kościół 1955r.jpg

Gumieńce: kościółek
przy ulicy Lwowskiej

Kościół p.w. Matki Boskiej Różańcowej, który znajduje się przy ul. Lwowskiej w Szczecinie kryje niejedną tajemnicę. Razem ze szczecińskim przewodnikiem Robertem Abelite przybliżymy historię tego charakterystycznego kościółka na Gumieńcach.

Monika Wiśniewska - Gumieńce24.pl [G24]: Kościoły, to budynki, które sporo mogą nam powiedzieć o historii danego miejsca.
Robert Abelite [RA]: Proszę zwrócić uwagę na Warszewo, Gumieńce, Pomorzany i na wiele innych dzielnic, dawnych wiosek. To co zazwyczaj zostało z dawnej zabudowy, to przede wszystkim stare kościoły, budowane najczęściej pod koniec XIII wieku, a następnie poszerzane, poprawiane, rozbudowywane i ozdabiane w XIV i XV wieku. Wiek XIX też miał bardzo duży wpływ na te zabytki, a szczególnie na wspomniany kościół na Gumieńcach, który pochodzi z XIII wieku. Sama wieża pochodzi z 1800 roku, czyli z początku XIX wieku. Później przybyło dużo przybudówek, które odmieniły nieco charakter kościoła przy ul. Lwowskiej. Ten kościół ma jeszcze pewną tajemnicę.

G24: To w sumie niewielki kościółek.
RA: To jest kościół jednosalowy, czy raczej jednonawowy. W XIII wieku zbudowano go na planie prostokąta. Była to absolutnie prosta budowla z kamieni polnych, częściowo z bloków granitowych. Później w XIV wieku został on przebudowany i powstało sklepienie kolebkowe z takimi lunetami, wpasowanymi pod kątem prostym. Całość tworzy jakby gotycką ozdobę z XIV wieku.

G24: Kościół przy ul. Lwowskiej przykuwa uwagę. Od razu widać, że jest to budynek zabytkowy.
RA: Prawda? Wygląda na stary, już na pierwszy rzut oka. Z daleka widać spiczaste zwieńczenie wieży kościoła. Tak jak wspomniałem wieża powstała znacznie później, tuż przed nadejściem wojsk Napoleona.

G24: Kościoły często kojarzą się z przepychem. Ten raczej jest skromny.
RA: To prawda. Chociaż w zasadzie zachowały się tutaj dwa elementy, na które należy zwrócić uwagę. Pierwszy to oryginalny ołtarz barokowy z XVII wieku. Sporo tych barokowych ołtarzy poginęło ze Szczecina, a tutaj możemy go podziwiać w całej okazałości. Druga ciekawostka to chrzcielnica z końca XIX wieku. Jest jednak i trzecia perełka...

G24: To to jest ta tajemnica?
RA: Tak. Możemy ją teraz odkryć. Na wieży znajduje się zegar, który nie był dla niej przeznaczony. Pierwotnie stał w rejonie Bramy Portowej. Tam, gdzie znajduje się teraz przystanek tramwajowy przy ul. Wyszyńskiego, znajdowała się kiedyś średniowieczna brama miejska, na której znajdował się ten właśnie zegar. Brama została rozebrana, praktycznie nie ma po niej żadnego śladu poza tym zegarem. W momencie kiedy podjęto decyzję o rozebraniu bramy, po roku 1875, postanowiono przenieść zegar. I tutaj dokładnie nie wiadomo co było dalej. Może zgłosiła się parafia, może była jakaś dyspozycja, w każdym razie zegar trafił na Gumieńce. Myślę, że mieszkańcy Gumieniec mogą być dumni z tego symbolu, bo kiedyś ten zegar znajdował się na murach obronnych Szczecina, największego miasta w okolicy. To taka ciekawostka. Warto się przyjrzeć ołtarzowi, chrzcielnicy i zegarowi. Proszę zwrócić uwagę na te elementy.