Sędzia z Teksasu (1972) Lektor PL.avi

prawdziwe nazwisko:
Paul Leonard Newman
data urodzenia:
1925-01-26
data śmierci:
2008-09-26
miejsce urodzenia:
Shaker Heights, Ohio, USA
stan cywilny:
dwukrotnie żonaty: 1. Jackie Witte (06.12.1949 - 28.01.1958, rozwód), 3 dzieci: Scott (ur. 23.09.1950), Susan Kendall (ur. 21.02.1953) i Stephanie (ur. 1954); 2. Joanne Woodward (od 29.01.1958 do jego śmierci), 3 dzieci: Nell Potts (ur. 08.04.1959), Melissa (ur. 17.09.1961) i Claire (ur. 21.04.1965)

Niezwykle przystojny aktor, scenarzysta, reżyser i producent. W czasie II wojny światowej służył jako radiotelegrafista w Navy Air Corp. W latach 1951-1952 uczęszczał do Yale, pracując jednocześnie w nowojorskiej telewizji i ucząc się w Studium Aktorskim. Przyciągnął uwagę krytyków debiutem na Broadwayu w "Piknicu" (1953). Po raz pierwszy pojawił się na dużym ekranie w "The Silver Chalice" (1954),... ciekawym epizodzie biblijnym. Jednakże pozytywne recenzje otrzymał dopiero za rolę boksera Rocky'ego Graziano w "Somebody Up There Likes Me". Kilka jego wczesnych ról w filmach: "Kotka na rozpalonym blaszanym dachu" (1958), "Długie, gorące lato" (1958) i "Sweet Bird of Youth" (1962) zapewniło mu image niestabilnego, cynicznego, zbuntowanego oportunisty, którego seksapil równoważony jest otwartą pogardą dla kobiet. Najsławniejsze role Newmana z lat sześćdziesiątych to ambitny mistrz pływacki z "The Hustler" (1961), seksualnie drapieżny "Hud" (1963) i więzienny kompan w "Cool Hand Luke" (1967). Jego mniej udane kreacje z tego okresu podkreślały albo zwierzęcą energię (gwałciciel w "The Outrage" 1964) albo ciętą inteligencję (w romantycznej komedii "New Kind of Love" 1963 i "Torn Curtain" Alfreda Hitchcocka z 1966). U schyłku lat sześćdziesiątych Newman zaangażował się w produkcję filmową i reżyserię. W roku 1969 założył wraz z Sidney'em Piotier, Barbrą Streisand, Stevem McQuennem i kilkoma innymi gwiazdami, studio produkcyjne, First Artists. Debiut reżyserski Newmana, "Rachel, Rachel" (1968) przyniósł mu nagrodę dla najlepszego reżysera, przyznaną przez Koło Nowojorskich Krytyków Filmowych. Newman nadal odnosił sukcesy występując przed kamerą, wraz z Robertem Redfordem w "Butch Cassidy i Sundance Kid" (1969), oraz "Żądle" (1973). Późne lata siedemdziesiąte obfitowały w odważne projekty filmowe, np. "Buffalo Bill i Indianie" (1976), futurystyczna saga "Kwintet" (1979), "Slap Shot" (1977) i niekomercyjny "Basen topielców" (1976). W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych Newman odtwarzał role starszych osób, zaś jego styl gry dojrzał, nabierając pewnego ascetyzmu. Wystąpił m.in. w "Bez złej woli" (1981), "Mr. And Mrs. Bridge" (1990) i "Werdykcie" (1982), gdzie zagrał alkoholika oraz w "The Hudsucker Proxy" (1994). Jego wyjątkowa pozycja w świecie filmu została potwierdzona honorową Nagrodą Akademii w roku 1985 i Oskarem dla najlepszego aktora za "Kolor pieniędzy" Martina Scorsese.