Kobiety Białorusi.zip

Wojciech Grzelak

Do jednej bramki

"Gra z Rosją" to błyskotliwa, bezlitosna szarża na nasz strach przed Imperium. To zarazem swoisty przewodnik po najbardziej obolałych miejscach mapy tego strachu. Warto tę mapę poznawać i mądrze z niej korzystać. [prof. dr hab. Andrzej Nowak, historyk Rosji XIX-XX wieku] "Jeszcze Polska nie zginęła, jeszcze wódka nie skisnęła!" Ten radosny okrzyk, jaki spod serca gorejącego wydał z siebie Rosjanin na wieść o wyborczym zwycięstwie Platformy Obywatelskiej o objęciu stanowiska premiera rządu przez Donalda Tuska więcej wyjaśnia, niż mówi - ale to rzeczywiste znaczenie rozumiemy dopiero dzięki komentarzowi Wojciecha Grzelaka, który bystrym wzrokiem naturalisty od lat obserwuje Rosję. [Stanisław Michalkiewicz, publicysta]

Ryszard Kapuściński

Tytułowa Wojna futbolowa to konflikt zbrojny między Hondurasem a Salwadorem w 1969 r., którego początkiem był mecz piłki nożnej reprezentacji tych małych republik Ameryki Środkowej. Sceneria książki zmienia się jak w kalejdoskopie: Luanda, Tanganika, Algieria, Azja Mniejsza to kolejne etapy reporterskiej podróży Kapuścińskiego, w którą wpisał dyskretnie interesujące wątki autobiograficzne. „W Ameryce Łacińskiej sposób odbierania futbolu jest szaleństwem. Ludzie popełniają samobójstwa po przegranym meczu, z tego samego powodu do więzienia idą całe drużyny. Chodziło mi o to, żeby pokazać ten inny wymiar, ten szerszy wymiar tego czym jest futbol i do czego może doprowadzić emocja futbolowa. W tym wypadku właśnie do wojny.”

Alicja Urbanik-Kopeć

O małżeństwie nieromantycznym

Alicja Urbanik-Kopeć przygląda się dziewiętnastowiecznemu rynkowi matrymonialnemu, na którym liczyły się posag, weksle i cenne pamiątki rodzinne, nierzadko pomagające narzeczonemu w spłacie długów. Szczególnie uważnie analizuje sytuację kobiet – młodych robotnic, mężatek, starych panien oraz wdów, których samodzielność finansowa stopniowo wzrastała, lecz ciężar społecznych oczekiwań pozostawał ten sam. Matrymonium to barwny opis kolejnych etapów związku: od poszukiwań partnera aż po małżeństwo, które zapewniało kobiecie bezpieczeństwo finansowe oraz złudzenie życiowego sukcesu. Czy jednak biznes małżeński naprawdę był najlepszym z rozwiązań? Korzystając z oryginalnych artykułów prasowych, pamiętników, powieści i poradników – autorka przybliża system prawno-społeczny panujący aż do dwudziestolecia międzywojennego, a wraz z nim pasjonujący obraz kobiet, które próbowały kształtować własne życie: miłosne, rodzinne i finansowe.

Angelika Kuźniak

Prawie osiemnaście miesięcy po śmierci Marleny Dietrich do Berlina trafia 25 ton rzeczy będących wcześniej jej własnością. Są wśród nich szmaty do podłogi, rolki papieru toaletowego i niedopałki, a także egzotyczne ptasie pióra szmuglowane przez granice, bo zakazane ze względów ekologicznych… Jest też notes. Czerwony, niewielki. Na ostatniej stronie pod napisem „Pologne, Poland” kilka polskich nazwisk. Wśród nich: Zbigniew Cybulski. Gdy zimą 1964, a potem w 1966 roku Marlena Dietrich przyjechała z koncertami do Polski, było to dla brudnoszarego, kolejkowego PRL-u zetknięcie ze zjawiskiem tak luksusowym i egzotycznym, że nie miało znaczenia nawet to, że gwiazda jest po sześćdziesiątce, pod suknię zakłada specjalistyczny kostium wyszczuplający i pozwala się fotografować tylko z jednej strony. Przyjmowano ją entuzjastycznie jako tę, która zwróciła się przeciw faszyzmowi. Tymczasem przez dużą część Niemców traktowana była ciągle jako nikczemna zdrajczyni i dawano tej opinii publiczny wyraz.

Amit Goswami

Eugenika i amerykańska kampania na rzecz stworzenia rasy Panów

Na przełomie wieku XIX i XX grupa amerykańskich uczonych i polityków postanowiła stworzyć idealny kraj idealnej rasy wyższej nordyckiej. W tym celu należało wyeliminować ze społeczeństwa ludzi chorych, ograniczonych, krnąbrnych, a także ubogich, nędzę uważano bowiem za przypadłość dziedziczną. Posługiwano się takimi metodami, jak przymusowa sterylizacja, odosobnienie, prawa zakazujące mieszania się ras oraz surowa polityka imigracyjna. Niektóre z eugenicznych ustaw obowiązywały jeszcze w latach 70-tych XX wieku. W ruch eugeniczny zaangażowały się agendy rządowe i wielki kapitał. Niektóre kraje poszły za przykładem Amerykanów, szczególnie podatny grunt eugenika znalazła w Niemczech. Z doświadczeń amerykańskich, a także z pomocy finansowej instytucji zza oceanu korzystali hitlerowcy. W rzetelnie udokumentowanej książce autor przypomina ponure karty z dziejów dwudziestowiecznej nauki.