szwedzki-mlyn-2_500x382_6083f57741d452772002b20c6dba3e32.jpg

Po lewej stronie Szwedzkiego Bruku, strumień Chojnówka szemrze o historii uroczyska, w którym tworzył kiedyś mąkę. Dowody istnienia starego młyna wodnego powoli odchodzą w niepamięć. Bardziej świadczy o nim nienaturalna rzeźba terenu, niż szczątkowe ruinki. Dowodzi się, że już od trzynastego stulecia strumień ten zasilał koło młyńskie. Z brzegu brukowanej drogi widzimy porastające wysoką trawą uroczysko, nieopodal na wzgórzu mamy niszczejący cmentarzyk ewangelicki, a obok niego poletko łowieckie. Miejsce warte zatrzymania się na dłuższą chwilę. Jego walory najlepiej doceniać w ciągu dnia. Po przeciwległej stronie wysoka skarpa daje poczucie intymności dla przechadzających się tam ludzi. Niczym odgrodzenie od współczesnego świata, pokryte drzewoskłonem.

Na Szwedzki Młyn trafimy, idąc czerwonym szlakiem z osiedla Bukowego, lub niebieskim z ulicy Mącznej (do Szwedzkiego Bruku) i dalej czerwonym szlakiem po zniszczonym bruku . Uroczysko powita nas szumem stopnia wodnego z niszczejącą zaporą po lewej stronie drogi i ruinami zabudowań po prawej.

Są to pozostałości dawnego młyna zbożowego, którego historia liczy ponad 700 lat. Pierwszym właścicielami byli Cystersi z Kołbacza (a któżby inny ;). Kolejni posiadacze to: Szwedzi - podczas Wojny 30-o Letniej zamienili młyn w prochowy - który strawił pożar, Hans Blaurock i jego spadkobiercy w okresie XII - XIX w. (ponownie jako młyn zbożowy) , Friedrich Jaeckel od 1838 r. który uruchomił tu produkcję papieru i worków dla pobliskiej cementowni Stern, i wreszcie Johannes Burmeister - w 1880 r. założył tu restaurację która przyciągnęła rzesze turystów a miejsce to stało się głównym ośrodkiem turystycznym na terenie puszczy.

Historia tego miejsca gwałtownie urywa się w 1944 .r kiedy to w wyniku działań wojennych część zabudowań została zniszczona a następnie całość ulegała stopniowej dewastacji, aż do stanu obecnego, czyli nielicznych pozostałości w postaci: schodów, nasypu zapory i próchniejącej zastawki, zarośniętego stawu młyńskiego oraz fundamentów i sklepień piwnicznych. Na wzgórzu, po wschodniej stronie uroczyska znajduje się cmentarzyk ewangelicki rodziny Jaeckel. Parę lat temu, ktoś tam postawił wielki krzyż, w wyjątkowo nieudolnej formie, który ewidentnie zeszpecił to miejsce. Niestety konstrukcja monumentu została wykonana wyjątkowo solidnie i nawet służby leśne, mimo deklaracji że został on postawiony bezprawnie na terenie rezerwatu, na chwilę obecną nie potrafią znaleźć sposobu pozbycia się go.