-
1930 -
2035 -
19295 -
3120
27355 plików
700,54 GB
Foldery
Ostatnio pobierane pliki
TANACH (תנ״ך) - to inaczej Biblia Hebrajska w tradycyjnym układzie ksiąg przyjętym w większości żydowskich wydań Biblii masoreckiej: Pięcioksiąg (Torah), Prorocy (Newiim) i Pisma (Ketuwim). Hebrajski tytuł „Tanach” jest skrótowcem utworzonym z pierwszych liter tych słów. Porządek Tanachu różni się zatem od kolejności przyjętej w chrześcijańskim „Starym Testamencie”, zaczerpniętej z Septuaginty (LXX) oraz Wulgaty, gdzie księgi zgrupowano w następujące działy: Pięcioksiąg oraz księgi historyczne, księgi mądrościowe, księgi prorockie. Tanach nie zawiera też obecnych w kanonie katolickim (i częściowo prawosławnym) tzw. ksiąg deuterokanonicznych, uznawanych przez wyznawców judaizmu oraz reformowanych Chrześcijan za Apokryfy (księgi Machabejskie, Mądrości, Syracha, Tobiasza, Judyty i Barucha).
TALMUD(z hebrajskiego talmud - "nauka", "studium", od lamad - "uczyć"), najważniejsze obok Miszny dzieło literatury rabinicznej. Spisany w językach aramejskim i hebrajskim, z fragmentami greckimi i łacińskimi, stanowi jej dopełnienie i rozwinięcie, a zarazem komentarz do niej.
Talmud powstał w wyniku pracy amoraitów - uczonych-rabinów zgłębiających Torę w obu jej postaciach i kontynuujących dokonania tanaitów. Ich następcami byli z kolei saworaici, których zasługą była ostateczna redakcja tekstu, oraz gaonowie, kierujący od VI w. żydowskimi uczelniami babilońskimi, gdzie studiowano Talmud.
Opracowany zgodnie z porządkiem Miszny, Talmud przytacza w całości poszczególne jej traktaty opatrując je tzw. Gemarą, czyli dodatkiem, w którym zamieszczono różne misznaickie orzeczenia i nowe przepisy. Gemara istnieje w dwóch odmianach: jerozolimskiej i babilońskiej, w związku z czym są też dwie redakcje Talmudu: Talmud Jerozolimski (Talmud Jeruszalmi, zwany też Talmudem Palestyńskim albo Talmud Ziemi Izraela) z końca IV w. i Talmud Babiloński (Talmud Bawli) z V w., zamknięty ostatecznie w VIII w.
W dochowanej do dziś postaci Talmud Jerozolimski komentuje (czasami po wielekroć) 39, a Talmud Babiloński 37 spośród 63 traktatów Miszny. Talmud Babiloński, znacznie obszerniejszy od Talmudu Jerozolimskiego, obejmujący ponadto tzw. małe rozprawy spoza Miszny, został uznany za normatywny dla całego judaizmu.
Talmud w obu redakcjach, nie stroniąc od hagady (legendy, przypowieści, alegorie itp.), zawiera przede wszystkim halachę, tzn. ustalenia doktrynalno-prawne dotyczące niemal wszystkich dziedzin życia religijnego i świeckiego. Najstarszy kompletny rękopis Talmud Jerozolimskiego pochodzi z 1289 (Biblioteka Uniwersytecka w Lejdzie), a Talmudu Babilońskiego z 1343 (Biblioteka Miejska w Monachium).
- sortuj według:
-
3 -
0 -
0 -
0
4 plików
3,6 MB
Zaprzyjaźnione i polecane chomiki (74)
