Robert Musil - Trzy kobiety.djvu

László Krasznahorkai - Melancholia sprzeciwu

Do małego środkowoeuropejskiego miasteczka przybywa trupa cyrkowa z największym na świecie (wypchanym) wielorybem oraz enigmatyczną postacią Księcia. Cyrk budzi niepokój miejscowych. Mieszkańcy z trwogą śledzą złowróżbne znaki na niebie i ziemi, mówi się o zagładzie, końcu świata, sądzie ostatecznym. W tej pełnej napięcia surrealistycznej scenerii rozwija się przyjaźń Esztera, emerytowanego dyrektora miejscowej szkoły muzycznej, oraz Janosa Valuski, młodego roznosiciela gazet, uważanego przez innych za nieszkodliwego dziwaka. Ich losy, a także historię obracającego się w ruinę miasta, naznaczy wkrótce najazd tajemniczych wandali i brawurowa akcja wojska. Przestają świecić latarnie, na chodnikach zalegają sterty śmieci, a po ulicach grasują watahy bezpańskich kotów. Czy mieszkańców czeka zagłada? Czy odzyskają ład i porządek? A jeśli tak, co dalej? Melancholia sprzeciwu jest zarówno traktatem filozoficznym, jak i brawurowo napisaną powieścią. Wydarzenia toczą się wartko, a niezwykle plastyczne opisy budują niezapomniany, groteskowy nastrój opowieści. Krasznahorkai łączy pietyzm dla szczegółu z wizjonerskim rozmachem, subtelny dyskurs filozofii z rozmaitymi potocznymi odmianami języka. Powstał utwór wielowarstwowy, mądry oraz – mimo odległej daty premiery – aktualny i uniwersalny.

Robert Musil - Trzy kobiety

Tom nowel „Trzy kobiety” zajmuje w twórczości pisarza osobne miejsce. Osobne dlatego, że w tych trzech nowelach autorowi chodzi wprawdzie o wydobycie ich filozoficznego i mistycznego sensu (erotyka zawsze mu się z mistyką kojarzy), co widać najwyraźniej w rozgrywającej się między historyczną rzeczywistością a średniowieczną legendą „Porugalce”, lecz cel swój osiąga bez posługiwania się elementami eseistycznymi. Musil tu po prostu opowiada, każdorazowo rozwija znakomicie spointowaną akcję, wprowadza niewiele motywów i stosunkowo sporo żywych scen, dostrzega w większym stopniu niż w innych dziełach zewnętrzny kształt i urodę świata i subtelnym pędzlem maluje jakże plastyczne sylwetki tytułowych bohaterek: wzruszającej i bezbronnej Tonki, pełnej chłopskiej godności i naturalności Grigii i egzotycznej Portugalki...

Tibor Déry - Jednouchy

W powieści "Jednouchy", której tłem jest znana historia porwania wnuka milionera Paula Getty'ego, nestor pisarzy węgierskich zadziwia wprost zarówno wnikliwością spostrzeżeń i świeżością sformowań, jak i błyskawiczną reakcją na głośne wydarzenie współczesne. RTF + PDF + EPUB

Sándor Márai - Sindbad powraca do domu

Literatura węgierska miała swojego czarodzieja, który jak nikt inny opisał atmosferę na Węgrzech w ostatnich dziesięcioleciach Monarchii, aurę Budapesztu, a także małych miasteczek i wsi węgierskich, pokazał rozmaite szalone figury, dziwne i zachwycające typy, słowem stworzył świat gęsty, ni to ze snu, ni to z jawy, i w licznych utworach opowiedział o nim z czułą ironią, w charakterystycznym stylu, który rozpoznajemy od pierwszych zdań tekstu. Tym czarodziejem był Gyula Krúdy, mistrz i wzór literacki Sándora Máraiego, który po śmierci pisarza oddał mu nieśmiertelny hołd przedziwną, piękną książką uciekając się do stylu mistrza, opisał ostatni dzień jego życia. Niby nie dzieje się w ciągu tego dnia nic szczególnego, mija tylko życie ale jednocześnie w swoich smakach, barwach i zapachach ożywają na kartach powieści dawne, czarodziejskie, niemal baśniowe Węgry. Wraz z odejściem Krúdyego-Sindbada zniknął na zawsze tamten dawny świat, który Sándor Márai pożegnał książką pełną zniewalającego uroku.

Toni Morrison - Dom

Powieść amerykańskiej noblistki z 1993 roku to poruszająca opowieść o człowieku na pozór pokonanym, który odnajduje swoją męskość, dobro, a wreszcie i dom. Weteran wojny koreańskiej Frank Money wraca do rasistowskiej Ameryki. Okaleczony fizycznie i psychicznie złość, poczucie winy i nienawiść do samego siebie topi w alkoholu. Paraliżującą apatię przerywa dopiero konieczność ratowania zatrutej lekami młodszej siostry, która padła ofiarą eksperymentów medycznych. Frank wraca do rodzinnego miasteczka w stanie Georgia, którego nienawidził całe życie. Wspomnienia z dzieciństwa i wojny sprawiają, że odkrywa w sobie odwagę, którą – jak sądził – na zawsze utracił.