45-Zamei i mury Grodziec.jpg
Haalinaa / Zamki i pałace - Dolny Sląsk / 45-Zamei i mury Grodziec.jpg
Pobierz
Inne foldery z plikami do pobrania
W czasie wędrówek po Sudetach często spotykanymi elementami krajobrazu są zamki. Wiele z nich jest bardzo malowniczo usytuowanych na niedostępnych szczytach górskich. Większość tych zamków pochodzi z czasów rozbicia dzielnicowego Polski, była wybudowana przez piastowskich książąt śląskich. Pierwsze grody na tych ziemiach pojawiły się już w VI wieku. Po włączeniu Śląska około roku 990 do państwa polskiego zaszła potrzeba wzmocnienia południowej granicy państwa. Zaczęły powstawać tam drewniane warownie obronne, a w wieku XIII na miejscu niektórych z nich powstały zamki murowane. Największe zasługi w budowie zamków ponieśli książęta księstwa świdnickiego, które po powiększeniu drogą mądrej polityki bądź walki zbrojnej, zostało przemianowane na Księstwo Świdnicko-Jaworskie. W tym czasie królowie czescy chcący wykorzystać osłabienie państwa polskiego szczególnie energicznie zaczęli zabiegać o umocnienie swojej władzy na Śląsku. Dlatego na południowej granicy Śląska powstało wówczas tak wiele obronnych zamków. Granica ta przebiegała w górzystym terenie, co w połączeniu z budowanymi na szczytach gór, lub w bagnistym, trudno dostępnym terenie zamkami tworzyło trudną do sforsowania zaporę.
Do wieku XIII prawo budowania zamków posiadali tylko książęta, dopiero w XIV wieku zaczęły powstawać zamki prywatne, a wiele zamków książęcych przeszło w ręce rycerzy i dworzan. Wówczas również zamkami zaczęli władać, czyniąc z nich bazę wypadową, bardzo niebezpieczni dla okolicznej ludności rycerze-rozbójnicy. Wiele zamków zostało w owym okresie zniszczonych. Następnym okresem w którym wiele ze śląskich zamków zostało zniszczonych był początek XV wieku. Miało wtedy miejsce powstanie husyckie, a zamki były celem ataków powstańców w celu przejęcia ich. Następnie bazy te były zbrojnie likwidowane. Niektóre z zamków od tamtej pory pozostają w ruinie, inne były odbudowywane z wprowadzeniem nowoczesnych założeń obronnych. Były powiększane, dobudowywano do nich pomieszczenia użytkowe i gospodarcze, tworzono podzamcza. Następnym okresem rozbudowy i przebudowy zamków jest wiek XVI, kiedy to coraz częstsze stosowanie broni palnej oraz rozwój architektury renesansowej zmusił właścicieli do dostosowania ich do tych wymogów. Obronne znaczenie zamków zaczęło spadać już w XVII wieku, za przyczyną artylerii. Uwydatniło się to w trakcie toczonej na tych ziemiach w latach 1618-1648 wojny trzydziestoletniej. Spowodowała one bardzo duże zniszczenia i wiele z zamków nie została po nich odbudowana.
W wieku XVIII po zajęciu Śląska przez Prusy wielu ówczesnych właścicieli zamków, które straciły już w owym okresie całkowicie zdolności obronne, zaczęła przebudowę swych rezydencji na pałace. Inne z zamków zaczęły popadać w ruinę po opuszczeniu ich przez właścicieli. Natomiast zamek w Kłodzku został całkowicie zniszczony przez Prusaków, gdyż na jego miejscu wybudowano nowoczesną twierdzę obronną. Dopiero wiek XIX znowu okazał się dla tych budowli łaskawy, za przyczyną panującego wówczas romantyzmu, oraz rozwoju turystyki pod koniec tego wieku. Zaczęto wtedy prace zabezpieczające i odbudowę niektórych zamków. Często prace te były prowadzone niestarannie i zacierały pierwotne założenia. Również II wojna światowa przyniosła wiele zniszczeń wśród tych budowli.
Lecz pomimo tych zniszczeń nadal budowle te stanowią bardzo interesującą i malowniczą cząstkę krajobrazu. Na następnych stronach jest przedstawionych wiele z tych zamków. Zapraszam do ich przeglądnięcia - Marek Borkowski.
Do wieku XIII prawo budowania zamków posiadali tylko książęta, dopiero w XIV wieku zaczęły powstawać zamki prywatne, a wiele zamków książęcych przeszło w ręce rycerzy i dworzan. Wówczas również zamkami zaczęli władać, czyniąc z nich bazę wypadową, bardzo niebezpieczni dla okolicznej ludności rycerze-rozbójnicy. Wiele zamków zostało w owym okresie zniszczonych. Następnym okresem w którym wiele ze śląskich zamków zostało zniszczonych był początek XV wieku. Miało wtedy miejsce powstanie husyckie, a zamki były celem ataków powstańców w celu przejęcia ich. Następnie bazy te były zbrojnie likwidowane. Niektóre z zamków od tamtej pory pozostają w ruinie, inne były odbudowywane z wprowadzeniem nowoczesnych założeń obronnych. Były powiększane, dobudowywano do nich pomieszczenia użytkowe i gospodarcze, tworzono podzamcza. Następnym okresem rozbudowy i przebudowy zamków jest wiek XVI, kiedy to coraz częstsze stosowanie broni palnej oraz rozwój architektury renesansowej zmusił właścicieli do dostosowania ich do tych wymogów. Obronne znaczenie zamków zaczęło spadać już w XVII wieku, za przyczyną artylerii. Uwydatniło się to w trakcie toczonej na tych ziemiach w latach 1618-1648 wojny trzydziestoletniej. Spowodowała one bardzo duże zniszczenia i wiele z zamków nie została po nich odbudowana.
W wieku XVIII po zajęciu Śląska przez Prusy wielu ówczesnych właścicieli zamków, które straciły już w owym okresie całkowicie zdolności obronne, zaczęła przebudowę swych rezydencji na pałace. Inne z zamków zaczęły popadać w ruinę po opuszczeniu ich przez właścicieli. Natomiast zamek w Kłodzku został całkowicie zniszczony przez Prusaków, gdyż na jego miejscu wybudowano nowoczesną twierdzę obronną. Dopiero wiek XIX znowu okazał się dla tych budowli łaskawy, za przyczyną panującego wówczas romantyzmu, oraz rozwoju turystyki pod koniec tego wieku. Zaczęto wtedy prace zabezpieczające i odbudowę niektórych zamków. Często prace te były prowadzone niestarannie i zacierały pierwotne założenia. Również II wojna światowa przyniosła wiele zniszczeń wśród tych budowli.
Lecz pomimo tych zniszczeń nadal budowle te stanowią bardzo interesującą i malowniczą cząstkę krajobrazu. Na następnych stronach jest przedstawionych wiele z tych zamków. Zapraszam do ich przeglądnięcia - Marek Borkowski.
