pegaz1505ok.jpg

Pegaz (gr. Πήγασος, Pḗgasos, łac. Pegasus) – w mitologii greckiej skrzydlaty koń zrodzony z krwi Meduzy, która trysnęła, gdy Perseusz odciął jej głowę.
Pegaz zamieszkiwał okolice źródła Pirene na Akrokoryncie. Odnalazł go tam Bellerofont, który przy użyciu złotego wędzidła, otrzymanego od Ateny, zdołał okiełznać rumaka. Przy jego pomocy heros pokonał Chimerę, planując następnie wznieść się na jego grzbiecie na szczyt Olimpu. W drodze na szczyt Bellerofont został jednak zrzucony z grzbietu skrzydlatego rumaka przez Zeusa. Na szczyt dotarł jedynie Pegaz. Od tego momentu służył on Zeusowi, który po śmierci przeniósł go na nieboskłon tworząc gwiazdozbiór Pegaza.
Uderzenie kopyta tego konia miało otworzyć na górze Helikon, jednej z siedzib muz źródło Hippokrene, stąd stanowi on symbol natchnienia poetyckiego i plastycznego. Obecnie wizerunek Pegaza używany jest jako logo wielu firm.
Etymologia
Poeta Hezjod łączy imię Pegaz z takimi słowami jak "wiosna" oraz "dobrze", pēgē. Jednakże, korzenie imienia mogą podchodzić od słów z języka luwijskiego: pihassas, co oznacza "piorun", "błyskawica", lub Pihassasas – imię jednego ze starożytnych bogów pogody. Dosłownie znaczy "bóg piorunów", "bóg błyskawic".
Hezjod przedstawiał jedną historię, w której Pegaz w spokoju pił wodę ze studni, kiedy to mityczny bohater o imieniu Bellerofont złapał rumaka. Wszędzie, gdzie skrzydlaty koń postawił swoje kopyto na ziemi, "inspirujące źródło buchało natychmiast". Jedno z tych źródeł, Hippokrene ("konskie źródło") powstało u podnóża góry Helicon, z rozkazu Posejdona, aby zapobiec przed nabrzmieniem tejże góry, oraz kolejne w Troezen. Hesiod wspominł również, że Pegaz nosił błyskawice dla Zeusa.
Mitologia
Narodziny
Bellerofont lecący na Pegazie(1914)
Istnieje kilka wersji tego, jak narodził się skrzydlaty ogier Pegaz oraz jego brat Chrysaor. Jedna z nich opowiada, że Pegaz powstał z krwi Meduzy, której to Perseusz odciął głowę[1]. Analogicznie do mitu, w którym Atena narodziła się z głowy Zeusa. Kolejna wersja również informuje o pozbawieniu głowy Meduzy przez Perseusza, jednak tym razem podanie informuje, że skrzydlaci bracia narodzili się z ziemi, karmieni krwią Gorgony. Jedna z wariacji tej historii utrzymuje, że byli uformowani ze zmieszanej krwi Meduzy oraz odrobiny morskiej piany, implikując tym samym rolę Posejdona, jako mającego bardzo duży udział w ich stworzeniu.
Przygody
Pegaz wspierał bohatera imieniem Bellerofont w jego obu walkach przeciwko Chimerom oraz Amazonkom. Istnieją różne opowieści, w których to Bellerofont odnalazł Pegaza. Najbardziej popularna mówi, że Polyeidos powiedział bohaterowi, aby ten zanocował w świątyni Ateny. W nocy odwiedziła go bogini i ofiarowała mu złotą uzdę. O poranku gdy dalej dzierżył uzdę, napotkał Pegaza pijącego wodę z Pieriańskiego źródła. Kiedy koń zobaczył uzdę, zbliżył się do Bellerofonta i pozwolił mu się dosiąść. Bellerofont pokonał Chimerę na grzbiecie Pegaza. Później próbował dolecieć na Pegazie na szczyt góry Olimp, po to by zobaczyć bogów. Jednakże Zeus, niezadowolony z poczynań mitologicznego śmiałka sprawił, że Bellerofont spadł z grzbietu Pegaza i nigdy nie dotarł na szczyt góry[2].
Olimp
Pegaz zostawił Bellerofonta i kontynuował swoją podróż na szczyt Olimpu, gdzie Zeus zatrzymał go w swojej niebiańskiej stajni, jako najważniejszego z koni. Pegaz przynosił Zeusowi grzmoty i błyskawice, tak, aby zawsze miał je pod ręką gdy tylko ich potrzebował. Pegaz był na tyle posłuszny Zeusowi, że zawsze był na czas gdy został zawołany oraz nigdy nie zdarzyło mu się upuścić ani zgubić broni swojego Pana. Służył wiernie Zeusowi aż do końca swoich dni.
Śmierć
Pegaz w przeciwieństwie do bogów był śmiertelny. Ze względu na swoją wierną służbę u boku Zeusa, został uhonorowany swoją własną gwiezdną konstelacją. Ostatniego dnia swojego życia, kiedy Zeus przemienił go we wspomnianą konstelację[3], jego jedno, małe piórko spadło na ziemię, w okolicach miasta Tarsus[4].