Danuta Siedzikówna-ps. Inka

Danuta SIEDZIK ps. „Inka”, „Danuta Obuchowicz” (1928-1946)- sanitariuszka i łączniczka w V Brygadzie Wileńskiej AK mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”.

Urodzona 13 IX 1928 roku we wsi Guszczewina koło Narewki pow. Bielsk Podlaski. Córka Wacława i Eugenii z Tymińskich. Siostry: Wiesława i Irena. Ojciec jako leśniczy deportowany został przez władze sowieckie (przedtem w latach 1913-1926 przebywał również na zesłaniu pod Krasnojarskiem). Udało mu się w 1941 roku dotrzeć do armii gen. Andersa, ale wycieńczony organizm nie wytrzymał i zmarł już po dotarciu do Teheranu. Matka została aresztowana w listopadzie 1942 roku i rozstrzelana przez gestapo we wrześniu 1943 roku za współpracę z podziemiem.

Uczęszczała do szkoły podstawowej w Olchówce a następnie do szkoły stopnia podstawowego SS. Salezjanek w Różanym Stoku koło Grodna. Wojna jednak przerwała edukację. Patriotyczne wychowanie, które odebrała, nie pozwoliło jej pozostać mimo rodzinnej tragedii, poza działalnością niepodległościową. W grudniu 1943 roku „Inka” została zaprzysiężona i weszła w skład siatki terytorialnej AK. Pomagała podziemiu zarówno podczas okupacji niemieckiej jak i po „wyzwoleniu” tych terenów przez Armię Czerwoną. Na przełomie lat 1944-1945 przeszła szkolenie sanitarne.

6 VI 1945 r. została aresztowana razem z wszystkimi pracownikami nadleśnictwa Hajnówka, w którym pracowała, za współpracę z „leśnymi oddziałami”. W czasie transportu zatrzymanych do siedziby UBP w Białymstoku zostali odbici przez patrol V Brygady Wileńskiej AK (podległej w tym okresie Komendzie Okręgu Białostockiego AK), dowodzony przez Stanisława Wołoncieja „Konusa”. Pod opieką wachm. Wacława Beynara „Orszaka” uwolnieni dotarli do miejsca postoju Brygady, osobiście dowodzonej przez mjr Zygmunta Szendzielarza „Łupaszkę” w miejscowości Śpieszyn. Siedzikówna zgłosiła się do oddziału i rozpoczęła pełnienie funkcji sanitariuszki oddziału pod pseudonimem „Inka”. Walczyła w szwadronach por. Jana Mazura „Piasta” a następnie por. Władysława Plucińskiego „Mścisława”.

We wrześniu 1945 roku, po rozwiązaniu Brygady wyjechała do Olsztyna, gdzie dzięki pośrednictwu Stefana Obuchowicza z Dyrekcji Lasów Państwowych podjęła pracę w nadleśnictwie Miłomłyn koło Ostródy pod nazwiskiem Danuta Obuchowicz. Jednak już w styczniu 1946 roku, po wznowieniu działalności Brygady (podporządkowanej w tym okresie na nowo Okręgowi Wileńskiemu AK) podjęła służbę jako sanitariuszka w szwadronie ppor. Zdzisława Badochy „Żelaznego”.
W oddziale pełniła także funkcje łączniczki. Brała udział w wielu akcjach oddziału, zadziwiając swoją ofiarnością i poświęceniem (opatrywała nie tylko partyzantów ale także rannych żołnierzy i milicjantów). Zawsze pełna radości i optymizmu, odporna zarówno fizycznie jak i psychicznie na trudne warunki polowe, pozytywnie wpływała na morale oddziału.

13 VII 1946 roku nowy dowódca szwadronu (po ranieniu „Żelaznego”) por. Olgierd Christa „Leszek” wysłał ją do Gdańska. Miała uzupełnić apteczkę oddziału nowymi lekami i środkami opatrunkowymi, wymienić zużyte mapy sztabowe i dowiedzieć się o stan zdrowia „Żelaznego”. Jej punktem kontaktowym z siecią Okręgu Wileńskiego było mieszkanie sióstr Jadwigi i Haliny Mikołajewskich przy ul.Wróblewskiego 7 we Wrzeszczu. Tam też została aresztowana w nocy z 19 na 20 VII 1946 r. w wyniku donosów, składanych przez inną, aresztowaną wcześniej, sanitariuszkę z oddziału „Łupaszki” Reginę Żylińską- Mordas ps. „Regina”.

Podczas ciężkiego przesłuchania nie wydała żadnego ze znanych jej adresów konspiracyjnych ani nie podała żadnych danych odnośnie oddziału w którym służyła. Rozprawa przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Gdańsku odbyła się w trybie doraźnym na terytorium więzienia 3 VIII 1946 roku. Oskarżono ją o mordowanie rannych i nakłanianie do egzekucji. Mimo braku jakichkolwiek dowodów została skazana na karę śmierci. W ostatnim słowie Siedzikówna wniosła o „wyrok według uznania sądu”. Po ogłoszeniu wyroku nie wniosła prośby o łaskę do Bieruta (zamiast niej uczynił to jej obrońca z urzędu).

Wyrok wykonano dnia 28 VIII 1946 roku o godz. 6.15 rano. Zgodnie z relacją obecnego przy egzekucji księdza Marcina Prusaka przed śmiercią krzyknęła „Niech żyje Polska”. Nie jest znane miejsce pochowania zwłok (pewne źródła wskazują na cmentarz garnizonowy w Gdańsku).

• Pobierz folder
• Zachomikuj folder