często role się odwracają i to nocny łowca jest ofiarą. Puchacz często staje się zdobyczą jastrzębia lub orła. Jeśli nie uda mu się w porę schować, siada na gałęzi, stroszy pióra i wymachuje głową. Pójdźka odpędza wroga klaskaniem skrzydłami. Natomiast uszatka szeroko otwiera pomarańczowo – czerwone oczy, stroszy pęki piór na głowie i kłapie dziobem. Samice sów znoszą średnio 5 jaj, a przy obfitości jedzenia – nawet 11. Podczas wysiadania jaj samice są dokarmianie przez samce. Podrośnięte pisklęta żywią się wrzucanym do gniazda przez rodziców, pokarmem.


Sowy to tajemnicze ptaki, które stały się bohaterami wielu przysłów, legend i zabobonów.
Z jednej strony prześladowane przez człowieka ze względu na złą sławę jaką im przypisano im w ludowych podaniach. Z drugiej - od wieków uważane za symbol mądrości i wiedzy.
Sowy ze względu na swój enigmatyczny tryb życia od dawna były bohaterami wielu legend, niestety także dość często padały ofiarą ludzkich przesądów. Istniało m.in. przekonanie, że pójdźka jest zwiastunem śmierci, a płomykówka - pożarów. Wynikało to głównie z nieznajomości roli tych ptaków w ekosystemie i ich użyteczności dla człowieka. Dopiero badania składu pokarmowego pozwoliły na lepsze poznanie i zrozumienie tych ptaków, a także na rozpoczęcie działań ochronnych.