Wieloryby z Patagonii.jpg

Kiedy brytyjski dziennikarz Bruce Chatwin porzucił pracę w „Sunday Timesie” w Londynie dla kariery pisarskiej (zanim jeszcze powstały jego znakomite powieści podróżnicze i eseje), wysłał swoim przełożonym słynny telegram: „Wyjechałem do Patagonii”.


„Wyjechałem do Patagonii”

Gdyby wieloryby biskajskie południowe umiały mówić, z pewnością powtórzyłyby te słowa. Każdego roku te ogromne ssaki – mierzące do 18 m długości i ważące do 130 t – migrują z zimnych wód oceanicznych wokół Antarktydy, gdzie żerują, w okolice półwyspu Valdés w argentyńskiej Patagonii, gdzie odbywają gody.


W obu miejscach czują się doskonale. W zasobnych wodach oceanicznych Antarktyki żywią się żyjącym w ogromnych ławicach krylem, czyli drobnymi skorupiakami występującymi w zimnych wodach. Z nadejściem jesieni migrują na północ wzdłuż wschodnich wybrzeży Ameryki Południowej, gdzie w cieplejszych wodach wokół półwyspu Valdés rozmnażają się i wychowują młode w bezpiecznych zatokach Nuevo i San José.


Wieloryby dzielą te wody z dużymi koloniami uchatek patagońskich i słoni morskich. Często bawiąc się z młodymi, podpływają nawet na odległość 200 m od brzegu. Widok ten przyciąga rzesze turystów z całego świata. Szczególnie zachwyceni są ci, którym uda się zobaczyć, jak dorosłe wieloryby uczą swoje młode ewolucji znanej tylko temu gatunkowi, zwanej żeglowaniem, polegającej na wynurzeniu płetwy i łapaniu w nią wiatru, aby szybciej sunąć po oceanie.


Kryl – główny pokarm wielorybów biskajskich południowych – żywi się planktonem roślinnym (głównie glonami). Wzrost temperatury wody morskiej oraz szybsze topnienie pokrywy lodowej wokół Antarktydy spowodują wielkie zmiany w bardzo delikatnym ekosystemie morskim. W efekcie zmniejszy się zarówno biomasa roślinnego planktonu, jak i samego kryla, co poważnie zagrozi przetrwaniu tych coraz rzadszych waleni.


Zaobserwowano, że w tych latach, w których antarktyczne lato jest cieplejsze niż zwykle, rodzi się mniej wielorybów, przypuszczalnie na skutek poronień wywołanych niedoborem pożywienia. Jak wynika z badań, młode wieloryby od pokoleń uczą się od matek, gdzie w przepastnym oceanie szukać pokarmu. Jeśli kryl zniknie z tych wód, wielorybom będzie bardzo trudno zmienić miejsce żerowania.