Fiałkowski Konrad

Konrad Fiałkowski ur. 29 grudnia 1939 w Lublinie. W 1962 ukończył Wydział Elektroniki Politechniki Warszawskiej, a w 1964 uzyskał doktorat z zakresu maszyn matematycznych. Habilitował się w 1966 (od 1973 posiada tytuł naukowy profesora elektroniki). Dyrektor Instytutu Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej w Warszawie. Zajmuje się zagadnieniami modelowania cyfrowego. Od 1968 członek-senior Institute of Electrical and Electronics Engineers. Od 1981 przebywa w Wiedniu, prowadząc badania naukowe. Specjalista od spraw komputerowych w organizacji UNESCO-UNIDO. Członek Rady Naukowej miesięcznika, Problemy (tu redagował przez wiele lat dział fantastyki). Autor wielu prac z zakresu informatyki, m.in. Autokody i program maszyn cyfrowych (1965); Laboratorium organizacji maszyn cyfrowych (1968); Wprowadzenie do informatyki (współautor: J. Bańkowski, 1978).

Jako pisarz SF debiutował w 1956 na łamach tygodnika Dookoła świata. Laureat drugiej nagrody w literackim konkursie Młodego Technika za opowiadanie "Prawo wyboru" (druk. w numerze sierpniowymi 1962; wyróżnienie na Międzynarodowym Konkursie Fantastyki w Moskwie). Swoje utwory publikował najczęściej na łamach „Młodego Technika" i „Nurtu". Część z nich została wykorzystana w formie słuchowisk radiowych. W latach 1963-1982 ukazały się następujące zbiory opowiadań: Wróble Galaktyki (WP, W. 1963); Poprzez piąty wymiar (NK,W. 1967); Włókno Claperiusa (Iskry, W. 1969).

Wszystkie utwory zostały zebrane w dwutomowym zbiorze Kosmodrom (Iskry, W. 1975 i 1976: Prawo wyboru; Cerebroskop; Strzał informacji; Chlorella; Szansa śmierci; Ja, Milikilos; Jej głos; Adam i Ewa; Zanim polecą do gwiazd; Nieśmiertelny z Wegi; Lot ku Ziemi; Wróble Galaktyki; Kosmodrom; Strażnik; Poranek autorski; Witalizacja kosmogatora; Włókno Claperiusa; Konstruktor; Ten, który trwa nad granicą dwu czasów; Jego pierwsza twarz; Ploxis; Biohazard; Elektronowy miś; Poprzez piąty wymiar; Gatunek homo sapiens; Zerowe rozwiązanie; Człowiek z aureolą).

Konrad Fiałkowski jest również autorem dwóch powieści: Homo divisus (Iskry, W. 1979) i Adam, jeden z nas (WL, Kr. 1985). Jego opowiadania ukazały się w następujących antologiach i seriach wydawniczych: Nowa cywilizacja (red. Z. Przyro¬wski, Iskry, W. 1973); Stało się jutro (red. E. Truszczyńska, Iskry, W., zbiór 1, 1974; 2, 1974; 14, 1978; 15, 1978); Kroki w nieznane (red. L. Jęczmyk, Iskry, W. t. 1, 2 i 6); Gość z głębin (red. Z. Przyrowski, Iskry, W. 1976). Z przekładów obcojęzycznych na uwagę zasługują: Die Chance des Todes (Berlin 1966), Nulevo ressnie (Varna 1980), A cincea dimensiume (Bucuresti 1972), Die funfte Dimension (Berlin 1971), Homo divisus (Munchen 1980), Paty rozmer (Praha 1971), Pjato izmerenie (Moskwa 1966), Ploxis (Berlin 1977). Wieloletni przedstawiciel polskich pisarzy SF na forum międzynarodowym (World SF). W 1976 podczas Euroconu w Poznaniu otrzymał nagrodę specjalną za całokształt twórczości literackiej, a w 1985 w czasie obrad europejskiej konferencji w Fayence we Francji został uznany za najpopularniejszego pisarza powieści fantastycznych.

Autor "Biohazardu" wypowiadał się również na temat teorii science fiction (zob. Model rzeczywistości pomyślanej. „Nurt" 1976 nr 7; por. też Spotkanie Pisarzy-Twórców Literatury Fantastyczno-Naukowej, Wyd. Pozn. 1974). Jego zdaniem: 1. „Fantastyka naukowa powinna być możliwością wypowiedzi na tematy, które nie spełniają warunków ścisłości naukowej, a które po prostu są intrygujące". 2. Celem science fiction „nie jest przewidywanie przyszłości. Przewidywanie staje się właściwie ciągłą powtórką, cofaniem się, ustępowaniem z zajętych terenów. Nie jest nim też popularyzacja. Fantastyka może jedynie wzbudzić zainteresowanie jakąś dziedziną wiedzy. Ścisłych wiadomości naukowych wyniesie czytelnik tyle, ile na temat tropienia zbrodni dowie się z powieści kryminalnej". Dlatego też fantastyka naukowa jest raczej: a) próbą wymodelowania sytuacji pomyślanych, przy czym konflikty muszą być tu "prawdziwie ludzkimi; b) science fiction jest także „zracjonalizowaną baśnią naszych czasów", charakterystycznym symptomem współczesności. Burzliwy rozwój SF można wytłumaczyć, jak określił to kiedyś Stanisław Grochowiak, „tęsknotą do wielkiej prostoty w skomplikowanych warunkach współczesnego życia". SF jest zatem „protezą nieoczekiwanych doznań", modelem złudzenia. Jej alegorię plastyczną stanowi wizerunek „diabelskich wideł". 3. Od nauk zapożycza SF sposób, w jaki tworzone są jej konstrukcje modelowe (z prostych prawdziwych twierdzeń buduje się strukturę ich powiązań). W SF obowiązuje zasada „brzytwy Ockhama"-niemnożenia bytów ponad potrzebę.

W twórczości autora Kosmodromu dają się zauważyć dwie następujące po sobie fazy. Pierwsza obejmuje niemal wszystkie opowiadania pochodzące z lat 1956-1979, utrzymane w konwencji „cudownego wynalazku". Autor "Cerebroskopu" odtwarza kontakty człowieka z wytworami jego myśli technicznej i próbuje ukazać zachowanie „nieomylnego kreatora" w przypadku awarii bądź zakazu wykorzystania wspomnianych urządzeń. Warto dodać, iż opowiadania pochodzące z tego okresu dowodzą zarówno sprawności warsztatu pisarskiego, jak i pewnej rutynowości w modelowaniu typowych tematów science fiction. Zdarzają się wśród nich utwory interesujące, prekursorskie wobec ustaleń polskiej, powojennej SF, jak sfilmowany Biohazard czy Wróble Galaktyki. Druga faza twórczości Fiałkowskiego oznacza wyraźny przełom w spojrzeniu na problematykę kreacji literackiej. Bohaterem powieści Homo divisus jest narrator z XX stulecia przeniesiony w przyszłość, będący obiektem swoistych eks¬perymentów medycznych. Do ciekawszych partii utworu należy obser¬wacja poczynań bohatera usiłującego rozpoznać prawa rządzące nową, nieznaną rzeczywistością. W powieści Adam, jeden z nas, podejmującej interpretację zdarzeń Nowego Testamentu, Fiałkowski stawia pytanie na temat wartościowania ludzkich postaw, poszukiwania prawdy, szczęścia, sankcji dla istnienia człowieka na Ziemi.

Dla wielu czytelników SF pisarstwo tego autora utożsamia się z pojęciem współczesnej literatury science fiction. Konrad Fiałkowski przyznaje, iż powodzenie fantastyki naukowej zależy „od klimatu zaufania do nauki, jej wytwórców i możliwości". Tymczasem wspomniana teza zaczyna coraz częściej brzmieć gorzko i zwodniczo. Właśnie w obliczu narastającego kryzysu wartości, rozpadu spójności cywilizacyjnej, SF zaczyna zdobywać coraz większą popularność.

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder